Radiotherapie 2x/d blijkt effectief te zijn bij de behandeling van een beperkt kleincellig carcinoom. Maar is dat schema haalbaar? De radiotherapeuten Xavier Geets en Vincent Remouchamps denken van wel.
...
Bij radiotherapie 2x/d worden kleine stralingsdoses (1,5 Gy) tweemaal per dag toegediend gedurende drie weken. Zo kan een snellere 'herbevolking' van de tumor, zoals wordt gezien bij een beperkt kleincellig carcinoom, worden tegengegaan. Bij klassieke radiotherapie treedt dat fenomeen op vanaf de derde week van de behandeling. Meer dan twintig jaar geleden al werd aangetoond dat radiotherapie 2x/d effectiever is (1). In de CONVERT-studie was radiotherapie 2x/d minstens even effectief als radiotherapie 1x/d (66 Gy, 33 fracties van 2 Gy over 45 dagen) (2). Radiotherapie 2x/d wordt echter nog niet toegepast in België. Waarom niet? Eerste rem: toxiciteit voor de slokdarm. De bijwerkingen treden vaker op en zijn ernstiger met klassieke radiotherapie. "Op het einde van de jaren negentig moesten we het nog doen zonder PET-scan, zonder intensity-modulated radiotherapie, zonder radiotherapie op geleide van beeldvormingsonderzoek en waren er veel minder lokale kwaliteitscontroles", zegt dr. Vincent Remouchamps, diensthoofd radiotherapie aan het CHU UCL Namen. "Met de nieuwe technieken is de frequentie van graad 3-oesofagitis en graad 3-pneumopathie duidelijk gedaald." Tweede rem: de logistiek. "In België zou de afstand tussen de woonplaats van de patiënt en een van de 26 (sic) centra geen probleem mogen zijn", vindt prof. Xavier Geets, diensthoofd oncologische radiotherapie aan de UCL. "De algemene tendens in de radiotherapie is: minder sessies, met name bij borst- en prostaatkanker. Daardoor komt er plaats vrij op onze deeltjesversnellers en kan gemakkelijker een tweede sessie ingelast worden op het einde van de dag." De patiënten verkiezen vaak een behandeling te voltooien in drie weken in plaats van in zes, zeven weken, ook al moeten ze dan tweemaal per dag naar het ziekenhuis komen. Ook voor de radiotherapeut is radiotherapie 2x/d comfortabeler. "De eventuele toxiciteit treedt op na de kuur", zei prof. Geets. "En die moeten de oncologen dan maar behandelen, nietwaar? Maar alle gekheid op een stokje, aangezien de totale stralingsdosis maar 45 Gy bedraagt, zullen de stralingsdoses op risico-organen (longen, slokdarm, hart) lager zijn. Anderzijds mag de vraag worden gesteld of de cumulatieve stralingsdosis dan niet zou kunnen worden verhoogd", voegt dr. Remouchamps eraan toe. Dat werd onderzocht in een recente fase II-studie (3).