...

Dat zegt dokter Dirk Dewolf, administrateur-generaal van het Vlaams Agentschap Zorg en Gezondheid. Hij verwijst naar landen zoals Italië, Duitsland en andere waar de budgetten al op regionaal niveau zitten. Voor hem is het bij een volgende staatshervorming dan ook 'alles of niets'. Zijn uitspraken doet hij in het jubileumboek '85 jaar thuisverpleging', dat het Wit-Gele Kruis van Vlaanderen uitbracht naar aanleiding van haar 85ste verjaardag. Dat is, om precies te zijn, op zondag 13 november. Naast een kort historisch overzicht over 2007 tot 2022 - de periode 1937-2007 behandelde men al in 2007 - zoomt het boek onder meer in op enkele actuele thema's. Het gaat dan onder meer over de integratie van zorgkundigen in de thuisverpleging, digitalisering, ethische vragen, professionalisering, accreditatie enz. Eén hoofdstuk gaat over de 'nieuwe' eerstelijnszorg en de lokale samenwerking. Dokter Dirk Dewolf blikt terug op de onderhandelingen over de zesde staatshervorming die uiteindelijk tot de eerstelijnszones en zorgraden geleid hebben. De topambtenaar looft de constructieve houding van het Wit-Gele Kruis daarin. "Logisch," vult algemeen coördinator bij de organisatie Hendrik Van Gansbeke aan. Hij verwijst naar buitenlandse voorbeelden en naar de overtuiging dat interdisciplinair samenwerken de toekomst is. Aangewezen is om "korter bij en samen met de mensen gezondheidszorg en welzijn te coördineren en te organiseren. We zagen de zorgzame buurten al langer op ons afkomen," dixit Van Gansbeke. Al was dat in de praktijk geen sinecure. Hij haalt de coronacrisis aan. "Plots merkten we de complexiteit van de financierende en regulerende overheden. Op federaal en Vlaams niveau en in de zorgraden en ELZ's moesten in sneltempo verantwoordelijkheden genomen worden. Daarom," zo vervolgt Van Gansbeke, "ben ik pleitbezorger van een provinciaal mesoniveau zonder nog extra niveaus te creëren." Het eerstelijnsdecreet stipt daarentegen aan dat het mesoniveau bestaat uit een regionale zorgzone met een groepering van twee of drie ELZ's. Waarbij dokter Dewolf opmerkt dat het meso- niveau ook binnen dezelfde geografische zone moet passen. "En dan nog komen er tal van lokale beleidsniveaus tussen. Dat maakt het moeilijk om dat middenniveau gestalte te geven", zegt Dewolf. In het jubileumboek toont Domus Medica-voorzitter Roel Van Giel zich kritisch. "De ELZ's zijn een mooie, grote doos waar je veel mee lijkt te kunnen doen. Maar de inhoud, de financiering van de zorgverleners, ontbreekt. Er is veel meer nodig rond preventie en organisatie van de ELZ's." Een mogelijke invulling ziet Myriam Polfliet van het Wit-Gele Kruis van Vlaanderen in regionale projecten rond chronische zorg. "Daarmee bekijken we hoe zorgverleners kunnen ingezet worden in zorgzame buurten en welke rol ze kunnen opnemen. Van daaruit kijken we naar het Vlaamse en federale niveau om welzijn en gezondheidszorg beter op elkaar af te stemmen. Zo geraakt de ELZ-doos wel gevuld." Tijdens de pandemie leerden gezondheid en welzijn elkaar trouwens al beter kennen. "Verder evolueren is mogelijk," dixit Roel Van Giel, "maar het is wel een ongelijke strijd als je moet opboksen tegen de ziekenhuizen." De Domus Medica-voorzitter stipt ook aan dat globale Vlaamse of federale doelstellingen nodig zijn maar dat lokale aanvullingen even noodzakelijk zijn. "De stadscontext van Antwerpen is helemaal anders dan in de Noorderkempen. Ook al ligt dat maar 20 kilometer uit elkaar", legt hij uit. Een goede afstemming van de ELZ's en ziekenhuizen houdt heel wat vooralsnog onbenutte opportuniteiten in. Vanuit de thuisverpleging en de huisartsen gebeurt dat al wel. "De rest zal volgen", is de overtuiging van Hendrik Van Gansbeke. "Bij een volgende staatshervorming wordt misschien nog een deel van het budget overgeheveld naar Vlaanderen. En indien de thuisverpleging naar Vlaanderen verschuift moeten ook de huisartsen en de apothekers volgen."