Health meets Hardware vond plaats in het kader van FTI (Flanders Technology & Innovation), een meerdaags festival op meerdere locaties. In Leuven lag de focus op innovatieve hardware die ingezet kan worden in de gezondheidszorg. De regio herbergt een cluster van bedrijven die aan de top staan op dat vlak - vaak zijn het spin-offs van de KU Leuven of onderzoekscentrum imec.

Voordelen voor zorg

Jo De Boeck, chief technology officer bij imec, gaf een rooskleurige visie op de technologische revolutie in de gezondheidszorg. Drie factoren drijven vandaag deze revolutie: de wet van Moore, die voorspelt dat computerchips steeds krachtiger worden; de nieuwe mogelijkheden om materialen op nanoschaal te manipuleren; en de doorgedreven integratie van hardware en software.

De Boeck ziet vier gebieden waar innovatie voordelen voor de zorg kan bieden. Ten eerste bij diagnose en onderzoeken. Camera's die een breder spectrum registreren dan het zichtbare licht kunnen als het ware 'in' het oog kijken, en een oftalmoloog ondersteunen bij de diagnose. Door biomolecules te integreren op een chip worden technieken zoals dna-sequencing en pcr-test sneller en goedkoper.

Het is ook mogelijk om individuele cellen te manipuleren op een chip, wat de weg vrijmaakt voor het tweede gebied: gepersonaliseerde geneeskunde. Zo is het mogelijk om de T-cellen van het immuunsysteem aan te passen zodat ze de gewenste respons vertonen.

Omgaan met data

Het derde gebied is het verbeteren van de mogelijkheden van de patiënt. Nanotechnologie, die toelaat om filters te maken die deeltjes op nanoschaal filteren, kan ook ingezet worden om een artificiële nier te maken. Uit eigen huis vermeldde De Boeck Neuropixels, een miniatuursensor die hersenactiviteit tot op het niveau van individuele neuronen kan registreren - een veel hogere precisie dan bij fMRI is mogelijk.

Ten slotte kan technologie ook bijdragen aan preventie en kennis. Wearables voor gezondheid en sport verzamelen vandaag al een enorme hoeveelheid data. De uitdaging is hoe we hier veilig mee omgaan, zei De Boeck. Een initiatief zoals de pas goedgekeurde European Health Data Space is hierin cruciaal.

De Boeck vindt het alvast positief dat - volgens de jongste editie van imec's digimeter - de meerderheid van de Belgen AI-tools vertrouwt om hun gezondheidsgegevens te tracken. Een instrument dat dit vertrouwen verder kan versterken, is de Solid-datakluis die imec ontwikkelt: een beveiligde, individuele online databank van waaruit de gebruiker gegevens kan delen met vertrouwde partners.

Onderwijs moet volgen

In rondetafelgesprekken klonk ook wat nuance bij het vooruitgangsoptimisme van het FTI-festival. Gratienne Sioncke van Borginsole, een bedrijf dat podologische functionele zolen maakt, vertelde dat Borginsole in zijn groei- ambities geremd werd omdat het niet voldoende geschoolde technici kon vinden. Daarom besloot het volop de kaart van automatisering te trekken: de productie is er sinds vier jaar volledig gerobotiseerd.

Volgens Ann Van Gysel, CEO van Medvia (een netwerk van 150 partners uit de healthtech), vereist de snelle evolutie van technologie dat het onderwijs moet kunnen volgen. Hogescholen zijn actief bezig met deze uitdaging. Van Gysel plaatste ook de kanttekening dat de ontwikkelingen in technologie, gezondheidszorg en regelgeving het steeds complexer maken om nieuwe technologieën op de markt te brengen.

Jan Vermeir, voorzitter van de Jong Parkinson Liga, kaartte aan dat de bedrijven meer bezig zijn met het volgende innovatieve product dan met de ondersteuning van bestaande producten. Zelf ontving hij in 2015 een deep brain stimulation (DBS) implantaat, maar dat kan niet geüpgraded worden. "Denk aan de patiënt over tien jaar, niet alleen over een week of een maand", was zijn oproep.

Herboren

Julie Verlinden kreeg de zaal muisstil met haar verhaal. Een dwarslaesie door een zwaar verkeersongeval liet haar grotendeels verlamd. Door ernstige bloeddrukproblemen was ze continu futloos. Toen las ze een artikel over het Zwitserse bedrijf Onward Medical, dat implantaten voor dwarslaesiepatiënten ontwikkelt. Op het ruggenmerg van de patiënt worden elektroden geplaatst, die verbonden zijn met een neurostimulator die de zenuwcellen prikkelt die de bloeddruk reguleren.

"Toen de artsen de neurostimulator inschakelden, was het alsof ik opnieuw geboren werd", vertelde Julie. Haar verlamming blijft, maar ze heeft weer moed en energie om haar doctoraat in de archeologie te voltooien. "Laten we niet vergeten dat er wereldwijd zeven miljoen mensen zijn met een ruggenmergletsel. Ik roep iedereen in de zaal op om hun hersenen en hun portemonnee te gebruiken om daar iets aan te doen."

Opvallende innovatie

Naast een keynote en gesprekken, en een heuse 'catwalk' met nieuwe producten, waren er op 'Health meets Hardware' ook een vijftigtal stands waar Belgische bedrijven hun healthtech-innovaties toonden. Sommige producten zitten nog in de fase van onderzoek en ontwikkeling, andere zijn al op de markt. Deze vier sprongen er voor ons uit.

Het REISS-platform van Verhaert Masters is een robot voor minimaal invasieve lumbale discectomie. Preoperatief wordt een MRI gemaakt waarbij de patiënt op de rug ligt. Tijdens de ingreep ligt de patiënt echter op de buik. Via door imec ontwikkelde software wordt het MRI-beeld getransponeerd zodat de robot toch exact weet waar hij moet opereren.

Onderzoekers van hogeschool Thomas More werken mee aan het Motion-project (Mechanised Orthosis for Children with Neurological Disorders), een staprobot voor kinderen met bewegingsproblemen door een hersenverlamming. Een prototype daarvan werd al getest door kinderen.

Corgee, een spin-off in wording aan de KU Leuven, ontwikkelt een gehoortest op basis van een hersenrespons. Er is geen actieve deelname of antwoord van de patiënt vereist, waardoor de test ook bruikbaar is bij zeer jonge kinderen en personen met dementie.

Little Nirvana gebruikt technologie uit games om kinderen die pijnlijke ingrepen ondergaan af te leiden. Een VR-bril dompelt kinderen onder in een virtuele wereld waar ze diertjes uit de Aardman-animatiestudio tevoorschijn toveren door rustgevende bewegingen te maken met een 'toverstokje' en door kalm adem te halen.

Health meets Hardware vond plaats in het kader van FTI (Flanders Technology & Innovation), een meerdaags festival op meerdere locaties. In Leuven lag de focus op innovatieve hardware die ingezet kan worden in de gezondheidszorg. De regio herbergt een cluster van bedrijven die aan de top staan op dat vlak - vaak zijn het spin-offs van de KU Leuven of onderzoekscentrum imec. Jo De Boeck, chief technology officer bij imec, gaf een rooskleurige visie op de technologische revolutie in de gezondheidszorg. Drie factoren drijven vandaag deze revolutie: de wet van Moore, die voorspelt dat computerchips steeds krachtiger worden; de nieuwe mogelijkheden om materialen op nanoschaal te manipuleren; en de doorgedreven integratie van hardware en software.De Boeck ziet vier gebieden waar innovatie voordelen voor de zorg kan bieden. Ten eerste bij diagnose en onderzoeken. Camera's die een breder spectrum registreren dan het zichtbare licht kunnen als het ware 'in' het oog kijken, en een oftalmoloog ondersteunen bij de diagnose. Door biomolecules te integreren op een chip worden technieken zoals dna-sequencing en pcr-test sneller en goedkoper.Het is ook mogelijk om individuele cellen te manipuleren op een chip, wat de weg vrijmaakt voor het tweede gebied: gepersonaliseerde geneeskunde. Zo is het mogelijk om de T-cellen van het immuunsysteem aan te passen zodat ze de gewenste respons vertonen. Het derde gebied is het verbeteren van de mogelijkheden van de patiënt. Nanotechnologie, die toelaat om filters te maken die deeltjes op nanoschaal filteren, kan ook ingezet worden om een artificiële nier te maken. Uit eigen huis vermeldde De Boeck Neuropixels, een miniatuursensor die hersenactiviteit tot op het niveau van individuele neuronen kan registreren - een veel hogere precisie dan bij fMRI is mogelijk. Ten slotte kan technologie ook bijdragen aan preventie en kennis. Wearables voor gezondheid en sport verzamelen vandaag al een enorme hoeveelheid data. De uitdaging is hoe we hier veilig mee omgaan, zei De Boeck. Een initiatief zoals de pas goedgekeurde European Health Data Space is hierin cruciaal.De Boeck vindt het alvast positief dat - volgens de jongste editie van imec's digimeter - de meerderheid van de Belgen AI-tools vertrouwt om hun gezondheidsgegevens te tracken. Een instrument dat dit vertrouwen verder kan versterken, is de Solid-datakluis die imec ontwikkelt: een beveiligde, individuele online databank van waaruit de gebruiker gegevens kan delen met vertrouwde partners. In rondetafelgesprekken klonk ook wat nuance bij het vooruitgangsoptimisme van het FTI-festival. Gratienne Sioncke van Borginsole, een bedrijf dat podologische functionele zolen maakt, vertelde dat Borginsole in zijn groei- ambities geremd werd omdat het niet voldoende geschoolde technici kon vinden. Daarom besloot het volop de kaart van automatisering te trekken: de productie is er sinds vier jaar volledig gerobotiseerd. Volgens Ann Van Gysel, CEO van Medvia (een netwerk van 150 partners uit de healthtech), vereist de snelle evolutie van technologie dat het onderwijs moet kunnen volgen. Hogescholen zijn actief bezig met deze uitdaging. Van Gysel plaatste ook de kanttekening dat de ontwikkelingen in technologie, gezondheidszorg en regelgeving het steeds complexer maken om nieuwe technologieën op de markt te brengen.Jan Vermeir, voorzitter van de Jong Parkinson Liga, kaartte aan dat de bedrijven meer bezig zijn met het volgende innovatieve product dan met de ondersteuning van bestaande producten. Zelf ontving hij in 2015 een deep brain stimulation (DBS) implantaat, maar dat kan niet geüpgraded worden. "Denk aan de patiënt over tien jaar, niet alleen over een week of een maand", was zijn oproep. Julie Verlinden kreeg de zaal muisstil met haar verhaal. Een dwarslaesie door een zwaar verkeersongeval liet haar grotendeels verlamd. Door ernstige bloeddrukproblemen was ze continu futloos. Toen las ze een artikel over het Zwitserse bedrijf Onward Medical, dat implantaten voor dwarslaesiepatiënten ontwikkelt. Op het ruggenmerg van de patiënt worden elektroden geplaatst, die verbonden zijn met een neurostimulator die de zenuwcellen prikkelt die de bloeddruk reguleren."Toen de artsen de neurostimulator inschakelden, was het alsof ik opnieuw geboren werd", vertelde Julie. Haar verlamming blijft, maar ze heeft weer moed en energie om haar doctoraat in de archeologie te voltooien. "Laten we niet vergeten dat er wereldwijd zeven miljoen mensen zijn met een ruggenmergletsel. Ik roep iedereen in de zaal op om hun hersenen en hun portemonnee te gebruiken om daar iets aan te doen."