Nog vóór de Wereldgezondheidsorganisatie het einde afkondigde van de ebola-epidemie die twee jaar lang het noordoosten van Congo geteisterd heeft, trad er een nieuwe haard op, deze keer aan het andere uiteinde van het land. Intussen rukt covid-19 langzaam maar zeker op.
...
De ebola-uitbraak die in augustus 2018 zijn oorsprong nam in het noordoosten van de Democratische Republiek Congo (provincies Kivu en Ituri) was de grootste die het land tot nog toe te verwerken kreeg. Met een dodentol van zowat 2.200 personen - goed voor een mortaliteit van 66% - is het op één na de dodelijkste ebola-epidemie van het Afrikaanse continent. Koploper is de West-Afrikaanse uitbraak, die tussen 2014 en 2016 maar liefst 11.000 levens eiste. De recente Congolese epidemie is volgens experts één van de meest complexe gezondheidscrisissen ooit, omdat ze optrad in een regio die al meer dan 25 jaar verscheurd wordt door oorlog en politieke conflicten. Het werk van de hulpverleners kreeg onder het oorlogsgeweld te lijden. Meer dan 70 personen, patiënten en hulpverleners, werden gewond bij aanslagen. Minstens 11 personen kwamen daarbij om. De epidemie schreef ook een paar hoopvolle pagina's. Voor het eerst kon een vaccin breed worden toegepast. Het werd toegediend bij meer dan 300.000 mensen die blootgesteld waren geweest aan besmette personen, alsook aan de contacten van blootgestelde personen. Volgens het Nationaal Instituut voor Biomedisch Onderzoek in Kinshasa bleef meer dan 80% van de gevaccineerde personen gespaard van ebola. Wie de ziekte toch ontwikkelde, had slechts milde symptomen. Ook op vlak van de behandeling waren er succesvolle resultaten te melden. Tijdens de West-Afrikaanse uitbraak kwam ZMapp ter beschikking. Het was een mengsel van drie kunstmatig bereide antilichamen, dat de overleving verbeterde, maar toch nog gekenmerkt werd door een mortaliteit van 50% na 28 dagen. De epidemie in het noordoosten van Congo zag de ontwikkeling van twee nieuwe preparaten: MAb114 met een mortaliteit van slechts 35% en REGN-EB3 met 34%. MAb114 is een antilichaam afkomstig uit de B-geheugencellen van een overlevende van de West-Afrikaanse epidemie, REGN-EB3 is een drievoudig antilichaam geoogst bij geïnoculeerde muizen. Regeneron, de fabrikant van REGN-EB3, test op dit ogenblik een kunstmatig bereid mengsel van twee antilichamen voor de behandeling van covid-19. Op 25 juni meldde de Wereldgezondheidsorganisatie dat de epidemie van Kivu en Ituri volledig uitgedoofd was - 42 dagen of twee incubatieperioden na de genezing van de laatste patiënt. Geen respijt voor Congo: begin de maand was er in het land al een nieuwe uitbraak van ebola gemeld, deze keer in de westelijk gelegen provincie Equateur. De provincie keek nog in 2018 tegen een episode aan. Genetisch onderzoek heeft intussen uitgewezen dat de huidige uitbraak geen verband houdt met die van 2018, net zo min als met de uitbraak van het noordoosten. Het gaat om een nieuwe spillover, met andere woorden, een nieuw virus dat zich vanuit een dierlijk reservoir naar de mens verspreid heeft. De vooruitzichten zijn niet optimistisch. Equateur is maar moeilijk met motorvoertuigen te bereiken. De bevolking is arm en de gezondheidsinfrastructuur wankel. Mensen verplaatsen zich vaak vanuit Equateur naar de omliggende gedeelten van het land, alsook naar de Centraal-Afrikaanse Republiek, zodat er voor snelle verspreiding wordt gevreesd. Op 1 juli waren er 25 gevallen van ebola en 13 overlijdens. De zorgteams verplaatsen zich nu van het noordoosten van het land naar het westen. Maar intussen wordt een deel van het effectief opgehouden door een oprukkende golf van covid-19. Eind juni waren er in de Democratische Republiek Congo zowat 6.000 mensen met het coronavirus besmet. Een kleine 150 waren eraan overleden.