...
In eerdere studies is al een correlatie vastgesteld tussen het gebruik van selectieve serotonineheropnameremmers en met name fluoxetinechloorhydraat en fluvoxaminemaleaat en een lagere sterfte bij Covid-19-patiënten. Gezien het kleine aantal patiënten was de statistische kracht van die studies echter beperkt.Daarom hebben vorsers van de Universiteit van Stanford een veel grotere studie op touw gezet, waarbij ze zijn uitgegaan van de elektronische gezondheidsdossiers van de geanonimiseerde gegevensbank Cerner Real World Covid-19, die informatie bevat over bijna 500 000 patiënten over de hele Verenigde Staten.Voor hun retrospectief cohortonderzoek hebben ze de dossiers geselecteerd van 82 584 volwassen patiënten bij wie tussen januari en september 2020 een diagnose van Covid-19 was gesteld en die gedurende tot 8 maanden werden gevolgd in 87 centra voor gezondheidszorg. Ze hebben dan 3401 patiënten (gemiddeld 64 jaar, 60 % vrouwen) bij wie een SSRI was voorgeschreven en met name fluoxetine, vergeleken met gematchte controlepersonen die geen SSRI innamen ('propensity score matching' volgens de demografische kenmerken, de comorbiditeit en de indicatie voor de medicatie).Het overlijdensrisico was 28 % lager bij de patiënten die fluoxetine kregen en 26 % lager bij de patiënten die fluoxetine of fluvoxamine innamen, dan in de controlegroep. Het overlijdensrisico bedroeg 14,6 % bij de patiënten die een SSRI innamen, en 16,6 % bij de patiënten die er geen innamen. Bij de patiënten die fluoxetine innamen (n = 470), bedroeg het overlijdensriscio 9,8 % versus 13,3 % bij de patiënten die geen SSRI innamen. Bij de 481 patiënten die fluoxetine of fluvoxamine innamen, bedroeg het overlijdensrisico 10 % versus 13,3 % bij de patiënten die geen SSRI innamen. Bij de 2898 patiënten die een andere SSRI kregen dan fluoxetine of fluvoxamine, bedroeg het overlijdensrisico 15,4 % versus 17,0 % bij de patiënten die geen SSRI innamen. De auteurs voegen er evenwel aan toe dat het verschil niet significant is.Hoe kunnen die resultaten worden verklaard? Het gebruik van antidepressiva kan correleren met lagere concentraties van meerdere pro-inflammatoire cytokines die meespelen bij de pathogenese van een ernstige Covid-19.Samengevat, volgens deze studie kan het gebruik van een SSRI de sterfte aan Covid-19 verlagen, maar de auteurs erkennen dat ze geen rekening hebben gehouden met meerdere vertekenende factoren. De effecten van SSRI blijken overigens minder sterk te zijn dan de resultaten die in recente klinische studies zijn behaald met de nieuwe antivirale middelen van Pfizer en Merck.Verder onderzoek en grootschalige gerandomiseerde, gecontroleerde studies zijn wenselijk om het effect van SSRI in het algemeen of meer specifiek van fluoxetine en fluvoxamine te ontrafelen. (referentie: JAMA Network Open, 15 november 2021, doi: 10.1001/jamanetworkopen.2021.33090)