Twee studies bevestigen non-inferioriteit combinatie doravirine/islatravir vs. de standaardbehandeling van hiv-infectie

Islatravir: een wat 'gecompliceerd' trajectIslatravir, een nieuw antiretroviraal middel, is een nucleosideremmer van de translocatie van het reverse transcriptase, die wat anders werkt dan de bestaande NRTI's. De ontwikkeling van islatravir heeft veel voeten in de aarde gehad aangezien een dosering van 2,25 mg of hoger de lymfocyten blijkt te onderdrukken. Daarom zijn fase 3-studies met een lagere dosering van 0,75 mg/d gestart bij patiënten die nog geen behandeling hadden gekregen. Die dosering verlaagde het aantal lymfocyten niet, maar resulteerde ook niet in een stijging van het aantal CD4-lymfocyten, in tegenstelling tot wat je zou verwachten na het starten van een antiretrovirale behandeling. Daarom zijn in 2023 fase III-studies opgestart met islatravir in een dosering van 0,25 mg/d om na te gaan of de dosering nog verder kon worden verlaagd zonder het risico op therapiefalen te verhogen. Op de CROI 2025 hebben vorsers in een gemeenschappelijke sessie de resultaten van twee van die fase 3-studies met de lagere dosering van islatravir gepresenteerd. De studies zijn uitgevoerd bij hiv-dragers met een onmeetbaar lage viruslast tijdens een standaard antiretrovirale behandeling met twee of drie antiretrovirale middelen. De patiënten werden gerandomiseerd naar overschakeling op de combinatie doravirine plus islatravir of voortzetting van de lopende behandeling.Doravirine/islatravir: ook een interessante tweevoudige combinatietherapieDr. Amy Colson (Community Research Initiative, Boston) heeft de eerste studie (1) gepubliceerd. Die studie is uitgevoerd bij 513 hiv-dragers met een onmeetbaar lage viruslast die een standaard drievoudige combinatietherapie kregen met BIC/FTC/TAF. Prof. Chloe Orkin (Queen Mary University, Londen) heeft de tweede studie (2) gepresenteerd. Die studie is uitgevoerd bij 551 hiv-dragers die virologisch stabiel waren met verschillende schema's van twee of drie antiretrovirale middelen. De patiënten in beide studies waren gemiddeld al 11-13 jaar met het hiv geïnfecteerd. Ze werden in een 2-1-verhouding gerandomiseerd naar overschakeling op de combinatie doravirine/islatravir (100 mg/0,75 mg) of voortzetting van de gebruikelijke antiretrovirale behandeling. Na een follow-up van 48 weken was het percentage virale suppressie na overschakeling op de combinatie doravirine/islatravir in beide studies niet lager dan bij de patiënten die hun lopende behandeling hadden voortgezet. In de eerste studie bedroeg het percentage patiënten met een onmeetbaar lage viruslast (< 50 kopieën/ml) 91,5% in de groep die was overgeschakeld op doravirine/islatravir, en 94,2% in de groep die de behandeling met BIC/FTC/TAF had voortgezet. In de tweede studie is de viruslast onmeetbaar laag gebleven bij 95,6% van de patiënten die waren overgeschakeld op doravirine/islatravir, en 91,9% in de groep die de gebruikelijke antiretrovirale behandeling met twee of drie antiretrovirale middelen had voortgezet. In de eerste studie was het aantal bijwerkingen over het algemeen vergelijkbaar in de twee groepen: 10,2% in de 'doravirine/islatravir'-groep en 9,4% in de 'BIC/FTC/TAF'-groep. In de tweede studie was het aantal bijwerkingen iets hoger in de 'doravirine/islatravir'-groep (12%) dan in de groep die de standaardbehandeling met twee of drie antiretrovirale middelen had voortgezet (4,9%). Het significantste resultaat van de twee studies is dat in geen van beide studies een significant verschil in het aantal lymfocyten of het aantal CD4-cellen is waargenomen tussen de behandelingsgroepen. In de tweede studie is specifiek een gewichtstoename gemeten bij de patiënten die waren overgeschakeld van een combinatietherapie op basis van TDF of efavirenz (waarvan bekend is dat ze het gewicht verlagen) naar doravirine/islatravir. Die patiënten waren gemiddeld 2 kg meer aangekomen dan de patiënten die de combinatietherapie met die twee stoffen hadden voortgezet. Bij de patiënten die niet die twee antiretrovirale middelen innamen, is het gewicht maar licht gestegen (met gemiddeld 0,3 kg) bij overschakeling op doravirine/islatravir. Kortom, de combinatie doravirine/islatravir blijkt dus ook een goede eenvoudigere behandeling (want slechts twee antiretrovirale middelen) te zijn bij hiv-dragers zonder voorgeschiedenis van therapiefalen of resistentie.Referenties:1) Fox M. et al. Abstract 204A, CROI 2025, San Francisco.2) Fox M. et al. Abstract 204B, CROI 2025, San Francisco.