...

Dat mijn vader in de biotech actief is geweest, zal mijn keuze om bio-ingenieurstudies aan te vatten wellicht beïnvloed hebben, stelt Jeroen Pollet bij wijze van inleiding. Maar de geboren West-Vlaming heeft intussen een stevig parcours afgelegd: via Antwerpen en KULeuven hebben hij en zijn echtgenote Katrien Van Roosbroeck een tiental jaar terug de oversteek gemaakt naar de VS. "We hebben altijd veel gereisd en zagen een buitenlandse carrière als een meerwaarde. Zo zijn we, dankzij eigen funding, in Texas beland. Katrien doet hier kankeronderzoek (in het Anderson Cancer Center), ik was geïntrigeerd door onderzoek naar tropical parasites en infectious diseases zoals chagas en schistosomiasis. Vooral het feit dat daar vanuit de industrie weinig interesse voor bestaat en er dus ook weinig onderzoek naar gebeurt, sprak me aan." In Houston heeft hij ook zijn baas, pediater Peter Hotez, leren kennen. Dat is een gerenommeerde naam inzake neglected tropical diseases: ziekten waarmee miljoenen mensen geconfronteerd worden maar waar in de farmaindustrie weinig animo voor bestaat om er oplossingen voor te vinden. "Om je een idee te geven van zijn faam: in Houston kan je Peter Hotez sandwiches kopen! De opbrengst gaat naar het funden van ons labo."De assistent-professor is een boeiende verteller en maakt duidelijk hoezeer zijn onderzoeksprojecten niet alleen voor ontwikkelingslanden relevantie hebben. "De parasieten en problemen die wij behandelen zijn geen ver-van-mijn-bedshow. We zitten hier met hetzelfde tropische klimaat en vectoren als in het Zuiden. Chikungunya en chagas bijvoorbeeld komen in Texas ook voor - alleen speelt het niet zo in de steden omdat de meeste mensen een huis hebben en zich kunnen beschermen. Maar in rural areas van Texas is het wel een probleem. Het is belangrijk dat we goed in kaart brengen tot waar die ziekten oprukken! En als we als onderzoeker kunnen aantonen dat deze problemen ook opduiken in de VS zijn funding agencies meer geneigd om dat als een probleem van nationale veiligheid te beschouwen en tonen ze meer interesse om daarvoor een oplossing te vinden dan wanneer we enkel projecten voor verre landen indienen." Jeroen Pollet illustreert: " Hookworm is een parasitaire worm die in de bovenste aardlagen leeft. In Afrika is dat een groot probleem, maar ook in trailercommunities in Alabama. Die worm kan in het lichaam binnendringen als mensen blootvoets rondlopen. Mensen in die woonwagens lopen wel eens blootvoets, ze leven vaak in minder hygiënische omstandigheden met geen goede sanitaire voorzieningen. Het is een vicieuze cirkel. Mensen die in (extreme) armoede leven, hebben vaak geen huis of kunnen zich geen muggennet permitteren waardoor ze zich blootstellen aan parasieten en/of insecten en infecties krijgen. Ziekte hangt vaak samen met malnutrition, het maakt je ongeschikt voor de arbeidsmarkt, enzovoort. Om die cirkel te doorbreken moeten er oplossingen, in casu vaccins, komen. Dat kan heel wat van die ziektes oplossen." In Texas duiken soortgelijke problemen ook vaak op in migrantengemeenschappen, klinkt het."Ik kan uren vertellen over mijn werk", had Jeroen gemeld toen we hem contacteerden. Dat blijkt ook als hij een aantal onderzoeksprojecten aanstipt. In het Ben Taub Hospital worden migranten gevolgd, in een park in downtown Houston wijzen daklozen de onderzoekers muggen of bloedzuigende kevers aan en instellingen in Texas die werken met rhesusmakaken leveren data over outdoor besmettingen bij die apen met natuurlijke ziekten -"het zijn opportuniteiten in the field die ons kunnen helpen om het probleem in kaart te brengen. Vergis je niet: ook in Spanje duiken die parasieten op. Als het klimaat gaat opwarmen, rukken die vectoren mee op. Dat is echt een reëel probleem." De bio-ingenieur werkt tevens samen met A&M University aan een project rond veulens. "De rhodococcus equi-bacterie is een van grote doodsoorzaken bij veulens", klinkt het. "Door het pasgeboren veulen via aerosol RNA te laten inademen, zal die heel snel antilichamen aanmaken. Dat is een revolutionaire techniek die niet enkel dat jonge dier beschermt, maar mij ook toelaat om te kijken of we niet eenzelfde therapie voor RSV of andere longziekten bij mensen kunnen ontwikkelen. Een veulen weegt 50 kilogram, da's een goed model voor de mens."Normaliter beheersen chagas, schistosomiasis, hookworm en leishmaniasis de onderzoeksagenda in het labo, maar de coronapandemie heeft die prioriteiten grondig dooreengeschud. "Ook wij werkten met coronavirussen. We hebben alles ingezet om een eigen, recombinant proteinbased vaccin te ontwikkelen . Corbevax is een oldschool vaccin zoals voor hepatitis. Maar het is veel goedkoper (kost 2 dollar per vaccin) en is intussen in India goedgekeurd. Het ministerie van Gezondheid heeft 300 miljoen dosissen besteld, vanaf september gaan we 100 miljoen dosissen per maand produceren. Een geweldige prestatie voor ons kleine team", klinkt het fier. India plukt zo de vruchten van de nonprofit-aanpak die het team huldigt: "Wij proberen vaccins te ontwikkelen , doen de klinische tests, maar wij zijn geen producent. Daarvoor zoeken we een partner, die krijgt onze IP (Intellectual Property) gratis, mits hij belooft het product verder te ontwikkelen. Want we willen dat een oplossing bij de mensen belandt ." Jeroen Pollet hoopt dat de enorme inspanningen tijdens deze pandemie de wetenschap zal toelaten een grote stap voorwaarts te zetten. "Bepaalde trials kunnen efficiënter georganiseerd worden, je zag plots concurrenten samenwerken, dat is positief. Wij hebben contacten opgebouwd met heel wat prominenten en met CEPI ( Coalition of Epidemic Prepardness Innovations). Dat laat ons in de toekomst hopelijk toe om accelerated vaccins te ontwikkelen voor die vergeten ziekten." Toch houdt mijn gesprekspartner een slag om de arm: de covid-deltavariant die in Texas rondwaadt, baart hem zorgen. "Ik hou mijn hart vast als mijn zoontje binnenkort weer naar school moet. En ik heb de jongste weken breakthrough cases zien opduiken bij gezinnen met dezelfde levensstijl als wij. Op dit moment zitten we, voor het eerst, in het zuiden van de VS in een ergere cyclus dan in Europa." Toch heeft de wetenschapper niet meteen plannen om terug te keren. "We hebben allebei een green card en een boeiende job . We hebben nagedacht toen de kinderen naar school moesten of naar België terugkeren een optie was. We hebben beslist om dat niet te doen, we hebben het hier naar onze zin. We laten zelfs een nieuw huis bouwen! En het klimaat is aangenaam: als ik straks thuiskom, kan ik in het zwembad duiken, 's winters is het langer licht. Bovendien, als Belg ben je hier een curiosum, je hebt iets te vertellen. Zeg nu zelf: waar elders zou ik als 34-jarige tot assistant professor zijn benoemd? Hier meent men: die kan ons allicht iets extra bijbrengen."