...

Deze documentaire start enigszins enigmatisch in de donkerte van een woud, waarbij de tekst verschijnt 'Arsenal werd geboren in 1999 na een nachtelijke wandeling in het Brusselse Zoniënwoud'. Vervolgens duiken voorhistorische wezens op en een jonge naakte Aziatische vrouw waarna de camera zich verplaatst naar het China van januari 2020. Van Arsenal en meer bepaald Hendrik Willemyns hadden we geen klassieke muziekdocumentaire verwacht en wees maar zeker dat u die ook niet krijgt. De film The Rhythm of the band (en ook de nieuwe plaat die tevens de soundtrack vormt) ligt in het verlengde van eerdere multimediale projecten van Arsenal/Willemyns. Dance Dance Dance was de film bij de plaat Furu. In Birdsong, een soloproject van Willemyns, onderzocht die - zoals u hier eerder kon lezen - de relatie tussen poëzie, prostitutie en muziek.Na Birdsong werkten de Belgische zangeres/actrice Paulien Mathues en Tim Bruzon mee aan The Rhythm of the Night, naast Felix Machtelinckx van Tin Fingers. Het resultaat is zoals steeds bij Arsenal uiterst eclectisch. De andere spilfiguur van Arsenal, John Roan, is er niet bij. Die werkte namelijk aan zijn solo- project, een black metal plaat, die later op het jaar uitkomt. Roan is wel van de partij wanneer Arsenal op 9 december een liveshow ten beste geeft in de Lotto Arena. Neen dus, de band is niet gesplit. De documentaire vormt allesbehalve een portret van Arsenal, maar is een filosofische overpeinzing over de kern van muziek. Automatisch komen daar menselijke relaties, natuur en seks (met dank aan danseres/performanceartieste Yumiko Funaya) aan bod.Volgens Darwin hebben mensen die hun tijd volledig aan muziek besteden het moeilijker om een seksuele partner te vinden. In de documentaire vertelt een dirigent nochtans het tegenovergestelde over zijn muzikanten tijdens tournees. Op zijn zoektocht naar wat muziek is, nu, in het verleden en de toekomst komt Willemyns onder andere in Warschau terecht, waar hij zowel met wetenschappers als met junkies en prostituees muziek tracht te vatten.De reis gaat verder naar Lagos (Nigeria) waar Willemyns op zoek gaat naar de oorsprong van muziek. Hier ontdekt hij patronen in het geluid van de autoclaxons of het geschreeuw van verkopers en neemt hij deel aan een ritueel. De Nigerianen roepen elke diersoort op een aparte manier. Gebruiken we muziek om ons boven de dieren te kunnen stellen? En maken dieren ook muziek? Dat laatste vraagt Hendrik Willemyns aan zoömusicologe Emily Doolittle (what's in a name). Zij vertaalt dierenmuziek naar menselijke instrumenten. Sociale geluiden van walvissen weerklinken zo uit een klarinet.Tussendoor zien we fragmenten uit de Chinese stad Chongqing waar Willemyns zijn bevindingen toetst aan die van John Roan. Een muziektherapeut vertelt zijn cliënten dat zij eigenlijk de muziek mee maken. Dat hoort Willemyns duidelijk niet graag als zwoegende artiest. Hij stelt daar tegenover dat muziek sluizen open- zet naar een donkere wereld die de psychiatrie onderzoekt. Roan vertelt Willemyns dat hij heel veel heil ziet in therapie die hij ook zelf kreeg. Verder komen we in de documentaire te weten dat volgens filosoof Ludwig Wittgenstein de muziek stopte met Brahms omdat er van dan af machinerie aan te pas kwam. Uiterst interessant in The Rhythm of the band zijn ook de gesprekken met filosoof Gerard Bodifee over Schopenhauer, die heil zag in muziek die volgens hem pure wil is, de basissubstantie. Met The Rhythm of the band vindt Arsenal zich andermaal uit en geeft Willemyns gigantisch veel 'food for thought'. Toeval of niet, bij de voorbereiding van dit artikel, kregen we bericht over een pas verschenen boek, De muzikale mens. Onze bevindingen daarover leest u later in deze krant.