BVAS: 'Volgende minister moet luisteren naar wat op werkveld leeft'

De voorbije weken was het huisartsentekort niet uit de media weg te branden. Nochtans zijn er in wezen niet te weinig huisartsen, stelt Blanckaert. "Op een recent VBS-congres werden cijfers van Domus Medica voorgelegd, waarvan ik dus niet veronderstel dat ze fout zijn. Er zijn meer huisartsen dan zes, zeven jaar geleden. Maar mede door covid is het werkritme van huisartsen ingrijpend veranderd, waardoor ze minder beschikbaar zijn en minder patiënten zien. Er zijn dus voldoende huisartsen, maar ze werken niet meer evenveel uren als een voltijds werkend huisarts van vroeger - met recht en reden, want niet voor niets vraagt de vijfde poot van de Quintuple Aim aandacht voor het welzijn van de arts." "De ongelijke spreiding van huisartsen over België is een ander probleem. Recent kwamen huisartsen uit De Panne in het nieuws, maar dat kon evengoed Eupen of Aarlen geweest zijn. Dat moeten we op één of andere manier trachten op te lossen: Vlaanderen heeft het geprobeerd met Impulseo, maar dat heeft onvoldoende effect gehad." De overheid probeert huisartsen te ontlasten door verpleegkundigen en praktijkassistenten in te schakelen. BVAS is een koele minnaar van dat plan. "De overheid spant de kar voor het paard. Huisartsen worden overspoeld met onnuttige administratieve taken, en dat wil de overheid dan oplossen door een deel van hun medische taken af te nemen. Bijkomende hulp moet dienen om artsen te laten doen waarvoor ze opgeleid zijn." BVAS vindt dat daarbij geen onderscheid mag bestaan tussen een solo-arts, een 'New Deal'-arts of een forfaitaire arts, en pleit voor een gelijke subsidiëring voor alle types praktijken. In het memorandum klaagt BVAS de regulitis in ziekenhuizen aan, die leidt tot een wildgroei van extra managementlagen. "Handen die normaal aan het bed moeten zijn, worden aan de administratiedesk gekluisterd. We moeten beseffen dat dit niet de juiste weg is." Nog voor de ziekenhuizen vraagt BVAS betere vergoedingen voor permanenties. "Neem de NIC-centra waar de gynaecoloog 24 uur permanentie moet doen. De verloning daarvoor bedraagt - voor de recente indexering - iets van een 340 euro. Ik heb eens nagerekend wat een logistiek medewerker voor 24 uur volgens de IFIC-barema's kost: dat is meer dan dubbel zo veel. Je kan dan wel stellen dat een arts tijdens permanenties ook prestaties kan aanrekenen, maar er zijn evengoed permanenties waar je geen enkele patiënt ziet. We moeten medische permanentie zien als een service, en die moet correct vergoed worden." BVAS wil ook meer aandacht voor extramurale specialisten. "Dankzij covid weten we pas hoeveel extramurale artsen er eigenlijk zijn, want zij waren over het hoofd gezien bij de eerste verdeling van beschermingsmiddelen. Het gaat om bijna 10.000 artsen, dus bijna evenveel als er huisartsen zijn. Zij behandelen veel pathologieën en zien veel patiënten." "In de ons omringende landen wordt een extramurale arts op dezelfde manier terugbetaald als een intramurale arts. In België is dat niet zo, zodat je met de bizarre situatie zit dat de totale kostprijs voor een identieke ingreep extra muros lager is, maar dat de patiënt minder terugkrijgt. Die discriminatie moet weg. Men heeft de mond vol over de toegankelijkheid van de zorg, maar de overheid zelf maakt zorg ontoegankelijker door dit tweesporenbeleid. De overheid begint dat te beseffen, maar de onlogica wordt in stand gehouden door de ziekenhuislobby en de mutualiteiten." Extramurale zorg wordt soms weggezet als 'villageneeskunde'. Blanckaert - zelf oogarts in een praktijk in Ieper - verzet zich hevig tegen die beeld- vorming. "Men laat het uitschijnen dat elke ingreep buiten de ziekenhuismuren risicovol is, terwijl een operatiezaal extra muros soms beter uitgerust is dan wat een specialist ter beschikking krijgt in een ziekenhuis. Ik ben al lang vragende partij voor een onafhankelijke kwaliteitscontrole, maar de overheid zegt dan: ja, u hebt geen ziekenhuisnummer, dus we kunnen u niet controleren. Ik zou niet liever hebben dan dat de overheid ons controleert. En ik ben de eerste om een centrum dat zich niet conformeert aan die controle niet toe te laten tot de chirurgie." Wat zou volgens Blanckaert het profiel moeten zijn van de volgende minister van Volksgezondheid, willen we nog weten? "Iemand die duidelijk luistert naar wat op het werkveld leeft, niet top-down zoals nu gebeurt, waar bepaalde wetten neergelegd worden vanuit een ideologische visie. Ons model is gebaseerd op overleg, en dat is niet altijd makkelijk: wij moeten ook al eens water in de wijn doen of een andere piste verkennen. Maar als er onverwachts zaken uit de lucht kunnen vallen, waarom heb je dan overleg? De wet van 29 november (het verbod op ereloonsupplementen voor patiënten met VT, n.v.d.r.) is er gekomen zonder dat iemand wist wat er eigenlijk in die wet stond. Dat is niet de manier om samen te werken. En ik hoop ook dat de volgende minister niet iemand is die de gratis-cultuur weer wil installeren. Want goede gezondheidszorg is niet gratis."