Ze zijn goed gekend en ondertussen overvloedig aanwezig: ethisch verantwoorde beleggingsfondsen die vaak een ESG-label dragen. Maar een aantal onder hen beweert nog een stapje verder te gaan: de zogenaamde impactfondsen. Is dit terecht of gaat het om een marketingtruc?
...
De Britse fondsenbeheerder Aberdeen vierde vorige maand de derde verjaardag van zijn Global Equity Impact Fund. Impact? Dit is een relatief recent en nog niet zo bekend begrip. Het bewijs: hoewel het al een tijdje bestaat heeft dit fonds nog maar 21 miljoen euro opgehaald. Dit is weinig als u bedenkt dat deze belangrijke Schotse vermogensbeheerder in totaal zo'n 500 miljard euro beheert. De term 'impact' verwijst niet naar een sector of een activaklasse, maar naar een wat bijzondere beleggingsfilosofie, die beweert een stap verder te gaan dan de klassieke criteria op het gebied van milieu, maatschappij en bestuur. Nog verder dus dan het veelbesproken ESG-label, waarmee steeds meer fondsen pronken die als ethisch verantwoord worden gekwalificeerd. Maar waarover gaat het precies... en is het echt geloofwaardig? Laten we dit fonds eens van dichterbij bekijken, te beginnen met de woorden van co-beheerder Sarah Norris, die verwijst naar de aandelen in de portefeuille : "We zijn er vast van overtuigd dat elk aandeel een positief rendement kan opleveren voor de beleggers en tegelijkertijd een aanzienlijke en meetbare impact heeft wat betreft de samenleving en het milieu". Hoe komt dit tot uiting? Het belangrijkste aandeel in de portefeuille geeft een indicatie: de Chinese groep WuXi Biologics is actief in het onderzoek en de productie van geneesmiddelen in partnership, maar staat ook bekend om het aanbieden van open access platforms voor de ontwikkeling van biologische geneesmiddelen. Deze activiteiten hebben ongetwijfeld een maatschappelijke impact, met als kers op de taart dat de beurskoers sinds het begin van het jaar meer dan verdubbelde. De software-uitgever Salesforce prijkt verrassend op de tweede plaats, gevolgd door grote klassieker United Healthcare, de Amerikaanse gigant van gezondheidszorg en -verzekeringen. Daarachter komen Prologis, een Amerikaans fonds dat investeert in logistieke gebouwen, Tetra Tech (engineering) en Equinix, de wereldleider op het gebied van datacenters, met ieder ongeveer 3% van het totaal. De drie bedrijven zagen hun aandelenkoersen de afgelopen jaren mooi stijgen. Deze kwaliteitsparticipaties leverden het fonds een gemiddeld rendement op van 7% op over 3 jaar (en 12% over 12 maanden), wat zeer correct is. Maar in welke mate beantwoordt deze portefeuille nu aan het begrip 'Impact'? Net als elders is behoedzaamheid hier zeker op zijn plaats. Laten we even focussen op Belgisch niveau: waar kunnen we dan beter aankloppen dan bij Triodos Bank, dat zich presenteert als 'één van de meest duurzame banken ter wereld'? Zitten er tussen de ESG-fondsen die zij aanbieden ook bij die het impactlabel dragen? Verrassing! Dat doen ze allemaal: zowel Euro Bond als Pioneer, fondsen met een gewicht tussen de 350 en 400 miljoen euro. Het eerste is uiteraard zeer defensief, maar het tweede waarin voor twee derde in middelgrote ondernemingen wordt geïnvesteerd (in de internationale betekenis van het woord) is meer offensief. Dit levert uitstekende prestaties op, met een waardestijging van 9,6% in één jaar. Een ander lid van de Triodosfamilie is het Impact Mixed-fonds. Het werd in juni 2016 opgericht en bezit nu 523 miljoen euro aan activa. Er bestaan drie versies van: offensief, defensief en, daartussenin, neutraal. Voor elk wat wils dus.Maar we zoomen hier in op het fonds Triodos Global Equities Impact, want dit is het oudste (sinds juli 2007) en grootste van de bank, met een gewicht van 938 miljoen euro. Twee derde van het vermogen zit in zeer grote bedrijven en met 30% van het totaal bekleedt Japan de ereplaats. Hoe ziet de portefeuille eruit? In eerste positie (4%): KDDI, de grootste Japanse telecomoperator. Het aandeel daalde onlangs met 20% voordat het zich herstelde, maar de koers ligt nog steeds onder het gemiddelde van de vorige jaren. Op de tweede plaats: de Zwitserse farmaceutische groep Roche, een grote klassieker. Hetzelfde geldt voor de Deense windturbinegigant Vestas. Taiwan Semiconductor, waarvan de koers dit jaar met een derde steeg, heeft zich daartussenin genesteld. En de Japanse PVC-gigant Shin-Etsu Chemical neemt de vijfde positie in beslag...Verrassend, want men kan zich toch vragen stellen over het 'Impact'-gehalte van deze topposities in het fonds (Triodos publiceert slechts vijf namen en geen tien zoals gebruikelijk is). De prestaties zijn correct: gemiddeld 6% over drie jaar, 4,3% over vijf jaar en 9,1% over tien jaar. Kan het KBC Eco Fund Impact Investing ons dan iets makkelijker overtuigen? Dit fonds gaat in zijn huidige vorm al terug tot eind september 2014 en heeft 37,6 miljoen euro in portefeuille. Het kan een zeer mooi gemiddeld jaarlijks rendement van 2,4% over 3 jaar en 7,1% over 5 jaar voorleggen. Vergelijken we dit fonds met een internationale index van middelgrote ondernemingen, dan zien we dat het in 2018 en 2019 wat minder presteerde, maar in dit moeilijke jaar 2020 scoorde het dan weer heel goed. Afgerond is het voor 34% belegd in de eurozone, 29% in de rest van Europa en 25% in Noord-Amerika. De vastgoedbevak WDP prijkt bovenaan in de portefeuille met 3,7% van het totaal. Een beetje merkwaardig misschien, maar welgekomen, want de kampioen van de logistieke magazijnen is één van de steraandelen op de Beurs van Brussel. Het trio daarachter, met elk ongeveer 3,2% zijn Novo Nordisk, de Deense reus in behandelingen tegen diabetes, het Nederlandse Corbion en het Amerikaanse Bright Horizons Family Solutions. Corbion, dat is de voormalige CSM Group, mondiale gigant in voedingsingrediënten en nummer één in melkzuurtoepassingen. Het aandeel noteert op de Amsterdamse beurs en heeft zich uitstekend hersteld van de crash in maart: de koers steeg sinds het begin van het jaar met meer dan 50%. Bright Horizons is dan weer actief in een zeer gespecialiseerde sector, die op zijn zachtst gezegd ongebruikelijk is in fondsenportefeuilles: de kinderopvang. Het bedrijf is gevestigd in Massachusetts en actief in de hele Verenigde Staten, maar ook in Groot-Brittannië, Nederland (onder de naam Kindergarden), Canada en India. Het aandeel verloor tijdens de covid-19 crash in maart twee derde van zijn waarde, maar heeft zich vandaag bijna volledig hersteld. Bright Horizons is een uitzonderlijk geval en zeker een mooi voorbeeld van een impactvol bedrijf. Dat geldt ook voor Civitas Social Housing, een ander aandeel in de top 10. Deze Britse investeringsmaatschappij richt zich op sociale huisvesting en sociale woningen. Ze beheert meer dan 600 gebouwen met ongeveer 4.200 bewoners. Een onafhankelijk onderzoek schat de creatie van maatschappelijke waarde op 114 miljoen pond, dit voor het boekjaar dat eind maart 2019 werd afgesloten, aldus Civitas. Maar de onderneming noteert dus wel op de Londense beurs, vergelijkbaar met Belgische vastgoedbevaks. Na een sterke daling in de eerste helft van 2019 knoopt de koers nu ongeveer weer aan met het niveau van 2018. In het KBC Eco Fund Impact Investing vinden we tussen de onvermijdelijke grote klassiekers dus ook een portie overtuigende Impact!