Leidt een bloedtest geruisloos naar de perfecte mens?

Worden er straks geen mensen meer geboren met een afwijking of een beperking? En welke gevolgen heeft dat op de psyche van de zwangere moeder, de vader, de andere kinderen en de omgeving? Lijdt een bloedtest geruisloos naar de perfecte mens? Samen met de Kortrijkse vzw Wit.h zette het Museum Dr. Guislain daarrond drie jaar lang een project op. De krachten zijn nu gebundeld tot het artistieke project Bloedtest, dat vooral de gevolgen onder de aandacht brengt.Ethische vragenBart Marius, artistiek leider en medecurator van de tentoonstelling: "Toen kunstencentrum Wit.h drie jaar geleden bij ons aanklopte met de vraag om iets te doen rond de NIP-test, ging het enkel over het downsyndroom, maar ondertussen hebben we een heel proces afgelegd met debatavonden, lezingen, filmvoorstellingen, discussies, ... We brachten ervaringsdeskundigen samen of mensen die rond genetica werken. Mensen die voor een abortus kozen, toen ze te horen kregen dat hun kind het downsyndroom zou hebben en mensen die ervoor kozen om het kind te houden."In die periode besloot minister De Block om de NIP-test volledig terug te betalen."We wilden zelf geen standpunt innemen, maar in ons jonge team met twee aanstaande moeders kwam plots alles heel dichtbij. Er kwamen heel veel vragen naar boven. Ethische vragen die alles veel moeilijker maakten dan het op het eerste gezicht lijkt. Wit.h werkt samen met kunstenaars en met mensen uit voorzieningen. Voor elk aspect werken kunstenaars samen met mensen met een beperking: het bleek voor de kunstenaars tegelijk uitdagend en verrijkend. We hebben een traject van twee jaar afgelegd en zijn geland met een tentoonstelling, waarbij we vooral focusten op beeldend werk."Maakbaarheid van de mensBij het begin van de tentoonstelling confronteert een tekst van professor Ignaas Devisch je als bezoeker al meteen met de vraag of we wel alles willen waartoe de technologie ons in staat stelt. De vrijheid in schril contrast met de morele dilemma's en de verantwoordelijkheid. Een visietekst als sterke inspiratiebron rond de maakbaarheid van de mens. Hebben we zelf het recht om na te denken over hoe onze samenleving er in de toekomst moet uitzien en welke mensen we daarin toelaten en welke niet?De samenwerking tussen de vzw Wit.h en het Museum Dr. Guislain bracht heel wat andere partners bijeen. Het resultaat is een mooie 'beleving' van de gevolgen van een NIP-test, gekaderd met krachtige beeldende kunst, een auditieve rode draad, een reusachtig leporello, mooie video- en audiovondsten en merkwaardige constructies. De tentoonstelling brengt je ook in ruimtes van het Museum Dr. Guislain die anders nooit toegankelijk zijn voor het publiek."Ook de Walking opera is een belangrijk onderdeel. Bij de ingang ontvangt een koor van zangers en mensen met een beperking je om je mee te nemen en in elke zaal telkens een performance te geven. De opera eindigt met de onbeantwoorde vraag hoe de wereld er zou uitzien, moesten er geen mensen met een beperking zijn."Rode draadDat is meteen ook de rode draad door heel de tentoonstelling. En die vraag komt crescendo op je af om uit te monden bij de ietwat verborgen, maar niet te missen eindopstelling van de Tasmaanse tijger van Peter Verhelst."Hoever kunnen we daarin gaan? Wie sluit uit dat we over afzienbare tijd ook niet bepaalde psychiatrische aandoeningen vroeg zullen detecteren? De Tasmaanse tijger is een bedreigde diersoort, waarvan er toch af en toe nog eentje opduikt. Het samenspel tussen de video met downdanser Kobe Wijffels en de computerstem met de tekst van Peter Verhelst creëert een enorme afstand."Bloedtest laat je op een intrigerende manier wandelen door de vraag over hoe wenselijk het is om zelf te kunnen beslissen over leven en dood, als je weet dat je een baby verwacht 'met een hoek af'.Bart Marius: "Het is behoorlijk confronterend. De kunstenaars die hebben meegeholpen aan de tentoonstelling, staan allemaal versteld over hoe zij zijn uitgedaagd door mensen uit de voorzieningen. Hoe ze soms op een totaal andere manier zijn gaan redeneren."Bloedtest, genetische en artistieke manipulaties, tot 20 oktober 2019 in het Museum Dr. Guislain Gent. Open dinsdag t/m vrijdag van 9u tot 17, zaterdag en zondag van 13u tot 17u. www.bloedtest.orgWalking Opera op 14 en 15 september (telkens om 14u30 en 20u).