Wallonië heeft huisartsen tekort

Het geregionaliseerde Impulseo heeft positieve effecten, maar er is meer hulp nodig. Dat is de mening van parlementslid Rachel Sobry (MR) in de Commission wallonne de la santé. "Sommige plattelandsgebieden kampen met een groot tekort aan huisartsen. De genomen maatregelen volstaan niet om het tekort in bepaalde gebieden weg te werken. We merken ook op dat het aantal hulpvragen aan Impulseo toeneemt. In Brussel blijkt bijvoorbeeld dat het budget niet volstaat om aan alle hulpverzoeken te voldoen (zie kader)."De installatie van huisartsen op het platteland is onderdeel van een uitgebreid project van de Waalse overheid. In de Déclaration de politique régionale (DPR) is het opgesplitst in verschillende doelstellingen. Wallonië wil via een transversale aanpak het probleem van de artsenschaarste aanpakken. Dat omvat onder meer het verbeteren van de toegang tot de zorg, het waarborgen van de vrije keuze van de patiënt, het ontwikkelen van multidisciplinaire eerstelijnspraktijken en het opzetten van wijkgezondheidscentra (via de Associations de Santé Intégrée, ASI).Naast die grote projecten engageerde het kabinet zich ook om maatregelen te nemen die de regio's aantrekkelijker maken voor eerstelijnswerkers, waaronder huisartsen. "De nieuwe Impulseo-regeling wordt geëvalueerd. Indien nodig zal de hulp worden aangepast", zegt Christie Morreale (PS), Waals minister van Volksgezondheid. Het proces blijkt echter heel complex, onder meer omdat de geldigheidsduur van lijsten (van tekorten) van gemeenten gemaakt wordt op basissen die elkaar in de tijd overlappen en omdat artsen hun premie gedurende vijf jaar na installatie kunnen aanvragen. "Er is een periode van minstens vijf jaar nodig om te weten hoe de regeling evolueerde sinds de criteria door de regio gedefinieerd werden."Impulseo alleen is niet voldoende. Waarom niet? Omdat het goed is een arts naar een problematisch gebied te 'lokken'. Nog beter is het om die arts te overtuigen om daar te blijven. Uit de laatste cijfers van het kadaster blijkt echter dat het moeilijk is om een arts te vervangen die zijn activiteit staakt. "We moeten ook rekening houden met de vergrijzing van de artsenpopulatie, in combinatie met het gebrek aan vervanging van gepensioneerde artsen of artsen die een andere loopbaan kiezen", merkt de minister op. "Dit is de reden waarom andere projecten, die niet duidelijk gericht zijn op het faciliteren van artsen in regio's met een tekort, toch voldoen aan de vraag van artsen om de workload te verlichten en het vroegtijdig beëindigen van de loopbaan te voorkomen."Christie Morreale verwijst naar twee andere sporen: de nieuwe ASI's en de toegang tot het European Agricultural Fund for Rural Development (EAFRD). "In 2019 werden vier nieuwe structuren goedgekeurd door de ASI, waarmee het totaal van deze operatoren op 82 kwam. Bovendien werden 19 ASI's geselecteerd voor een EAFRD-interventie met het oog op hun investeringsproject in infrastructuur en uitrusting."Het Waalse kadaster wordt sinds 2016 jaarlijks bijgewerkt. Volgens de laatste cijfers waren eind vorig jaar in Wallonië 3.107 huisartsen actief, vergeleken met 3.460 huisartsen in 2017 en 3.467 in 2016.Op het niveau van de gemeenten blijft het tekort gestaag toenemen. In 2018 hadden 149 Waalse gemeenten een tekort, waaronder 53 een ernstig tekort. "Van deze 149 gemeenten zijn er 134 met een tekort sinds 2016, drie sinds 2017 en 12 sinds 2018", zegt de minister. "Van de 53 gemeenten met een ernstig tekort zijn er 43 met een tekort sinds 2016, vijf sinds 2017 en vijf in 2018."De details zijn interessant. Wat de twaalf 'nieuwe' gemeenten met een tekort betreft, worden twee gemeenten getroffen door een toename van de bevolking zonder installatie van nieuwe artsen. Voor de resterende tien gemeenten merken we op dat 17 artsen er stopten met werken en niet vervangen werden.De redenen waarom artsen stoppen met werken zijn: pensioen (acht artsen), overlijden, langdurig ziekteverlof, een nieuwe loopbaan (twee artsen), verhuis (vijf artsen).Begin september stelde Brussel het succes van Impulseo vast op basis van de kosten. Een succes dat Alain Maron, Brusselse minister van Volksgezondheid (Ecolo), dwong om bijkomend een miljoen euro aan de Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie (GGC) te vragen om aan de verwachtingen van artsen te kunnen voldoen. "Is dat ook een mogelijk scenario in Wallonië?", vroeg Rachel Sobry op de laatste vergadering van de Waalse Gezondheidscommissie."Ondanks het groeiende succes van de maatregel, heeft de regering een budget opgesteld om te voldoen aan alle interventievragen van huisartsen", zegt Christie Morreale. "We bevinden ons niet in dezelfde situatie als het Brussels Hoofdstedelijk Gewest."