Al meer dan twee jaar nu zetten heel wat zorgverleners zich met hart en ziel in om ons zorgsysteem draaiend te houden, en daarmee onze ganse samenleving. In de strijd tegen covid-19 natuurlijk, wat op zich al een helse uitdaging is.
Maar daarnaast ook voor een tweede huzarenstuk: de razendsnelle vuurdoop van de 60 Vlaamse Zorgraden. Die zijn vlak voor de pandemie pas gecreëerd en kregen al meteen een centrale rol in de strijd daartegen. Mooi toch, die tomeloze inzet van onze collega's? Die zullen daarvoor toch waardering krijgen zeker? Helaas...
De goedhartige zorgverleners die zich op de uitbouw van de Zorgraden gesmeten hebben, zijn compleet in de kou gelaten. En dat nota bene voor het soort werk dat geen enkel individueel voordeel oplevert voor henzelf, en integendeel veel tijd en zelfs kosten vraagt.
Aanvankelijk werd nog gezwaaid met de belofte van een kleine zitpenning, maar als snel bleek zelfs daar niets van in huis te komen. Uit de goedheid van hun hart bleef de grote meerderheid zich inzetten, maar de maat lijkt nu vol te zijn, het vat leeg, het vertrouwen verdampt, het geduld op.
Recent trokken alle betrokken beroepsverenigingen nog samen aan de alarmbel: "Het engagement van zorgverleners staat zo onder druk dat ze zullen afhaken. Zorgraden zonder zorgverleners dreigen administratieve waterhoofden te worden", klonk het in de pers en in een open brief aan de regering. Gevolgd door een oorverdovende stilte...
Het grote engagement van sommige van onze meest gedreven collega's wordt nochtans uitgemolken ten koste van hun beroep, hun gezin en hun eigen gezondheid. "Door in crisismode te starten, zijn we tot het uiterste en verder gegaan. Achter ons een gedreven en enthousiaste Zorgraad. Maar wij trekken dit echt niet meer op deze manier", aldus Saskia Wille, een huisarts actief in een Zorgraad.
Om geëngageerde zorgverleners gemotiveerd te houden voor zo'n mooi maar intens engagement is een correcte vergoeding vereist
Dirk Verleyen (kinesitherapeut) verwoordde het als "een sociaal en maatschappelijk engagement zonder veel erkenning, met veel goesting gestart maar steeds meer ten koste van de work-life-balans van je eigen gezin en je zelfstandige praktijk, alles in functie van de zorgvrager."
Om geëngageerde zorgverleners gemotiveerd te houden voor zo'n mooi maar intens engagement is een correcte vergoeding vereist. Om de Zorgraden duurzaam te houden is het noodzakelijk dat de tijd die zorgverleners er voor vrijmaken betaald wordt. Anders worden ze een lege doos, een Zorgraad zonder zorgverstrekkers.
Als we die weg inslaan, riskeren we snel af te glijden van slaperige onverschilligheid naar een nachtmerrie, want als ons zorgsysteem één ding niet meer kan verdragen momenteel, dan is het nog meer efficiëntieverlies en chaos.
Zal deze bijdrage de wake-up call zijn die eindelijk tot verandering leidt? Zelfs een open overleg zou al een stap vooruit zijn. Is dat nu echt te veel gevraagd?
Hilde Deneyer, Stefaan Hanson en Edward Van Rossen namens het Overleg Zelfstandige Zorgverstrekkers van de Federatie Vrije Beroepen.