Het Riziv viert dit jaar zijn zestigste verjaardag. Dat werd gevierd met een symposium waar de instelling vooruitblikte naar de toekomst. De focus zal verschuiven van het vergoeden van gezondheidszorg en arbeidsongeschiktheid naar het beheren van de gezondheid van de hele bevolking.
...
Het Riziv werd opgericht door de wet van 9 augustus 1963 'tot instelling en organisatie van een regeling voor verplichte verzekering voor geneeskundige verzorging en uitkeringen'. De pen voor die wettekst werd vastgehouden door toenmalig minister van Sociale Voorzorg Edmond Leburton.Diens opvolger als voogdijminister, huidig minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid Frank Vandenbroucke, mocht het symposium openen. Hij feliciteerde de instelling als facilitator van medebeheer en overleg in de sociale zekerheid - maar stelde ook dat dit overlegmodel zichzelf zal moeten heruitvinden om mee te evolueren met de maatschappij. Volgens Vandenbroucke is het een slecht idee om te besparen op gezondheidszorg. De gezondheidszorg heeft een stabiel groeipad nodig, stelde Vandenbroucke, maar hij knoopte er meteen een waarschuwing aan vast: "het gaat niet alleen over meer geld voor de zorg; we moeten ook meer zorg voor ons geld krijgen." Het directiecomité van het Riziv had alvast niet gewacht op die aansporing, en heeft de voorbije maanden gewerkt aan een nieuwe strategische visie. Administrateur-generaal Benoît Collin en adjunct-administrateur-generaal Pedro Facon stelden de tien 'bakens' uit dat document voor.De bakens zijn bedoeld om de uitdagingen aan te gaan, de diensten te verbeteren en de gezondheids- en socialezekerheidsstelsels te versterken, was hun boodschap. Facon benadrukte dat het document geen bijbel is, maar zal dienen als basis voor het ontwikkelen en verfijnen van ideeën en het vertalen naar strategieën, projecten en acties. "Het is een uitnodiging tot dialoog met de partners en sectoren", voegde hij eraan toe.Een aantal bakens gaat over één van de sectoren van het Riziv, maar de meeste zijn 'transversaal' en in meerdere sectoren van toepassing. Het eerste baken is een herbezinning over de opdracht van het Riziv. Zestig jaar geleden werd die opgericht als openbare instelling van sociale zekerheid, verantwoordelijk voor het beheer van de verplichte verzekering voor geneeskundige verzorging en van uitkeringen. Later kwam daar het fonds voor medische ongevallen als derde sector bij. Inmiddels is de visie op gezondheids(-zorg) veranderd, onder het motto 'voorkomen is beter dan genezen'. "We moeten al onze aandacht richten op preventie, om het optreden van het 'gezondheidsrisico' dat de interventie van onze drie sectoren in gang zet, te beperken", stelt het document. "We mogen geen genoegen nemen met de rol van registratiekantoor van aandoeningen die steeds vaker tot arbeidsongeschiktheid en invaliditeit leiden." Professionele re-integratie moet de leidraad worden. Vandaag is ons gezondheidssysteem nog te veel gebaseerd op het aanbod en de productie van verstrekkingen, eerder dan op de behoeften en de resultaten. Door gezondheids- en gezondheidszorgdoelstellingen te bepalen, onvervulde behoeften te analyseren en een 'appropriate care'-benadering te hanteren, wil het Riziv het juiste evenwicht vinden tussen behoeften, resultaten en zorgaanbod.Baken 2 gaat integraal over de sector 'verzekering voor geneeskundige verzorging'. Het paradigma hier moet verschuiven van het behandelen van een ziekte naar het beheren van de gezondheid, aldus de visietekst. Het sleutelwoord is hier 'bevolkingsverantwoordelijkheid', wat inhoudt dat de inspanningen om de gezondheid en het welzijn van de bevolking in stand te houden en te verbeteren, worden gebundeld.Dat zal een mentaliteitswijziging vragen. "Ons gezondheidssysteem is voornamelijk opgedeeld in silo's, per specialisme of pathologie, en moet hertekend worden volgens een functionele logica die gebaseerd is op leefomgevingen en levensdoelen. Een dergelijk groot project is absoluut noodzakelijk om ons systeem te laten evolueren en de uitdagingen van de toekomst aan te gaan in termen van algemene gezondheid: sociale, fysieke, mentale en ecologische gezondheid. Elke zorgverlener, elke stakeholder of instelling vormt slechts een deel van het totale antwoord op de behoeften. Ze moeten dus hun werk coördineren met de andere spelers rondom de patiënt, zijn leefomgeving en de bevolking." Daarnaast wil het Riziv inspanningen blijven leveren om evidence-based praktijken en goede praktijken te promoten die een betere kwaliteit van de zorg voor patiënten en een rationeel gebruik van gezondheidszorg bevorderen. Het Riziv belooft ook dat het zich zal blijven inzetten om de regelgeving te verduidelijken zodat verkeerde interpretaties vermeden worden. Overleg is de kern van de werking van het Riziv, en dat zal zo blijven, stelt transversaal baken 6. Het Riziv wil de werking van het overlegmodel wel verbeteren door te werken met duidelijke objectieven en prioriteiten.In de sector van de ziekteverzekering worden gezondheidszorgdoelstellingen nog belangrijker. Daartoe is binnen het Riziv een commissie Gezondheidszorgdoelstellingen opgericht, onder voorzitterschap van gezondheidseconoom Erik Schokkaert (KU Leuven). "Het werken op basis van gezondheidszorgdoelstellingen zal de nog (te) sterke verkokering van het overleg doorbreken, zowel binnen de ziekteverzekering met zijn vele beroepsgeoriënteerde organen, maar ook tussen de verschillende socialezekerheidstakken binnen het Riziv", is de belofte. Het overleg dient ook transparanter te worden. "De rollen van elk orgaan, en de relaties tussen de organen, moeten worden verhelderd binnen een gestroomlijnd geheel. Het overlegmodel moet ook transparant zijn op vlak van zijn interne regels. De inventarisatie van alle organen, hun samenstelling, de stemverdeling (beslissend en/of raadgevend), de identificatie van belangen, hun agenda en hun beslissingen, zijn vandaag onvoldoende ontsloten en/of vindbaar", stelt het document.Tegelijk wil het Riziv ook de representatierol en -kracht van de beroepsvertegenwoordigers en hun organisaties, en hun capaciteit om actief deel te nemen in het overlegmodel versterken. "Dat vereist ook een evaluatie en verbetering van de ondersteuning die het Riziv vandaag al geeft aan sommige van deze organisaties."