...

Als twaalfde kind van een eenvoudig en groot gezin, waarvan er bij zijn geboorte in 1797 al zeven kinderen gestorven waren en er slechts vijf de volwassen leeftijd zullen bereiken, krijgt de kleine Franz er nadien nog twee broertjes bij. De kindersterfte bereikte in het gezin Schubert meer dan 60%!Als kind bleek hij een bijzonder mooie stem te hebben en hij werd dan ook als Sängerknabe ingelijfd bij de Weense hofkapel, waar hij onder meer les kreeg van Antonio Salieri. Op 17-jarige leeftijd werd hij verliefd op Therese Grob, die de Kyrie van zijn eerste mis zong, maar omdat hij over geen vast inkomen beschikte, trouwde ze uiteindelijk met een andere man. Een eerste grote teleurstelling voor de jonge Franz.In 1818 trad Schubert als muziekmeester in dienst bij graaf Johann Esterházy. Hij had er een amoureuze relatie met een nogal frivool dienstmeisje, die hem mogelijk met de gevreesde Treponema pallidum besmette. Een paar jaar later werd hij ook nog smoorverliefd op een van zijn leerlingen, de jonge Hongaarse gravin Karoline Esterházy, maar omwille van de sociale kloof kwam het nooit tot een huwelijk.Een andere en meer waarschijnlijke hypothese is dat Schubert de ziekte opliep in het bruisend uitgaansleven van Wenen, waar de prostitutie welig tierde. Op een bevolking van 250.000 inwoners zou de stad Wenen toen niet minder dan 10.000 prostituees geteld hebben! Samen met zijn vriend Franz von Schober, die dezelfde ziekte opliep (wat hem niet belette 86 te worden), zette Schubert regelmatig de bloemetjes buiten.Over venerische ziekten, en over syfilis in het bijzonder, heerste toen ook een groot taboe, zodat Schubert er gedurende de eerste jaren van zijn ziekte met geen woord over repte. Tot hij in 1823 moest worden gehospitaliseerd. De ziekte was toen al in haar tweede stadium gevorderd. Hij werd door verschillende bevriende artsen behandeld, maar over de details van zijn diverse opnames is niets bekend, aangezien alle archieven van het Weense ziekenhuis tijdens WOII zijn vernietigd.Schubert beschouwde zijn ziekte als een schande. Hij was vaak depressief, verlangde soms naar de dood, maar dat belette hem niet om op muzikaal vlak nog heel creatief te blijven. Syfilis zou hem jarenlang het leven zuur maken, met ups en downs, terwijl hij ook onder de bijwerkingen van de kwikbehandeling leed.Uiteindelijk zou Franz Schubert het derde stadium van syfilis niet volledig doormaken. In 1828 overleed hij immers aan ... buiktyfus, een toendertijd endemische ziekte die door met Salmonella enterica besmet water werd overgedragen. Dat hij al na enkele dagen ziekte overleed, is wellicht ook het gevolg van zijn verzwakking door de jarenlang aanslepende syfilis en kwikbehandeling die ongetwijfeld ook zijn nierfunctie had aangetast.Schubert stierf een jaar na de fel bewonderde Beethoven op wiens begrafenis hij trouwens al zou beweerd hebben dat hij de volgende zou zijn. Hun lichamelijke resten werden in 1863 heropgegraven en in 1888 naast elkaar op het Zentralfriedhof van Wenen definitief begraven. In tegenstelling tot zijn tijdgenoot Robert Schumann, is de psychische aftakeling van de gevreesde geslachtsziekte hem bespaard gebleven. Toch draagt zijn uitgebreide muzikale erfenis de sporen van zijn amoureuze ontgoochelingen en van de strijd tegen zijn verborgen ziekte.