...

Voetgangers behoren tot de meest kwetsbare weggebruikers, vooral in lage- en middeninkomenslanden waar ze worden geconfronteerd met ontoereikende infrastructuur, snel gemotoriseerd verkeer en gebrek aan handhaving. De nieuwe handleiding, getiteld Pedestrian Safety: A Road Safety Manual for Decision-Makers and Practitioners, past in de VN-doelstelling om het aantal verkeersdoden tegen 2030 te halveren. De handleiding bevat een reeks aanbevelingen gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek en goede praktijken. Een van de belangrijkste maatregelen is het verminderen van de blootstelling van voetgangers aan gemotoriseerd verkeer. Dit kan worden bereikt door het aanleggen van veilige en comfortabele infrastructuur voor voetgangers, zoals afgescheiden trottoirs, oversteekplaatsen, verkeerslichten, vluchtheuvels en voetgangerszones. Een andere cruciale maatregel is het verminderen van de snelheid van voertuigen, aangezien de snelheid een grote invloed heeft op zowel het risico als de ernst van een botsing met een voetganger (zie verder). Het verlagen van de snelheidslimieten tot 30 km/uur in woonwijken en gebieden met voetgangersverkeer is een goedkope en effectieve manier om de overlevingskans van voetgangers te vergroten. Verder moeten ook de zichtbaarheid van voertuigen en voetgangers verbeterd worden, en moet ingezet worden op het veiligheidsbewustzijn en gedrag van zowel voetgangers als bestuurders. Als het toch tot een ongeval komt, kunnen een snelle responstijd van de hulpdiensten en het toepassen van uniforme behandelingsprotocollen het risico op ernstig letsel en overlijden verminderen. De meeste ongevallen met voetgangers en voertuigen zijn frontale botsingen. Het lichaam van de voetganger komt daarbij in aanraking met de voorzijde van het voertuig. Een volwassen voetganger wordt dus eerder 'onderreden' dan 'overreden' door een voertuig. De volgorde van gebeurtenissen bij een frontale botsing is vrij goed bestudeerd. Het eerste contact vindt plaats tussen de bumper en het gebied van het been- of kniegewricht, gevolgd door een contact tussen de dij en de voorkant van de motorkap. Vervolgens is er contact tussen bekken en thorax met de motorkap. Daarna zal het hoofd de motorkap of voorruit raken met een snelheid die ongeveer gelijk is aan de snelheid van het voertuig. Het slachtoffer valt vervolgens op de grond. De ernst van verwondingen wordt beïnvloed door de snelheid van de auto bij het moment van aanrijden, het type voertuig, de stijfheid van de motorkap, de aard van de voorzijde (zoals bumperhoogte, motorkaphoogte en -lengte, voorruitlijst) en de leeftijd en lengte van de voetganger. De risicofactor die het eenvoudigst te beïnvloeden is, is de snelheid van het voertuig. Een volwassen voetganger die aangereden wordt door een auto met een snelheid van 30 km/uur heeft 99% overlevingskans, tegenover slechts 80% bij een aanrijding met 50 km/uur. Uit de verkeersveiligheidsbarometer van Vias institute voor het eerste trimester van 2023 blijkt dat het aantal doden ter plaatse op Belgische wegen met 18% is gedaald in vergelijking met dezelfde periode vorig jaar. Er vielen 89 verkeersdoden, waarvan een op de drie een fietser of voetganger was. Het aantal letselongevallen was het laagste van de laatste tien jaar, de covidjaren 2020 en 2021 niet meegeteld. De daling van het aantal verkeersdoden was het grootst in Wallonië. In Vlaanderen was er een kleine daling en in Brussel kwam in de onderzochte periode geen enkele persoon ter plaatse om het leven in het verkeer. Het aantal letselongevallen daalde in Vlaanderen en Wallonië, maar steeg licht in Brussel. De cijfers zijn gebaseerd op de gegevens van de federale politie. De verkeersveiligheid van fietsers en voetgangers blijft een aandachtspunt. Op nationaal niveau is er een lichte stijging bij de fietsers en een daling bij voetgangers. Toch blijft een op de drie verkeersdoden in ons land een fietser of voetganger. Het aantal letselongevallen met e-stepgebruikers is gestagneerd. Vias institute hoopt dat deze positieve tendens voor de verkeersveiligheid duurzaam zal zijn. Het benadrukt dat er nog elke dag iemand sterft op onze wegen, wat onaanvaardbaar veel is. Het pleit voor meer maatregelen en interventies om de veiligheid van alle weggebruikers te verbeteren, vooral die van de meest kwetsbare groepen.