De covid-19 pandemie legt de sterktes en zwaktes van het systeem bloot. Er is een grote wil tot samenwerking maar ook een enorme versnippering van bevoegdheden. En er is een vraag naar vernieuwing.
...
Aldus dokter Katrien Bervoets, voorzitter a.i. van de Vlaamse Ver-eniging van Hoofdartsen en hoofdarts van het Ziekenhuis-netwerk Antwerpen. Ze noemt de grote wil tot samenwerking de belangrijkste vaststelling uit de enquête. Samenwerking doorkruiste tijdens deze gezondheidscrisis alle zorgechelons. Het kan de realisatie van zorgtrajecten in functie van de noden van de patiënt een boost geven. Dat is dan wel een ander concept dan echelonnering. "Het gaat over ambulante, trans- en intramurale zorg en over preventie. Over ziekenhuis- en thuiszorg. Zorgtrajecten staan in functie van de noden. De gecreëerde meerwaarde weerspiegelt zich in outcome en levenskwaliteit. De parameters hierop afstemmen vergt een hele omslag, waarvan de fundamenten reeds gelegd zijn. Zaak is dat verder aan te pakken", aldus dokter Bervoets.Opvallend maar niet verrassend vindt ze dat zoveel directies de ziekenhuisfinanciering willen herzien. "Minister De Block zette daartoe de eerste stappen en dat leidde tot een belangrijke 'mindswitch'. De enquête stelt dat er een goed evenwicht is in de aanpak tussen directie, artsen en raad van bestuur. De lessen uit de eerste golf hebben ons beter voorbereid op de tweede. Nog niet evident lijkt een structurele vertegenwoordiging voor patiënten en artsen in het ziekenhuisbeleid. In deze participatieve tijden is dat toch opmerkelijk." De werking van de federale administraties kan op clementie rekenen, de politici niet. Bervoets: "Duidelijk blijkt dat de huidige bevoegdheidsversnippering de slagkracht ondermijnt. We leven niet in twee verschillende landen, stelt de peiling. Misschien als gevolg van de crisis willen in deze enquête meer directies dan verwacht bevoegdheden herfederaliseren, alleszins vraagt men een overkoepelende aansturing. Verder kan dan het principe van de subsidiariteit gelden. Het federale niveau zet de lijnen uit, de regio's nemen het operationele/organisatorische deel voor hun rekening in functie van de noden. Dat is toch wel een verrassing." Een grote bezorgdheid is het zorguitstel en de daarmee gepaard gaande gezondheidsschade. "Er was geen tijd voor een inhaalbeweging. Wat dit concreet betekent aan gemiste zorg moeten we nog objectiveren maar deze tweede golf zo snel na de eerste is zonder meer dramatisch." Geleerd door de ervaringen uit het voorjaar gaan de raadplegingen nu wel door. "De ziekenhuizen zijn niet gesloten voor de bevolking en dat is belangrijk. Consultaties hebben een signaalfunctie. Ze geven een indicatie over het al dan niet dringende karakter van behandelingen", dixit dokter Bervoets. Het huidige spreidingsplan voor covid-19-patiënten optimaliseren, zorgt mee voor een optimale benuttig van de bestaande IZ-bedden. "Normaal is er voldoende capaciteit, stelt deze enquête. We zullen zien hoever we geraken. Zowel op IZ als op andere diensten is niet zozeer het aantal bedden van belang, wel de combinatie bedden/bekwame zorgverstrekkers. Om de draagkracht tijdens een crisis te vergroten, is een goed uitgebouwd centraal aangestuurd transportsysteem essentieel. Zeker wanneer ziekenhuizen ver boven hun normale capaciteit ernstig zieke patiënten moeten opvangen. Transport gebeurt best door een apart team artsen en verpleegkundigen."