...
De medische cultuur omtrent zelfzorg. Ze bestaat en is al het onderwerp geweest van menig (inter)nationaal onderzoek. Ze maakt dat artsen anders aankijken tegen (eigen) ziekte en gezondheid dan de algemene bevolking. Zo vinden artsen van zichzelf dat ze gezond moeten lijken, ook al zijn ze dat niet. Anders kunnen ze wel eens medisch kwetsbaar lijken. Die cultuur van 'onkwetsbaarheid' maakt dat artsen drempelvrees ervaren om hulp te vragen.Kijken we bijvoorbeeld naar de Vlaamse artsencultuur, dan blijkt uit recent onderzoek van dr. Dries Taelman (2018, zie Artsenkrant nr. 2553) bij 529 huisartsen en haio's in Vlaanderen dat slechts een op de drie een eigen huisarts heeft. Zelfs bij de groep huisartsen met een vaste huisarts ervaart meer dan de helft een drempel om een collega te raadplegen, stelde dr. Femke Delporte vast in haar bevraging van Vlaamse huisartsen en haio's enkele jaren eerder (Femke Delporte was een van de kandidaten voor de Prijs van de Jonge Huisarts van Artsenkrant in 2016, nvdr).Moeite met de patiëntenrol, bezorgdheid om privacy en om werkzekerheid, angst voor controleverlies zijn andere barrières voor het raadplegen van medische zorg (voor psychosociale moeilijkheden), zo leert de literatuur. De copingstrategie van artsen? Ontkennen en vermijden, lees aan zelfbehandeling en -medicatie doen.Artsen werken overigens ook door bij ziekte, stelde onderzoekster Hanne Claessens vast in een online bevraging (2016) bij 189 Vlaamse huisartsen. Dit om collega's (65% eens) en patiënten (69% eens) niet teleur te stellen.Nochtans zijn artsen zich ervan bewust dat zelfbehandeling en -medicatie een invloed kunnen hebben op hun gezondheid en professioneel functioneren, zegt dr. Ruth Debeuckelaere (zie cover). Voor haar masterproef nam ze interviews af van artsen die in de enquête hadden aangegeven psychoactieve medicatie te gebruiken. "De artsen benadrukten het belang van preventie. Daar hoort een goed persoonlijk netwerk met vrienden en familie bij, om het werk draaglijk en leefbaar te houden. Ook maakten ze vaak gebruik van lichaamsbeweging, relaxatietherapie en consultaties bij een psycholoog."Voor een verbod op zelfmedicatie blijkt er bij de huisartsen geen draagvlak te bestaan, moest de jonge huisarts vaststellen. Dat ligt in de lijn van het onderzoek van Hanne Claessens. Slechts 38% van de artsen die zij bevroeg is voorstander van een betere registratie van medicatiegebruik, ongeveer de helft wil voorschrijven voor zichzelf ontmoedigen en maar twee op de tien bevraagden is te vinden voor een verbod op voorschrijven voor zichzelf.