...

Bij prik- en snij-incidenten loopt een zorgverlener een ernstig risico op infectie met door bloed overgebrachte ziekteverwekkers, zoals hepatitis B, hepatitis C en hiv. Dergelijke ongevallen zijn nochtans perfect te voorkomen door het gebruik van veiligheidsmateriaal en veilige procedures. Daarom bundelt de Belgische federatie van de industrie van de medische technologieën beMedTech de krachten met de Algemene Unie van Verpleegkundigen van België (AUVB-UGIB-AKVB) en de Belgische Vereniging van Laboratorium Technologen (ABTL-BVLT) om het probleem op de agenda te zetten. Schattingen geven aan dat er in de EU jaarlijks ruim 1 miljoen dergelijke incidenten voorkomen. In Duitsland maakte 1 op 6 verpleegkundigen, artsen en medische studenten al een prik- of snijongeval mee. Volgens de laatst gepubliceerde cijfers (uit 2010) zijn er in België jaarlijks 9,4 accidentele bloedcontacten per 100 bezette bedden. Om de omvang van het probleem in kaart te brengen, liet beMedTech door de KU Leuven een survey uitvoeren onder verpleegkundigen en medisch labotechnologen. Meer dan de helft van de respondenten (55%) gaf aan in zijn of haar loopbaan al minstens één prikongeval te hebben opgelopen. Bij de verpleegkundigen was dat 64%. De meeste prik- en snijongevallen met verpleegkundigen deden zich voor in de patiëntenkamer (35%), en een op drie ongevallen gebeurde tijdens het gebruik van een naald. Uit de survey blijkt dat ervaring een grote rol speelt bij het vermijden van prik- en snijongevallen. Hoe meer anciënniteit de zorgverlener heeft, hoe kleiner de kans dat deze in het afgelopen jaar een prik- of snijongeval had. De respondenten geven ook aan dat heel wat incidenten onder de radar blijven omdat ze niet gemeld en dus niet geregistreerd worden. Meer dan één op vijf respondenten meldde het laatste incident niet, meestal omdat er geen besmettingsgevaar was of vermoed werd. Van de respondenten die hun recentste laatste prik- of snijongeval niet rapporteerden, deed een kwart dat uit angst. Daaruit concluderen de onderzoekers dat er een taboe rust op het rapporteren van dergelijke ongevallen. Een andere verontrustende vaststelling is dat slechts de helft van de deelnemers aangaf voldoende opleiding te krijgen over het gebruik van (veilig) prik- en injectiemateriaal. Het gebruik van medische hulpmiddelen met veiligheidssysteem is nochtans een effectieve manier om het aantal ongevallen te reduceren. Volgens internationaal onderzoek reduceert het gebruik van dergelijke safety devices, in combinatie met onderwijs en training, het risico op prikverwondingen met maar liefst 93%. In België realiseerden verschillende ziekenhuizen een gelijkaardige reductie. Toch verloopt de introductie van veiligheidsmateriaal erg moeizaam. Volgens cijfers van beMedTech is slechts 1 op 10 van de verkochte hypodermische naalden voorzien van een veiligheidssysteem, voor vacuüm bloedafnamenaalden is dit ongeveer 2 op 10. Volgens beMedTech heeft dat vooral te maken met de hogere aankoopprijs.Nochtans zou het veralgemeend gebruik van safety devices niet alleen een voordeel voor de zorgverleners opleveren, maar ook een minderuitgave voor het globale gezondheidsbudget. Daarom roept beMedTech de overheid op om de nodige budgettaire ruimte vrij te maken. Zorginstellingen zouden ook financieel beloond kunnen worden op basis van kwaliteitsindicatoren zoals de prevalentie van incidenten.