...

Josquin Desprez werd rond 1450 in Henegouwen geboren en is dé topcomponist van zijn generatie. Hij overleed precies 500 jaar geleden en daarom krijgt hij nu, na Beethoven in 2020, zijn herdenkingsjaar. In zijn boek de Vlaamse Polyfonie beweert Ignace Bossuyt dat Josquin Desprez voor de 16de eeuw heeft betekend wat Ludwig van Beethoven voor de 19de eeuw is geweest: "een essentiële schakel in een muzikaal proces waarin steeds meer ruimte werd vrijgemaakt voor de emotie".Josquin was een zelfbewuste renaissancemens die, volgens 16de-eeuwse bronnen, componeerde als hij er zin in had, en niet op bevel. De Engelse historicus Peter Burke beschouwt hem als een zonderling "waarbij het minpunt van de excentriciteit tot een pluspunt wordt". Als componist blonk Josquin uit in kerkmuziek én in de profane chansons. Hij werkte onder meer aan het Franse hof, bij de Sforza's in Milaan, aan de pauselijke kapel in Rome, bij Ercole d'Este in Ferrara, om ten slotte terug te keren naar zijn geboortestreek waar hij tot kanunnik was benoemd en waar hij in 1521 overleed.Josquin Desprez wordt geroemd om zijn technisch- compositorisch meesterschap. "De noten moeten doen wat hij met hen voorheeft, de andere zangmeesters doen wat de noten hun opleggen", schreef tijdgenoot Maarten Luther. Het gaat om de perfecte beheersing van een vrij abstracte benadering van polyfone compositietechnieken die in de decennia daarvoor tot ontwikkeling waren gekomen. Vier, vijf of zes stemmen bewegen in een grote zelfstandigheid tegenover elkaar. Vaak imiteren ze elkaar, een andere keer gaan ze elk hun eigen weg. De prins van de Vlaamse polyfonie slaagde er bovendien in om die uiterst complexe stemmenweefsels, welluidend te laten klinken. Dat is geen sinecure, zeker niet als je ook nog eens de gezongen tekst in het oog wil houden. En dat werd voor Josquin steeds meer hét uitgangspunt: expressie verlenen aan de woorden die op muziek werden gezet. Daarom moest de polyfonie nu en dan wijken voor een meer declamatorische, homofone aanpak. En zo brak met de tekst ook het humanisme door in Josquins muziek.We stellen twee uitstekende cd's aan u voor die de voorbode zijn van nog veel meer nieuwe opnames van dit veelzijdige en ijzersterke oeuvre.