De hoge doeltreffendheid van vaccins op symptomatische infecties met het SARS-CoV-2 kwam als een aangename verrassing. Maar zal vaccinatie ook de transmissie remmen? Experts waarschuwen ervoor: het wordt een bijzonder taaie opdracht om op deze vraag een sluitend antwoord te bieden.
...
De gegevens waarover men momenteel beschikt, zijn alvast hoopgevend. In de studie met het Moderna-vaccin zag men na één dosis in de ge- vaccineerde groep een afname met twee derden van het aantal asymptomatische infecties ten opzichte van de controlegroep. Maar de PCR-tests werden slechts tweemaal afgenomen, met een maand ertussen. Een aantal infecties werden dus misschien gemist. Ook in de studie met het vaccin van AstraZeneca zag men een grotere afname van de virale lading in een subgroep van gevaccineerde personen ten opzichte van de niet-gevaccineerde groep. Een klein, nog niet-gepubliceerd onderzoek van een Israëlische onderzoeksgroep gaat in dezelfde richting. De onderzoekers vonden een lagere virale lading bij gevaccineerde personen die werden besmet tijdens de twee tot vier weken na een eerste dosis van het Pfizer-vaccin, in vergelijking met personen die de infectie opliepen in de eerste twee weken na vaccinatie. Experts menen daaruit te mogen besluiten dat het vaccin de virale lading beperkt bij besmette personen, zodra het de tijd gehad heeft om zijn effect te bereiken. De virale lading om de slijmvliezen van de hoge luchtwegen wordt beschouwd als een betrouwbare surrogaatparameter om de besmettelijkheid te evalueren. Maar het hardste bewijs komt van een complexer onderzoeksprotocol: men moet nagaan of de nauwe contacten van een gevaccineerde indexpersoon een lager besmettingsrisico hebben dan die van een niet-gevaccineerde indexpersoon. In het Verenigd Koninkrijk heeft de Panther-studie honderden zorgverleners en hun gezinsleden getest tussen april en augustus van vorig jaar, zowel op viraal RNA als op antilichamen. Een aantal van die zorgverleners die intussen gevaccineerd zijn en hun gezinsleden zullen nu opnieuw getest worden, om te kijken of het besmettingsrisico bij de gezinsleden afgenomen is. Israëlische onderzoekers zullen van hun kant kijken naar indexpersonen die na vaccinatie alsnog besmet raken. Ze willen weten of die indexpersonen de besmetting aan hun huisgenoten doorgeven. In de Braziliaanse stad Serrana zal men de bevolking geleidelijk vaccineren, in fasen van telkens een paar maanden. Onderzoek zal meten of terugloop van het aantal gevallen van covid-19 in gevaccineerde zones van de stad gepaard gaat met een afname van de transmissie in nog niet- gevaccineerde zones. Het uitrollen van zeer diverse onderzoeksprotocollen is nodig om zoveel mogelijk zekerheid te krijgen over het antwoord op de vraag of het vaccin tegen covid-19 wel degelijk de transmissie remt, zo benadrukken experts.