...
Aan het woord is professor Wim Distelmans, voorzitter van het Forum Palliatieve Zorg, LEIF en van de federale commissie euthanasie. Aanleiding is de bekendmaking van de tiende editie van de PALM-opleiding - palliatieve zorg voor medici - die gedurende vijf zaterdagen tussen oktober 2023 en maart 2024 georganiseerd wordt. Experten laten dan hun licht over het thema schijnen en de cursisten krijgen een uitgebreid pakket documentatie ter beschikking. Wim Distelmans: "Het gaat om een gebalde opleiding. Ze werd ook grondig aangepast. We zetten nu bijvoorbeeld veel meer in op het belang van het communicatieproces tijdens de voorafgaande zorgplanning. Voorts zal de ethicus Simon Godecharle, tot voor kort coördinator gezondheidsethiek bij de Emmaüsgroep, het hebben over onze kijk op ziekte en de evolutie daarvan. Nog te vaak immers is voor de maatschappij enkel een nuttig leven een zinvol leven. Dat is problematisch." Een cursusdag handelt over pijn en pijnbestrijding als hoeksteen van palliatieve zorg. "Klinisch psycholoog en psychosociaal consulent Ama Kissi, voorheen werkzaam in huisartsenpraktijk Bijloke in Gent en momenteel in Praktijk 50, een groepspraktijk voor psychotherapie en coaching in Lokeren, zal het bijvoorbeeld hebben over pijnbeleving in een multiculturele samenleving. Want dat er daarover nog heel veel raciale en ethische discussie bestaat, is duidelijk", aldus prof. Distelmans. De PALM-opleiding benadrukt opvang, zorg en behandeling van palliatieve patiënten en gaat in duo met de LEIF-opleiding. Die besteedt vooral aandacht aan levenseindebeslissingen en een zorgvuldige euthanasiepraktijk. Wie beide opleidingen volgt, krijgt een erkenning als 'LEIFFellow'.De PALM-cursus maakt gebruik van het (lay-outmatig) opgefriste LEIF-plan. Daarin zit onder meer een bundeling van de vijf door de FOD Volksgezondheid erkende voorafgaande wilsverklaringen. Federaal minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (Vooruit) schreef het voorwoord. "Dit slaat immers op drie federale wetten - patiëntenrechten, euthanasie en palliatieve zorg", legt Distelmans uit. Hij wijst er trouwens op dat via ziekenhuizen, websites en zo meer heel veel wilsverklaringen circuleren. "Doorgaans goed bedoeld, maar vaak minderwaardig en niet conform de wet. Het gevolg is dat de gemeente ze niet registreert." Het Vlaams Apothekersnetwerk verdeelt het LEIF-plan met de vijf wilsverklaringen gratis via de officina- apotheken. Net zoals een geneesmiddel heeft het plan een CNK-nummer en dus kan het door de apothekers in Vlaanderen en Brussel "ondubbelzinnig" besteld worden bij de groothandel. Wim Distelmans: "Heel wat mensen hebben immers een goede band met hun huisapotheker. Sinds 2017 werden er al 400.000 exemplaren verdeeld, ook via de lokale LEIFpunten. Vaak beschikken ook huisartsen en sommige gemeenten over een stock." Vanaf maart is de LEIF-opleiding de enige erkende opleiding. Een erkenning als LEIF-arts is vereist om in aanmerking te komen voor Riziv-terugbetaling bij een advies over euthanasie. Distelmans: "Tot maart 2023 gold een overgangsfase. Ook persoonlijke praktijkervaring kwam nog in aanmerking voor erkenning. Dat is nu dus niet meer het geval." Het advies van de LEIF-arts, bewezen door het opsturen van een anoniem verslag van het euthanasieverzoek, wordt gehonoreerd met 177 euro. Het verslag moet naar LEIF gestuurd worden, de enige organisatie die door het Riziv erkend is om het forfait uit te betalen. "Tot voor maart werkte de ziekteverzekering daarvoor met een gesloten enveloppe. Daardoor konden niet alle artsen uitbetaald worden. Sinds maart is het een open portefeuille. Nu kunnen alle verslagen wel gehonoreerd worden." Tot slot nog meegeven dat sinds november 2022 een nomenclatuurnummer en bijhorend (eenmalig) honorarium van 93 euro geldt voor het communicatieproces tijdens de voorafgaande zorgplanning.