Kan covid-19 longfibrose veroorzaken?

Bij patiënten met ernstige covid-19 ziet men op de CT-scan van de longen matglaspatronen ( ground glass opacities). Hierbij strekt zich over de longvelden een waas uit, waarbij de luchtpijptakken en de bloedvaten zichtbaar blijven. Bij sommige patiënten treedt consolidatie van een deel van de longen op, met volledig wegvallen van zichtbare structuren. Andere infecties met coronavirussen, zoals SARS en MERS, veroorzaken longaantasting die vergelijkbaar is met wat men ziet bij covid-19. Ook bij SARS waren matglaspatronen de frequentst voorkomende afwijkingen op de CT-scan, soms met consolidatie. Reticulaire interstitiële patronen werden zichtbaar ongeveer twee weken na het opkomen van de symptomen en bleven bestaan na vier weken. Reticulaire patronen kunnen zich voordoen bij een virale infectie. Als ze zich bestendigen, kunnen ze wijzen op littekenvorming.Tijdens een 15 jaar durende follow-up van 71 patiënten met SARS zag men de interstitiële patronen en de functionele handicap gedurende twee jaar afnemen en daarna stabiel blijven. Na 15 jaar bestonden er nog interstitiële afwijkingen bij 4,6% van de patiënten.In een studie van 31 patiënten met MERS bestonden er na een mediaan van 43 dagen tijdsverloop vanaf ontslag uit het ziekenhuis, letsels die als fibrose worden omschreven.Momenteel is het gissen of covid-19 longfibrose zal veroorzaken en wat daarvan de klinische impact zal zijn. Bij een aantal ziekten, zoals auto-immune aandoeningen, wordt longfibrose beschreven als een voortschrijdend proces, met steeds meer uitgesproken letsels op de CT-scan, een gestaag afnemende longfunctie en verergerende klachten.Patiënten met ernstige longschade vertegenwoordigen een kleine fractie van de patiënten die in het ziekenhuis worden opgenomen. Maar op schaal van een pandemie is dat een groot aantal personen. De auteurs in The Lancet Respiratory Medicine pleiten er dan ook voor dat er prospectieve studies worden opgezet om de evolutie van het longweefsel bij patiënten die ernstige covid-19 hebben gehad, te volgen. Als er voor deze patiënten geen adequate zorg komt, zal iedere golf van acute sterfte gevolgd worden door een tweede, chronische mortaliteitsgolf, waarschuwen ze. Lancet Respir Med 2020; https://doi.org/10.1016/ S2213-2600(20)30222-8.