...
Dr. Renato Portocarrero Salas is een Peruaan. Nadat hij een toegangsexamen aflegde in Spanje, koos hij voor de huisartsgeneeskunde aan de faculteit geneeskunde van Valencia. Hij beëindigt zijn opleiding in 2014 en gaat meteen aan de slag als extra muros urgentiearts bij de ambulancedienst van de 112-noodcentrale."Ik werkte elke zaterdag met de MUG. Ik klopte diensten van 24 uur en ik werkte acht à tien dagen per maand. In het begin was ik een beetje bang omdat je telkens de eerste bent om de patiënt te zien en te helpen, samen met verpleegkundigen en een ambulancier. Dat is heel wat anders dan werken in een ziekenhuis waar er altijd wel een andere arts in de buurt is." En zo kreeg dr. Portocarrero Salas de smaak van de urgentiegeneeskunde te pakken.In Spanje kunnen huisartsen in heel wat domeinen werken. In de eerste lijn natuurlijk, maar ook in zorgcentra, in woonzorgcentra voor oudere personen en ook op spoeddiensten. Er is geen opleiding voor specialisten in de urgentiegeneeskunde. Sommige artsen combineren verschillende specialismen omdat de salarissen laag zijn, maar dokter Portocarrero Salas ging dus resoluut voor de urgentiegeneeskunde.Hoe hij op de Canarische Eilanden terechtkwam? De arts legt uit dat zijn echtgenote, die afkomstig is van Valencia, geen werk kon vinden als arts in de klinische biologie. Totdat ze een baan vond in Santa Cruz de Tenerife. "Ik vond dat ze die baan moest aannemen en omdat we er vrienden hadden die ook arts waren, vond ik werk op de spoeddienst van een privéziekenhuis. Ondertussen bleef ik wel solliciteren, en zo vond ik werk in een ander privéziekenhuis als 'vliegende dokter'.Ik werk er nu al vier jaar als urgentiearts in de eerste én in de tweede lijn. Die eerste lijn is dan hulpverlening met een helikopter in plaats van een ambulance. We helpen mensen op plekken die moeilijk toegankelijk zijn, zoals bijvoorbeeld slachtoffers van een autobusongeval in de bergen en andere moeilijk bereikbare plekken."Bijzondere omstandigheden leiden tot bijzondere verhalen. Zo was er een man die gekwetst werd door de horens van een stier. "Hij had een gat in zijn borst en moest overgebracht worden naar het ziekenhuis. Een andere man wilde een einde aan zijn leven maken en liep verloren in de bergen. We vonden hem terug met een mes in zijn borst, maar gelukkig werd zijn hart niet geraakt. En een motorongeval waarbij er doden vielen, zal ik ook nooit vergeten."De laatste jaren wordt het aantal interventies met helikopters beperkt. "Door een ernstig ongeval moesten we de helikopter vaker laten staan en meer gebruik maken van ambulances. De piloot was alleen met de arts en de gewonden, zonder copiloot. Geen van hen zag de elektriciteitskabels, de helikopter verongelukte en alle inzittenden waren dood. Sindsdien zorgen we ervoor dat er altijd genoeg bemanning is."Sinds kort voert dr. Portocarrero Salas patiëntentransfers uit voor de tweede lijn. Het gaat dan om transporten van het ene eiland naar het andere en soms verder. "In dat laatste geval nemen we wel een vliegtuig omdat een helikopter niet genoeg brandstof kan opslaan om die afstand af te leggen, tenzij we een tussenlanding maken in Marokko. We vervoeren geïntubeerde patiënten bij wie we de arteriële bloeddruk in de gaten moeten houden, en ook premature baby's in couveuses."De transporten zorgen voor een adrenalineboost. "Wanneer je opgeroepen wordt, weet je dat je snel en geconcentreerd moet handelen en dat je constant moet anticiperen. Maar je weet in feite nooit waaraan je je moet verwachten, net zoals dat het geval is bij ambulanceritten. Je weet bijvoorbeeld dat een patiënt niet meer bij bewustzijn is, maar je weet niet of het om een infarct gaat, een syncope of een overlijden.Met een helikopter is het extra stresserend. Iedereen aan boord moet uitkijken voor elektriciteitskabels, bomen en andere obstakels en soms moet je ook zoeken naar een landingsplaats. Eenmaal ter plaatse is de helikopter stand-by aan de grond en haasten wij ons met rugzakken vol materiaal en een brancard naar de patiënt om hem te verzorgen."De hemel is een dagelijkse werkomgeving van de arts. Dr. Portocarrero Salas houdt van zijn beroep, maar hij vindt het wel jammer dat het niet meer gevaloriseerd en slecht betaald wordt in vergelijking met andere landen. "Ik doe 12 à 13 wachten per maand, zes of zeven met de helikopter en zeven met het vliegtuig. Met de helikopter duurt die wacht 24 uur, vanaf 9 uur 's morgens. In een kleine flat met airconditioning vlakbij de luchthaven breng je de hele dag door in afwachting dat je opgeroepen wordt. Wachten met het vliegtuig duren twaalf uur, van 9 uur 's morgens tot 21 uur 's avonds. Soms gaat het om een transport naar Spanje en het kan gebeuren je daar moet blijven omdat de vliegtuigen klein, oud en traag zijn.""Daarnaast klop je ook 'gewone' wachtdiensten thuis, om een zieke collega te vervangen bijvoorbeeld. Dat zijn nog eens zes dagen extra. Maar daarnaast ben ik ook ambulancearts omdat ik vind dat je een beetje vastroest in het werk met de helikopter in de tweede lijn. Je doet niet veel meer dan controleren en op zo'n ogenblikken mis ik het werk in de urgentiegeneeskunde.""Met de ziekenwagen kom je aan en tref je de patiënt in een hotel of op het strand en moet je alles in het werk stellen om hem te redden: intuberen of reanimeren bijvoorbeeld. Een keer dat je gewend bent aan de adrenalineopstoten, is het moeilijk om zonder te leven. Het is een beetje verslavend en best wel spannend."