Preventieve gezondheid: voeding, beweging, ziekte- en infectiepreventie, en mentaal welzijn. Zo luidt de volledige benaming van de nieuwe opleiding. Het gaat om een micro-credential, een kortdurende opleiding of navorming aan een universiteit of hogeschool - in dit geval één semester, met 3,5 uur les per week.
De opleiding is een samenwerking tussen de Faculteit Lichamelijke Opvoeding en Kinesitherapie van de VUB, en de bacheloropleiding voedings- en dieetkunde van de Erasmushogeschool Brussel (EhB) en richt zich tot professionals in de zorg, waaronder zeker ook huisartsen, zegt docente professor Kristine De Martelaer (VUB): "Het is de bedoeling om evidence- en practice- based inzichten over het creëren en behouden van een gezonde levensstijl mee te geven, zodat de deelnemers hun patiënten adviezen kunnen geven die gebaseerd zijn op de meest recente wetenschappelijke informatie."
De deelnemers volgen les samen met bachelorstudenten kinesitherapie, lichamelijke opvoeding en bewegingswetenschappen en voedings- en dieetkunde, doen na afloop examen en ontvangen een internationaal erkend getuigschrift. Voor huisartsen allicht wat minder relevant: dat getuigschrift biedt officiële academische credits en geeft dus in geval van een verdere opleiding in dit domein recht op vrijstellingen.
Rolmodel
De opleiding wil een holistische benadering bieden van een gezonde levensstijl, en omvat twee vakken. Saskia Merre (EhB) neemt een groot deel van het luik 'Voeding per doelgroep' voor haar rekening: "We gaan in op voeding in de verschillende levensfases, van zwangerschap en lactatie tot ouderen, en voor specifieke doelgroepen - denk aan vegetariërs en veganisten, sporters maar ook aan andere culturen en geloofsovertuigingen. Om dit vak te volgen is een basiskennis inzake macro- en micronutriënten vereist, maar dat is voor huisartsen uiteraard geen probleem."
In het tweede vak 'Welzijn, bewegen en gezondheid' komen, afgezien van voeding, alle mogelijke aspecten rond een gezonde levensstijl aan bod, zegt Kristine De Martelaer. "Microbiologe Deborah De Geyter behandelt een luik over preventie van infectie. Daarnaast wordt ingegaan op topics als slaap, stress, burn-out, balans tussen energie-opname en energieverbruik en het verband met mentaal welzijn ... Veel aandacht gaat naar de meest recente internationale richtlijnen voor voldoende bewegen en sedentair gedrag vermijden - en het verschil daartussen - voor de verschillende doelgroepen. Maar ook topics als de nieuwste inzichten rond schermtijd, het advies 20-20-2 bijvoorbeeld, komen aan bod."
We gaan in op voeding in de verschillende levensfases en voor specifieke doelgroepen: vegetariërs en veganisten, sporters, andere culturen en geloofsovertuigingen
Voor beide vakken geldt dat de stof niet enkel theoretisch wordt behandeld, maar ook praktisch wordt toegelicht. "Bij een theoretisch gedeelte over het stresssysteem geven we de deelnemers bijvoorbeeld ontspanningsoefeningen om thuis uit te voeren, zodat ze zelf kunnen ervaren wat het effect is. De deelnemers kunnen na afloop van de opleiding de meest recente inzichten rond de verschillende mechanismen in het lichaam die een rol spelen bij preventieve gezondheid meenemen naar de praktijk, zodat ze hun patiënten nog beter kunnen adviseren rond preventieve acties en verbeterstrategieën die hen op weg kunnen helpen naar een gezonder leven. Maar daarnaast is het de bedoeling dat ze ook stilstaan bij hun eigen gedrag, en zo een rolmodel kunnen worden voor hun patiënten."
Multidisciplinariteit
De lessen 'Voeding per doelgroep' vinden plaats op maandagvoormiddag op de EhB-campus in Jette (twee uur; een enkele keer vier uur); de lessen 'Welzijn, bewegen en gezondheid' zijn op donderdagavond op de VUB Health Campus, eveneens in Jette (1,5 uur). Om de opleiding haalbaar te maken voor wie voltijds werkt, worden de lessen ook opgenomen zodat ze achteraf online te bekijken zijn, zegt Saskia Merre. "Daarnaast zullen voor het vak 'Welzijn, bewegen en gezondheid' ook kennisclips worden aangeboden, met een korte - 15 à 20 minuten - samenvatting van de essentie van bepaalde topics. In de les zelf maken we ook ruimte om in te gaan op ervaringen en input van de deelnemers."
Het zal niet voor iedereen altijd haalbaar zijn, maar de docenten hopen natuurlijk dat de deelnemers zoveel mogelijk lessen fysiek bijwonen, zegt Kristine De Martelaer. "Dat verlaagt ook de drempel om de docenten nadere uitleg te vragen. Bovendien biedt het mogelijkheden tot uitwisseling met andere deelnemers. Dat lijkt me ook boeiend te worden voor ons als docenten. De multidisciplinariteit van de deelnemers is zeker ook een grote meerwaarde van deze opleiding. Preventieve gezondheid is immers bij uitstek een thematiek die je multidisciplinair moet aanpakken."
Micro-credential 'Preventieve gezondheid: voeding, beweging, ziekte- en infectiepreventie, en mentaal welzijn'. De opleiding start op 25/9. Inschrijven is mogelijk tot 30 september. Het aantal plaatsen is beperkt. Meer info: vub.be