Risico op diabetes en behandeling van reumatoïde artritis

In verschillende studies is aangetoond dat bepaalde behandelingen tegen RA een invloed kunnen hebben op het risico op diabetes. Het gaat dan niet alleen om de bekende bevorderende rol van corticoïden, maar ook om een mogelijke beschermende rol van DMARD's zoals hydroxychloroquine (HCQ), methotrexaat (MTX) of TNFα-remmers. De impact van synthetische DMARD's (= met uitzondering van biotherapieën) die bij RA worden gebruikt, werd duidelijk in een Amerikaanse studie op basis van gegevens uit het nationale register van reumatische aandoeningen. Het ging om 13.669 patiënten (gemiddelde leeftijd 59 jaar) met RA (die gemiddeld al 14 jaar evolueerde), die initieel geen diabetes hadden, tussen 2000 en 2014 werden opgenomen in het register en minstens een jaar werden gevolgd. Het primaire evaluatiecriterium was het optreden van diabetes en de groep patiënten die alleen met methotrexaat werden behandeld was de referentiegroep.Na een mediane follow-up van 4,6 jaar (2,7-8,8) werden 1.139 gevallen van diabetes (8,3%) gediagnosticeerd, wat een algemene incidentie van 1,59/100 patiëntjaren geeft (in de algemene bevolking is dat 1,37). Wat de invloed van de behandelingen betreft, wordt een vermindering van het risico op diabetes vastgesteld met HCQ in vergelijking met MTX, gecorrigeerde HR 0,67 (0,57-0,80) en met abatacept (in monotherapie of in combinatie met andere synthetische DMARD's), gecorrigeerde HR 0,52 (0,31-0,89). De studie bevestigt trouwens dat het risico stijgt met corticotherapie, gecorrigeerde HR 1,31 (1,15-1,49) en statines, gecorrigeerde HR 1,56 (1,36 - 1,78). Wat HCQ betreft, onderstrepen de onderzoekers dat de verlaging van het risico zelfs bij een concomitante corticotherapie aanhoudt (gecorrigeerde HR 0,69; 0,51-0,93), eveneens bestaat bij dosissen < 400 mg/d, significant is vanaf twee jaar behandeling en dat na drie jaar behandeling de gecorrigeerde HR 0,44 (0,23-0,86) bedraagt. G Ozen et al. Ann Rheum Dis 2017; 76: 848-54.