...

Dat zegt Pedro Facon, directeur-generaal gezondheidszorg bij de FOD Volks-gezondheid en covoorzitter van het Comité Hospital & Transport Surge Capacity. "Handen wassen, desinfecteren, afstand houden en maskers dragen... Het evolueert snel, zegt Pedro Facon. Naast een pedagogisch element gaat het ook over een stukje aanvaarding. We moeten ermee leren leven. En het is deels ook cultureel bepaald. Azië maakte al eerder grote crises mee en daar is het beter ingeburgerd." Nu krijgt Europa de kans om zaken definitief te verankeren. "We keren terug naar de essentie van ons gezondheidsbeleid. In de 19de en begin 20ste eeuw boekte men de grootste gezondheidswinst door heel hard in te zetten op hygiëne. We zijn daarin te laks geworden. Decennia lang kwamen er geen infecties meer voor en dus waren we het een beetje vergeten. We worden er nu opnieuw mee geconfronteerd." Inzetten op financiering en terugbetaling in de ziekteverzekering blijft uiteraard cruciaal. Heel wat hefbomen voor de volksgezondheid zitten echter niet in het zorgsysteem. "Algemene hygiëne, preventie en een gezonde leef- en woonomgeving zullen nu hoger op de agenda komen," denkt Facon. Wel is hij er zich zeer van bewust dat de sterkte van de ketting afhangt van de zwakste schakel. Facon: "In bepaalde woonomgevingen leven mensen zeer dicht bij elkaar in erbarmelijke omstandigheden. Denk aan de grootsteden, met daklozen in opvangcollectiviteiten en illegale woonvormen. Die zwakke schakels moeten we meenemen en er extra zorg voor dragen - om humanitaire én epidemiologische redenen. Anders kan een epidemie juist daar weer heropflakkeren." Concreet impliceert dit voor Erika Vlieghe, diensthoofd infectieziekten UZA en voorzitter van de Groep Experts belast met de Exit-Strategie (GEES), dat je de sociaal kwetsbare groepen ook vindt en bereikt met preventieve boodschappen. "Een deel van de oefening die we nu doen houdt ook in dat iedereen toegang krijgt tot zorg en testing. Voor de duidelijkheid. Er is enerzijds de vraag waar de pandemie kan opduiken. Dat is het epidemiologisch risico dat bijvoorbeeld daklozen maar ook seizoenarbeiders en internationale reizen lopen. En anderzijds is er de vraag wie risico loopt om ernstig ziek te worden. Dat is het medisch risico en dat gaat over ouderen en mensen met een onderliggende ziekte " "We willen", vult Facon aan, "komen tot een zeer fijnmazig systeem met een goed test- en opsporingsbeleid om haarden snel te detecteren en in kaart te brengen. Dan kunnen we er equipes heen sturen om de besmetting in te dammen. De basiselementen bestaan al: de gemeenschapsinspectie en de epidemiologische data van Scienscano. Dat moet worden versterkt om lokaler en sneller ingrijpen toe te laten." Geert Verrijken