...

Van bepaalde probiotica wordt aangenomen dat ze het natuurlijke evenwicht in de darmen kunnen herstellen na een verstoring door ziekte, en mogelijk de duur en intensiteit van de symptomen kunnen verminderen. Tien jaar geleden vond een Cochrane review dat probiotica mogelijk positieve effecten hadden bij diarree. Deze review werd geüpdatet met de nieuwste studies. Hij includeerde studies die probiotica vergeleken met placebo of geen probiotica bij mensen met acute (bevestigde of vermoedelijke) infectieuze diarree. De belangrijkste uitkomsten waren diarree die langer dan 48 uur aanhield en de duur van de diarree. De laatste zoekactie vond plaats op 17 december 2019. De Cochrane review includeerde 82 studies met 12.127 deelnemers (11.500 kinderen, 412 volwassenen en 189 deelnemers waarvan de leeftijd niet werd gespecifieerd). De meerderheid van de studies werd uitgevoerd in landen waar zowel de mortaliteit onder kinderen als onder volwassenen laag is. De resultaten van de studies varieerden sterk, maar dit was niet te ver- klaren door verschillen in probiotica of kenmerken van de deelnemers (leeftijd, land, eerdere behandeling met antibiotica of zink, diarree al dan niet door het rotavirus). Wel rapporteerden kleine studies vaker positieve effecten dan grote studies. Hiervoor zijn twee verklaringen mogelijk: ofwel leidt de lagere methodologische kwaliteit bij kleine studies tot opgeblazen effecten, ofwel is er publicatiebias aanwezig. Dit laatste treedt op wanneer studies met negatieve of neutrale effecten minder makkelijk worden gepubliceerd, wat een aannemelijke verklaring lijkt. In deze review rapporteerden enkel de vele kleine studies positieve resultaten, terwijl de grotere, recentere en goed uitgevoerde studies geen effect aantoonden. Publicatiebias kan de conclusies van reviews vertekenen, in dit geval de effecten van probiotica overschatten. De auteurs kozen er daarom ook voor om alleen de studies met de beste methodologie te includeren in hun analyses. Deze analyses omvatten slechts zeven studies met als belangrijk nadeel dat er weinig variatie in de onderzochte probioticastammen overbleef. Het gebruik van probiotica heeft waarschijnlijk weinig of geen effect op het aantal mensen dat langer dan 48 uur diarree heeft (placebo: 536 per 1.000 vs. probiotica: 536 per 1.000 (95% BI*: 488-584); 2 studies, 1.770 deelnemers, bewijs van matige zekerheid). Beide Noord-Amerikaanse onderzoeken waren vergelijkbaar qua opzet en beoordeelden de effecten van L. rhamnosus GG of een andere stam van L. rhamnosus in com- binatie met L. helveticus.We zijn onzeker over het effect van probiotica op de gemiddelde duur van diarree (6 studies, 3.058 deelnemers, bewijs van zeer lage zekerheid). Deze onderzoeken werden uitgevoerd in India (3/6) of Noord-Amerika (3/6) en onderzochten L. rhamnosus GG (4/6), L. sporogenes (1/6) of een combinatie van L. rhamnosus Rosell-11 en L. helveticus (1/6). Ernstige neveneffecten werden nergens gerapporteerd. Probiotica (meer bepaald L. rhamnosus stammen met of zonder L. helveticus) hebben waarschijnlijk weinig of geen effect op het aantal mensen dat meer dan 48 uur diarree heeft. We blijven onzeker over hun effect op de duur van diarree. Hoewel sommige richtlijnen probiotica voor diarree momenteel nog aanbevelen, tonen de resultaten van deze review aan dat men voorzichtig moet zijn bij het formuleren van aanbevelingen op basis van bewijs uit voornamelijk kleine studies van lage kwaliteit. De bevindingen van deze review suggereren in ieder geval dat het huidige bewijs het gebruik van probiotica voor de behandeling van acute infectieuze diarree niet ondersteunt.