Dierentherapie met robots?

De ziekte van Alzheimer is nog altijd ongeneeslijk, maar er zijn farmacologische behandelingen (antipsychotica, antidepressiva, benzo- diazepinen, enz.) en cognitieve gedragstherapieën om de gedragsmatige en psychologische symptomen, waaronder agitatie, agressie, depressie, angst, psychose en ontremming, te beheersen. Ook zootherapie of dierentherapie wordt beschouwd als een kosteneffectieve en efficiënte interventie om de stemming en het gedrag van oudere patiënten met dementie te verbeteren. Robotica is, samen met artificiële intelligentie, een van de belangrijkste gebieden van innovatie in de zorg, en robots worden al gebruikt om de stemming te verbeteren, eenzaamheid te compenseren, de perceptie van pijn te verminderen of ouderen thuis te 'bewaken'. Vandaar het idee van een team van ingenieurs en neurowetenschappers aan de Florida Atlantic University om een robotkat te ontwikkelen voor volwassenen met de ziekte van Alzheimer en andere vormen van dementie. Afgelopen oktober vertrouwden Amerikaanse onderzoekers twaalf patiënten met lichte tot matige dementie een robotkat toe die kan spinnen, miauwen, omrollen, zijn kopje kan draaien en met zijn ogen kan knipperen. Tijdens twaalf bezoeken aan een dagcentrum konden mensen in contact komen met de interactieve kat. Voor het experiment begon, werd de patiënten verteld dat de kat geen levend dier was, maar een robot. Ze kozen een naam voor hun kat die uitgerust werd met een halsband en een gepersonaliseerde badge. Na de testbezoeken evalueerden de onderzoekers het humeur, het gedrag en de cognitie van de deelnemers aan de hand van erkende schalen: Alzheimer's Disease and Related Dementias Mood Scale, Observed Emotion Rating Scale, Cornell Scale for Depression in Dementia en de Mini Mental State. Uit de analyse bleek dat de robotkatten een positieve invloed hadden op het leven van de patiënten. Er was een lichte tot matige verbetering van de stemming op alle schalen in de loop van de tijd, een vermindering van de emotionele stress en depressie, hogere scores op aandacht, rekenen, taal en gegevensregistratie bij meer dan de helft van de deelnemers. Op een meer kwalitatief niveau bleken de deelnemers meer te glimlachen en expressief te zijn tijdens de sessies: ze praatten tegen hun robotkatten, uitten gevoelens, en gingen uiteindelijk interactie aan met hun robotkat. Verschillende verzorgers meldden zelfs dat hun naaste met de kat slaapt, speelt en knuffelt. Ten slotte zijn de voordelen niet beperkt tot de patiënten. De auteurs van de studie stelden ook een verbetering vast van de levenskwaliteit van het verzorgend personeel en de familieleden. Dit project bood een manier om de symptomen van dementie op een natuurlijke manier te behandelen en niet met farmacologische behandelingen, die al dan niet doeltreffend kunnen zijn en schadelijke bijwerkingen hebben. De interventie met robotkatten zou een nuttig, praktisch en goedkoop alternatief kunnen zijn, vooral in de context van een tekort aan verzorgend personeel. Door het gebruik van 'robotpets' in plaats van echte dieren waren er bovendien geen zorgen over de veiligheid van het dier, zijn voeding, de zindelijkheid of inentingen en geen problemen met de veiligheid van de deelnemers door mogelijke agressie van het huisdier, allergieën, struikelen, ...