...
Vorig jaar vroeg Ursula von der Leyen aan Mario Draghi om een rapport te maken over het opkrikken van de Europese concurrentiekracht. In het omvangrijke rapport pleit de voormalige Italiaanse premier voor een investering van 800 miljard euro per jaar om te verhinderen dat Europa afglijdt naar wat hij irrelevantie noemt. Uit het rapport blijkt dat er een belangrijke rol is weggelegd voor de farmaceutische industrie indien Europa zijn prominente plaats in de wereldeconomie wil behouden. Momenteel is de farmaceutische industrie goed voor 5% toegevoegde waarde van de Europese economie. In België en Denemarken loopt dat zelfs op tot 20%. De farmaceutische industrie is goed voor ongeveer 11% van de Europese export. Eind 2023 telde de farmaceutische industrie in Europa ongeveer 937.000 werknemers. In 2008 waren er dat 'slechts' 680.000. "Zoals de covid-19-pandemie aantoonde, is de farmaceutische industrie van groot geostrategisch belang. De mogelijkheid om snel vaccins te ontwikkelen, te produceren en toe te dienen, was cruciaal voor de snelle herstart van de Europese economie", zegt Draghi in het rapport. Om die positie te behouden, is het volgens Draghi belangrijk dat de EU blijft investeren in wetenschappelijk onderzoek. De 27 landen van de EU zijn goed voor iets meer dan een vijfde van de wetenschappelijke publicaties (21%). Daarmee zitten ze op dezelfde hoogte als de Verenigde Staten. Zowel de EU als de Verenigde Staten zien hun aandeel echter snel afkalven ten nadele van China. In 2000 was dat land goed voor 3% van de wetenschappelijke publicaties, in 2010 voor 9% en in 2020 al voor 16%. Scoort de EU kwantitatief even goed als de Verenigde Staten, dan hebben die laatste kwalitatief een streepje voor. Van de top 1% publicaties komt 40% uit de VS tegenover 20% uit de Europese Unie en 9% uit China. De verkoop van zogenoemde biologicals kent een enorme groei en is bijvoorbeeld goed voor 55% van de weesgeneesmiddelen verkocht in de EU. In dit dynamische segment van de markt boert de EU echter achteruit. Van de tien bestverkopende biologicals worden er slechts twee op de markt gebracht door Europese firma's, terwijl er zes - waaronder de top vier - afkomstig zijn van Amerikaanse bedrijven. Van de tien best verkopende weesgeneesmiddelen is er geen enkel afkomstig van een Europese firma. Was in 2012 40% van deze geneesmiddelen afkomstig van een EU-bedrijf, dan daalde dat spectaculair tot minder dan 5% in 2022. Het rapport haalt vier grote redenen aan om de negatieve evolutie te verklaren. Een eerste verklaring ziet Draghi in de lagere en meer gefragmenteerde overheidsinvesteringen in R&D. Dat staat in schril contrast met de situatie in de Verenigde Staten waar het National Institutes of Health (NIH) jaarlijks meer dan 45 miljard dollar investeert in R&D. Daar komt nog eens 823 miljoen dollar bovenop die de Biomedical Advanced Research and Development Authority (BARDA) uittrekt om de strijd aan te gaan met medische noodsituaties. In totaal spendeert de VS ongeveer 47 miljard euro aan farmaceutische R&D. Het Horizon Europe Programme (2021-2027) trekt 8,2 miljard euro uit voor gezondheidsonderzoek, terwijl er 5,4 miljard euro is voorzien voor Health Emergency Preparedness and Response (HERA). Bij deze EU-uitgaven komen de investeringen die de lidstaten in eigen land doen. Een tweede oorzaak is te vinden in de geringere private investeringen in de Europese Unie. Draghi stelt vooral een grote kloof vast bij de private equity investment. In 2021-2022 kregen Amerikaanse biotechbedrijven 62,5 miljard dollar uit venture finance, terwijl dat voor Europese bedrijven slechts 11,2 miljard dollar bedroeg. Europese pogingen om daar met innovatiehubs zoals FlandersBio een antwoord op te geven, slagen er voorlopig niet in de noodzakelijke kritische massa te bereiken om de Amerikaanse hubs concurrentie aan te doen. De trage en complexe EU-regelgeving inzake geneesmiddelen vormt eveneens een rem. De termijn waarbinnen geneesmiddelen goedgekeurd worden ligt met gemiddeld 430 dagen in de EU beduidend hoger dan in de Verenigde Staten (334 dagen) en Japan (322 dagen). Eens een geneesmiddel goedgekeurd door het European Medicines Agency (EMA) moeten de 27 lidstaten apart beslissen over de prijs en de terugbetaling, met grote verschillen tot gevolg. Ten slotte wijst Draghi op de moeizame opstart van een European Health Data Space (EHDS). "Er is een significant ongebruikt potentieel van uitwisseling van gezondheidsdata binnen de EU."