Insulineresistentie en geometrie van het bot, een Belgische studie

In december heeft een groep van de Universiteit van Gent een studie gepubliceerd in the Journal of Clinical Endocrinology & Metabolism, het officiële tijdschrift van de Endocrine Society. In die studie tonen de vorsers aan dat er een onafhankelijke, negatieve correlatie bestaat tussen insulineresistentie bij jonge mannen zonder diabetes en de dikte van het trabeculaire en het corticale bot.

...

Volgens de auteurs kan insulineresistentie de groei van het bot belemmeren. Dat zou een gedeeltelijke verklaring vormen voor het hogere risico op fracturen bij type 2-diabetespatiënten ondanks een normale botdichtheid.Dr. Charlotte Verroken van de eenheid osteoporose en metabole aandoeningen van het bot van het UZ Gent was de hoofdonderzoekster van de studie. De groep van Gent heeft daarvoor 996 mannen van 25 tot 45 jaar onderzocht die hadden deelgenomen aan de SIBLOS-studie. De SIBLOS-studie is een populatiestudie die werd uitgevoerd bij mannen uit de streek van Gent om een beter inzicht te krijgen in de factoren die de piekbotmassa bepalen. De piekbotmassa is de maximale botmassa op het einde van de periode van botgroei, die bij jonge mannen doorgaans wordt bereikt rond de leeftijd van 18-20 jaar.StudieopzetDe deelnemers werden uitgenodigd om vragenlijsten in te vullen over hun medische voorgeschiedenis, het gebruik van geneesmiddelen, het rookgedrag en de calciuminname. Door middel van een vereenvoudigde vragenlijst (short form questionnaire) van de American Society for Nutrition (ASN) hebben de onderzoekers informatie verzameld over de mate van lichaamsbeweging van de deelnemers. Geen enkele van de deelnemers nam een antidiabeticum in en allen hadden een nuchtere glykemie ≤ 7 mmol/l. Er werden ook nuchtere bloedstalen genomen om de insulinegevoeligheid te bepalen (HOMA-IR). De geometrie van de beenderen werd geanalyseerd met kwantitatieve CT-beelden van de distale delen van het radius en de diafyse van de tibia en het radius. De studie werd uitgevoerd bij 415 broederparen, 89 enige kinderen, 23 broedertrio's en twee groepjes van vier broers. Iets meer dan de helft van de deelnemers (54,5%) had een normale body mass index (BMI). De gemiddelde vetmassa- en mageremassa-index bedroeg respectievelijk 19,6% en 76,9%. 198 deelnemers (20%) bleken insulineresistent te zijn te oordelen naar een limietwaarde van 2,17 bij de HOMA-IR.Meerdere analyses en correctiesNa correctie voor de leeftijd, de lengte en het gewicht van de deelnemers werd een significante negatieve correlatie waargenomen tussen de HOMA-IR-score en de dikte van het trabeculaire bot in het distale radius en de dikte van het corticale bot, de polar strength-strain index (SSIp) en de endosteale en periosteale omtrek van de diafyse van het radius en de tibia en de dikte van het corticale bot van de tibia. De hoeveelheid trabeculair bot in het distale radius was kleiner, het corticale bot was minder dik en de endosteale expansie van de diafyse van het radius was groter bij de mannen met insulineresistentie dan bij de mannen zonder insulineresistentie. Ook was de corticale oppervlakte van de diafyse van het radius en de tibia kleiner, waren de endosteale en de periosteale omtrek kleiner en was het bot minder stevig bij de mannen met insulineresistentie. Na correctie correleerde de HOMA-IR-score ook significant met de vitamine D-spiegel.Na correctie voor de concentraties van adiponectine, insuline-like groeifactor type 1, sekshormoonbindende globuline, vrij testosteron en vrij oestradiol veranderde de correlatie tussen de HOMA-IR-score en de geometrie van het bot niet significant. Ook het rookgedrag had daar geen invloed op. Referenties:- Verroken C et al. J Clin Endocrinol Metab. 2016. doi: org/10.1210/jc.2016-3609. Online gepubliceerd op 21 december 2016 - Lepauw B et al. J Bone Miner Res. 2008; doi:10.1359/jbmr.081260 - Baecke J et al. Am J Clin Nutr. 1982;36:936-942