Plaswekkers voor bedplassen: mogelijk effectief

Enuresis nocturna (bedplassen) komt vaak voor tijdens de kindertijd en treft tot 20% van de vijfjarigen. Hoewel bedplassen meestal spontaan verdwijnt, kan het de levenskwaliteit en het zelfvertrouwen van kinderen aantasten. Daarom is een doeltreffende behandeling welkom. Bedplassen wordt gedefinieerd als onvrijwillig nachtelijk urineverlies op een leeftijd waarop men redelijkerwijs verwacht dat een kind zindelijk is (normaal gezien 5 jaar). Mogelijke behandelingen voor bedplassen zijn onder meer plaswekkers, gedragsinterventies en medicatie. Deze Cochrane review onderzocht de effectiviteit van plaswekkers. Bij plaswekkers zal de urine die in contact komt met een sensor een alarm activeren dat het kind wekt. Is het gebruik van een plaswekker een effectieve behandeling voor enuresis nocturna in kinderen? Deze Cochrane review includeerde studies die het gebruik van plaswekkers bestudeerden voor de behandeling van bedplassen bij kinderen van 5 tot 16. De plaswekkers werden gebruikt als monotherapie of in combinatie met andere behandelingen en werden vergeleken met geen behandeling of andere behandelingen. De belangrijkste uitkomstmaten waren het aantal nachten met bedplassen per week en het percentage kinderen dat bij het einde van de behandeling 14 opeenvolgende nachten zindelijk was. De review identificeerde 74 studies met in totaal 5.983 kinderen. De duur van de plaswekkertraining varieerde van 2 weken tot 6 maanden. Meestal werkte men met een matje op de matras, slechts enkele studies plaatsten de sensor in het ondergoed. Het alarm was meestal een audiostimulus, maar ook vibraties en elektrische schok werden gebruikt. Studies varieerden eveneens op andere vlakken: verschillende alarmstimuli (volume, vertraagde activering, etc.), ouders werden ook gewekt of niet, verschillende beloningssystemen, en zo meer. De plaswekkerbehandeling werd vergeleken met geen behandeling of wachtlijst (18), een niet-functionerend alarm (1), placebomedicatie of actieve medicatie (24), gedragsinterventies (10) of een andere versie van de plaswekkerbehandeling (13). Vergeleken met geen behandeling verminderen plaswekkers mogelijk het aantal nachten met bedplassen met 2,68 nachten per week (95% BI*: 4,59 minder tot 0,76 minder, 4 studies, 127 kinderen; bewijs van lage zekerheid).De plaswekker verhoogt mogelijk het aantal kinderen die 14 opeenvolgende nachten droog zijn bij het einde van de behandeling (controle: 133 per 1000 vs plaswekker: 958 per 1000 (95% BI: 186-1000); 18 studies, 827 kinderen, bewijs van lage zekerheid) en na de behandeling blijven mogelijk meer kinderen droog (bewijs van lage zekerheid).Vergeleken met placebomedicatie, verhogen plaswekkers mogelijk het aantal kinderen dat droog is bij het einde van de behandeling (bewijs van lage zekerheid). Of het aantal droge nachten per week verhoogt, blijft onzeker (bewijs van zeer lage zekerheid). Plaswekkertraining is waarschijnlijk even effectief als gedragsinterventies (wekken, blaastraining, etc.) of als desmopressine op het aantal nachten met bedplassen per week of op het aantal kinderen dat droog is bij het einde van de behandeling of blijft tot het einde van de follow-up periode (bewijs van lage tot matige zekerheid).Nevenwerkingen komen waarschijnlijk minder voor bij kinderen die plaswekkers gebruiken dan bij kinderen die desmopressine nemen (desmopressine: 212 per 1.000 vs plaswekker: 81 per 1.000 (95%BI: 42-150); 5 studies, 565 kinderen, bewijs van matige zekerheid).We zijn niet zeker van de effecten van plaswekkers vergeleken met tricyclische antidepressiva, cognitieve gedragstherapie, psychotherapie, hypnotherapie en voedingsbeperkingen of van de verschillende alarmen vergeleken met mekaar (bewijs van zeer lage zekerheid). Vergeleken met desmopressine alleen verlaagt de combinatie van een plaswekker met desmopressine mogelijk het aantal nachten met bedplassen per week en verhoogt het mogelijk het aantal kinderen dat droog is bij het einde van de behandeling en bij het einde van de follow-upperiode (bewijs van lage zekerheid). Een plaswekker gecombineerd met ' dry-bed training' verhoogt mogelijk het aantal kinderen dat droog wordt vergeleken met dry-bed training alleen, maar er is mogelijk weinig of geen effect op het aantal kinderen dat droog blijft (bewijs van lage zekerheid). Plaswekkers lijken effectief te zijn om bedplassen te behandelen. Deze behandeling is waarschijnlijk even effectief als andere behandelingen zoals desmopressine of gedragsinterventies en heeft, vergeleken met medicatie waarschijnlijk minder neveneffecten. Plaswekkers toevoegen aan een behandeling met desmopressine of aan dry-bed training is mogelijk effectiever dan elk van deze behandeling apart. Een plaswekker is een belangrijke optie om bedplassen te behandelen omwille van de effectiviteit en kleine kans op nevenwerkingen.