...

Eindelijk een grote studie met PrEP bij enkel vrouwenDe PURPOSE 1-studie is uitgevoerd bij 5.338 hiv-negatieve cisvrouwen (adolescenten en jonge vrouwen) in Zuid-Afrika en Oeganda. De gemiddelde leeftijd van de proefpersonen was 21 jaar en 2,3% was zelfs jonger dan 18 jaar. Ze waren allen seksueel actief en hadden een heteroseksuele relatie maar zonder vaste partner. Bij inclusie in de studie nam geen enkele vrouw PrEP in en de laatste drie maanden voor inclusie in de studie was bij niemand een hiv-screeningtest uitgevoerd. De proefpersonen werden gerandomiseerd naar lenacapavir s.c. om de 26 weken (n = 2.134), F/TAF dagelijks per os (n = 2.136) of F/TDF per os tweemaal per dag (n = 1.068). Aangezien het ging om een dubbelblinde studie, kregen de vrouwen een placebo van lenacapavir, F/TAF of F/TDF naargelang van de behandelingsgroep waarin ze waren ingedeeld. Controles werden uitgevoerd na 4, 8 en 13 weken en vervolgens om de 13 weken.PrEP: geen enkele infectie tijdens behandeling met injecties van lenacapavirAangezien er een doeltreffende PrEP bestaat, was het ethisch onverantwoord een placebogroep te vormen. Het primaire eindpunt was de verhouding tussen het aantal hiv-infecties en de verwachte incidentie van hiv-infectie in die groep mocht er geen PrEP te verkrijgen zijn. Die laatste werd in de studiepopulatie geraamd op 2,41 per 100 persoonjaren. Resultaten na 52 weken follow-up:In de lenacapavirgroep: geen enkele infectie (0 infecties per 100 persoonjaren);In de F/TAF-groep: 39 infecties (2,02 infecties per 100 persoonjaren);In de F/TDF-groep: 16 infecties (1,69 infecties per 100 persoonjaren).Een gedeeltelijke verklaring voor die grote verschillen tussen de injecties en dagelijkse perorale inname is volgens de onderzoekers de geringe therapietrouw ten aanzien van perorale geneesmiddelen. De meeste proefpersonen die uiteindelijk een hiv-infectie hebben opgelopen, hadden een zeer lage of onmeetbare lage tenofovirspiegel bij tussentijdse bloedafnames. De proefpersonen met een aanvaardbare tot hoge therapietrouw (twee tot drie doses per week) daarentegen liepen minder risico op infectie. Al bij al werden de injecties goed verdragen. De belangrijkste bijwerkingen waren pijn of noduli op de plaats van injectie. Die bijwerkingen waren frequent in het begin van de behandeling en verminderden mettertijd. Slechts vier vrouwen hebben de behandeling stopgezet wegens reacties op de plaats van injectie.Het betreft dus de resultaten van een tussentijdse analyse na 52 weken. Op grond daarvan heeft het ethisch comité beslist de rekrutering stop te zetten en alle proefpersonen de mogelijkheid te geven over te schakelen op een PrEP met lenacapavirinjecties.Ethische discussieVolgens Sharon Lewin, voorzitster van de IAS, is een PrEP met injecties van lenacapavir twee keer per jaar een belangrijke therapeutische aanwinst met een immens potentieel voor de volksgezondheid. Daarom is het belangrijk die behandeling snel goed te keuren en ter beschikking te stellen tegen een voor iedereen haalbare en billijke prijs om de preventie van hiv-infectie nog te verbeteren in afwachting van de ontwikkeling van een hypothetisch vaccin.De prijs is inderdaad een heikel punt. F/TDF is in Zuid-Afrika te verkrijgen voor minder dan 50 USD per jaar. Lenacapavir wordt aangekondigd tegen een prijs van 40.000 USD per jaar (in de VS althans).Volgens de aanwezige activisten kan lenacapavir tegen een veel lagere prijs worden geproduceerd. De People's Medicines Alliance heeft de producent van lenacapavir een open brief geschreven waarin ze de firma vragen toestemming te geven voor de productie van een generische vorm. Ze worden daarin bijgetreden door Winnie Byanyima, directrice van UNAIDS, die er bij de firma op aangedrongen heeft dat preventieve wondermiddel nu al beschikbaar te stellen en niet pas over zes jaar.Ref.: Bekker L-G et al. N Engl J Med 2024;DOI:10.1056/NEJMoa2407001.