...

Om wetenschappelijke kennis en expertise te creëren in de bredere maatschappij, zet de Universiteit Antwerpen in op verschillende 'valorisatiedomeinen'. Een ervan is infectieziekten en omgevingsgezondheid. "Met Vaccinopolis (2022) bieden we een antwoord op de duidelijke behoefte met betrekking tot onderzoek naar infectieziekten en vaccins", licht prof. Benedicte De Winter toe, vicedecaan van de faculteit Geneeskunde en Gezondheidswetenschappen. "Maar ook omgevingsgezondheid is een van de multidisciplinaire kerndomeinen, waarbij we aandacht hebben voor mens (gezondheid) en milieu." Binnen dit kader we(o)rden verschillende onderzoeksprofessoren aangesteld, die onder meer onderzoek zullen doen naar luchtkwaliteit en -verontreiniging en de impact ervan op gezondheid. "In het verleden liepen in samenwerking met de Universiteit Antwerpen zo al verschillende citizen science-projecten, waarbij bijvoorbeeld indicatoren van luchtverontreiniging in bepaalde wijken werden gemeten. Maar wat is nu de exacte gezondheidsimpact van omgevingsvervuiling? Binnen de faculteit Geneeskunde en Gezondheidswetenschappen zijn we meer specifiek geïnteresseerd in de mogelijke gezondheidsrisico's zoals de effectieve opname van polluenten in het menselijke lichaam en hun effecten op de gezondheid", zegt prof. De Winter. Als hoofd van de onderzoeksgroep Laboratorium Experimentele geneeskunde en Pediatrie (LEMP), leidt zij er onderzoek naar inflammatie gekoppeld aan klinisch relevante onderzoeksvragen. Binnen de groep zal een onderzoeksprofessor zich in het bijzonder toeleggen op ' breathomics', de studie van verschillende metabolieten in de uitgeademde lucht en dit in nauwe samenwerking met de diensten longziekten en kindergeneeskunde van het Universitair Ziekenhuis Antwerpen (UZA)."Onze onderzoeksgroep wil niet alleen componenten herkennen in uitgeademde lucht, maar ook uitzoeken hoe deze gerelateerd zijn aan het metabolisme van het individu en (patho)fysiologische processen zoals inflammatie, infectie of carcinogenese." In Vlaanderen wint 'breathomics' terrein. "De techniek is innovatief", zegt prof. De Winter. "Een ademstaalname is non-invasief, wat toelaat om veelvuldig te samplen in de tijd zonder gezonde vrijwilligers of patiënten erg te belasten. De techniek is ook breed toepasbaar binnen de geneeskunde en wordt bijvoorbeeld getoetst als snelle testmethode in het kader van de covid-19-pandemie." De onderzoeksprofessor zal de techniek verder uitwerken en implementeren aan de Universiteit Antwerpen. Prof. Benedicte De Winter: "Het gebruik van deze techniek met betrekking tot omgevingsgezondheid laat toe om de effecten van blootstelling aan luchtvervuiling in de adem te monitoren. Als dergelijke blootstelling gezondheidsschade veroorzaakt, kan dat resulteren in het vrijstellen van VOCs (vluchtige organische componenten). Op die manier zouden we bijvoorbeeld nieuwe 'drempelwaarden' waarbij geen aantoonbare schade optreedt kunnen bepalen voor verschillende polluenten. Mét aandacht voor de verschillen tussen volwassen en kinderen op dit vlak." "Daarnaast kunnen organische stoffen ook worden ingeademd, en kan de techniek toelaten om de opname van dergelijke stoffen uit de omgeving te bestuderen en tegelijkertijd te linken aan inflammatie en gezondheidseffecten. In een volgende stap volgt dan de valorisatie van de bevindingen naar de samenleving, zoals bijvoorbeeld de ontwikkeling van sensoren voor specifieke polluenten."