Artsenkrant

In de aanloop naar de verkiezingen van 9 juni legt BVAS een politiek memorandum op tafel met 12 werkpunten voor de volgende regeringen. In een interview met Artsenkrant licht voorzitter dr. Johan Blanckaert het memorandum toe.

Via een website zijn vervalste 'verklaringen van arbeidsongeschiktheid' te koop. De attesten misbruiken de naam van Belgische ziekenhuizen nabij de woonplaats van de aanvrager.

BVAS legt een memorandum voor de volgende regeringen op tafel. Voorzitter Johan Blanckaert licht enkele punten daaruit nader toe.

Domus Medica en Wachtposten Vlaanderen doen voorstellen om de werking van wachtposten te verbeteren. Er moet een uniformer en bindend triagesysteem komen, en huisartsenwachtposten moeten zich omvormen tot multidisciplinaire eerstelijnswachtposten.

Huisartsenwachtposten krijgen een jaar extra om zich te herorganiseren in functionele samenwerkingsverbanden. Het uitstel koopt extra tijd om voldoende operatoren voor het triagenummer 1733 aan te werven.

"Huisartsen zijn opgeleid om een paard te herkennen. Een zebra, laat staan een eenhoorn, herkennen lukt niet. Dat is dé uitdaging: naast frequent voorkomende aandoeningen ook zeldzame ziekten kunnen opsporen. Er mag geen vijf jaar over gaan om de juiste diagnose te stellen. Ook daaraan wordt de kwaliteit van onze gezondheidszorg gemeten."

Quotes verzameld door Geneviève Ostyn

Voor een aantal CM-patiënten werd afgelopen zondag ogenschijnlijk een GMD geopend bij het Gentse wijkgezondheidscentrum De Brugse Poort. De oorzaak was een fout in de software. Door snelle crisiscommunicatie slaagde de CM erin het ongenoegen bij nogal wat huisartsen te keren.

De coronapandemie, uitgebroken in China in december 2019, verspreidde zich razendsnel en slaat begin 2020 over naar Italië en andere Europese landen. België registreert eind februari de eerste gevallen. Om de pandemie mee te helpen bestrijden, werd topambtenaar Christiaan Decoster (nu 73) terug uit pensioen gehaald. In deze en volgende edities van Artsenkrant getuigt hij over deze turbulente periode.

In maart 2020 bestond de eerste opdracht van Christiaan Decoster eruit de federale crisiscel bij de FOD Volksgezondheid op te richten en samen te stellen. De crisiscel is in tijden van pandemie zowat het oog van de organisatie.

De Kamer keurde op 29 februari een 'Resolutie betreffende gender data bias' goed.(1) Gender data bias betekent dat bij gegevensverzameling onvoldoende rekening wordt gehouden met de genderdimensie.

Als je de levensloop van de Hasseltse arts Louis Stappers (1883-1916) bestudeert, lijkt hij een erg avontuurlijke carrière gehad te hebben.

"Laten we naast klassiek gewaardeerd leiderschap met zelfvertrouwen, directheid, taakgerichtheid en dominantie ook aandacht geven aan een zorgzame, begripvolle en sociale stijl."

Dokter Mattie Raick pleit voor mildheid naar elkaar toe, en voor vertrouwen dat elke arts die mama wordt, in een nieuwe kracht zal staan én een betere arts zal zijn. "En dat net dankzij het mama worden."

Discriminatie omwille van vrouw-zijn heeft prof. dr. Sevilay Altintas, oncologe in UZA, nooit ondervonden. Als beginnend assistent was ze wel op het verkeerde moment op de verkeerde plaats.

De tijd dat er getwijfeld werd aan competenties van vrouwen in de zorg ligt gelukkig achter ons, zegt prof. dr. Birgitte Schoenmakers, huisarts en hoogleraar huisartsgeneeskunde aan de KU Leuven.

"Seksistische opmerkingen op de werkvloer zijn in bepaalde ziekenhuizen nog een probleem. Dat en lange werkdagen in combinatie met ongelijkheid in de gezinssituatie doen vrouwelijke artsen in opleiding soms opteren voor een ander dan het oorspronkelijk geplande specialisme."

"De huisartsgeneeskunde heeft enorme vooruitgang geboekt. Het is voor vrouwelijke artsen veel aangenamer geworden. Toch is het niet altijd evident om werk met opvang en privéleven te combineren. Zeker niet als je kind onverwacht ziek wordt."

In haar carrière heeft dr. Ann-Marie Morel, longarts en psychotherapeute, een hele evolutie gezien in de manier waarop vrouwelijke artsen behandeld worden.

"Naarmate meer vrouwelijke artsen deel uitmaken van een team, bijvoorbeeld bij cardio-equipes, evolueert het hele team en worden meer 'vrouwelijke aspecten' overgenomen. Dat is positief, er zit zeker evolutie in."

"Soms heerst er een misplaatst gevoel van 'strijd' te moeten leveren tegen de andere sekse terwijl het eerder samen strijden zou moeten zijn voor een gelijkwaardige plek op alle gebieden", zegt dokter Thomas Pattyn.

Carrière maken, veel werken... Het draait vaak om keuzes maken, zegt de Merchtemse huisarts Julie Yap, als individu én als koppel.

14 maart is Wereldnierendag. Naar aanleiding daarvan pleit de Nederlandstalige Belgische Vereniging voor Nefrologie (NBVN) voor een betere, veralgemeende screening op chronisch nierlijden. Dat zal leiden tot minder uitgaven voor dialyse en andere zorg.

De Galenusprijs medical devices wordt dit jaar uitgereikt tijdens de Medtech Meetup 2024 op 14 maart in Bluepoint Brussel. In totaal dingen er acht kandidaten mee naar deze prestigieuze prijs. Hieronder een voorstelling van twee van hen.

"Structureel verschilt het hart van de vrouw niet van dat van de man, maar er zijn wél heel wat verschillen met betrekking tot risicostratificatie, diagnostiek en behandeling", vertelt dr. Eva De Caluwé (dienst cardiologie, Sint-Trudo Ziekenhuis, Sint-Truiden).

Als aanvulling bij haar toelichtingen over de specifieke kenmerken van het vrouwelijke hart, bespreekt dr. Eva De Caluwé enkele cardiale syndromen die men vaker ziet bij vrouwen dan bij mannen.

Aan de hand van internationale en Belgische gegevens uit de literatuur onderzoekt em. prof. Guy De Backer (dienst cardiologie, UZ Gent) of er verschillen bestaan tussen mannen en vrouwen bij de secundaire preventie van ASCVZ.

De EUROASPIRE-studie en andere grote internationale studies wijzen bij de secundaire preventie van ASCVZ op verschillen tussen mannen en vrouwen, in het nadeel van de vrouwen. Het gaat vooral om te weinig lichaamsbeweging en een minder goede controle van lipidenstoornissen, obesitas en diabetes. De vraag rijst: kunnen we die geslachtsgebonden verschillen verklaren, en zo ja, lessen trekken uit de gevonden verklaringen?

"Over het begrip menopauze bestaat er verwarring", stelt prof. Johan Verhaeghe (dienst gynaecologie, UZ Leuven) vast. "Vrouwen die nog menses hebben, vragen soms of ze in hun menopauze zijn. Die vraag berust op een misvatting: de menopauze is niet meer dan een tijdstip dat samenvalt met de laatste menstruatie."

Onderzoek heeft geleid tot het ontwikkelen van nieuwe behandelingen voor menopauzeklachten. Er is meer aandacht voor transdermale vormen en bio-identieke hormonen.

Het Belgische bedrijf Spotwatch gebruikt AI om verdachte vlekjes op de huid te identificeren. Zo kunnen artsen maar ook ongeruste patiënten huidkanker sneller opsporen.

In een nieuw advies wijst de Orde der artsen erop dat een bewijs van aanwezigheid op een medische raadpleging niet verward mag worden met een medisch attest van ongeschiktheid.

Sinds 2020 heeft de Diabeteskliniek van UZ Brussel een besloten Facebookgroep waar patiënten terecht kunnen voor informatie en met hun vragen. De initiatiefnemers bundelen hun ervaringen voor Artsenkrant. "In een ziekenhuislandschap als het onze kan het een enorme troef zijn om een bijkomend informatie- en overlegkanaal te openen."

Stijn Geysenbergh is huisarts en lid raad van bestuur VAS Antwerpen, Vlaams-Brabant en Limburg.

Als kind wist Winny Ang (48) al hoe haar toekomst er zou uitzien. "Ik wilde graag dokter worden, één die verhalen schrijft op de computer en pianospeelt", zei ze ooit. Ze lacht als ik het in herinnering breng.