Surrealistische Char

Uit Artsenkrant van 31/05/2019

30/05/19 om 21:00

Bijgewerkt op 29/05/19 om 16:05

Een tijdgenoot van Daniil Charms, al heeft hij dan een veel langer leven geleid, is de Franse dichter en toneelauteur René Char. Van hem verscheen nu een bloemlezing waarin naast de Nederlandse vertaling het Franse origineel is opgenomen. De poëzie van deze schrijver, die flirt met surrealisme en filosofie, heeft niets van zijn frisheid ingeboet.

'C'était près. En pays heureux.élevant sa plainte au délice,Je frottai le trait de ses hanches,Romarin, lande butinée.'-Extrait de Sept parcelles de Luberon'Het was dichtbij. In gelukkig land.Haar klacht verheffend tot verrukking,Wreef ik de omtrek van haar heupenTegen de stekels van jouw takken,Roosmarijn, door bijen omzwermd.'-Uit zeven fragmenten uit de Luberon

...

René Char (1907-1988) is geboren in L'Isle-sur-la-Sorge en belandde in de jaren 1920 in Parijs waar hij kennismaakte met André Breton en Louis Aragon. Zijn eerste poëziebundel publiceerde hij in 1929, hiertoe aangemoedigd door Paul Éluard. De fine fleur van de avantgarde kunsten behoorde tot zijn kennissenkring: van Picasso tot Giacometti, van Albert Camus tot Pierre Boulez. Literaire inspiratie vindt hij bij Lautréamont, de Sade en Arthur Rimbaud.Zoals voor vele kunstenaars werd de oorlog spelbreker voor de overtuigde antifascist, René Char. Hij wordt ge-mobiliseerd in de Elzas en na de nederlaag van het Franse leger wordt hij opgespoord als zijnde communist. Char duikt onder en leidt onder de naam 'capitaine Alexandre' een verzetsgroep. Na de oorlog neemt hij de pen weer ter hand en groeit zijn reputatie gestaag. Zijn poëzie wordt gekenmerkt door een liefde voor de natuur, een beeldend taalgebruik, klankbeelden en beeldklanken, en een sterk filosofische ondertoon, waarbij hij vaak teruggrijpt naar de beproefde denkpatronen van Herakleitos.Samensteller Anno Lampe heeft zich met verve van de moeilijke vertaalklus gekweten en licht Chars leven en oeuvre toe in een inleidende tekst. Door het weergeven van de Franse tekst naast de vertaling kan de de lezer steeds teruggrijpen naar het origineel, wat de lectuur een dubbele dimensie geeft.