...

Het reinigen en desinfecteren van flexibele endoscopen met 'lumen' (dat is met een holle, dunne slang) is bijzonder complex. Het zijn ingewikkelde apparaten die grotendeels uit kunststof bestaan, wat een aparte procedure vereist.Huidige praktijk doorgelichtToen Zorginspectie het eisenkader voor het internistisch traject tot stand bracht, was er voor het onderdeel over de flexibele endoscopen geen draagvlak. Dat onderdeel hield de Vlaamse overheid daarom buiten het traject.Minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin, Jo Vandeurzen (CD&V) wil deze lacune weggewerkt zien. Zorginspectie stelde, op grond van een sectorbrede bevraging en een steekproefgewijs plaatsbezoek in 12 ziekenhuizen, een rapport op over de huidige praktijk.Bij het 'plaatsbezoek' analyseerde Zorginspectie 49 processen: een proces kan bijvoorbeeld gaan om het gebruik van een colonoscoop in de dagkliniek. De plaatsbezoeken vonden in de zomermaanden van 2016 plaats - de bevraging gebeurde in het begin van dat jaar.Het rapport, dat Zorginspectie vorige week (19 juli 2017) publiek maakte, stelt vast dat op het terrein de desinfectie vaak niet adequaat genoeg verloopt. Het suggereert tal van verbeteringen in het huidige voorstel voor het eisenkader.Het Agentschap Zorg en Gezondheid wil daar met de ziekenhuizen, de hoofdartsen, de betrokken specialismen, verpleegkundigen en andere beroepsgroepen in het najaar een nieuw overleg over opstarten.Verschillende fasenHet probleem is niet dat er geen desinfectie zou gebeuren, maar het hele proces omvat verschillende fasen die aan strenge vereisten moeten voldoen. Op de verschillende domeinen zijn tekorten vastgesteld.Volgens het rapport worden op een aantal plaatsen de voorreiniging en/of de manuele reiniging overgeslagen. Het drogen in aparte droogkassen - met HEPA-gefilterde lucht - na machinale desinfectie gebeurt zelfs meestal niet. Dat laatste is overigens ook niet altijd nodig. Maar als een niet-gedroogde endoscoop niet binnen de vier uur gebruikt wordt, moet hij opnieuw worden gedesinfecteerd. En dat gebeurt ook lang niet overal.Eisenkader onvoldoende preciesHet eisenkader zoals het nu nog op papier staat, blijft zelf vaak in gebreke. Het beschrijft bijvoorbeeld niet wat de manuele reiniging minimum inhoudt. Vaak gebeurt de manuele reiniging in een lavabo, terwijl die volgens Zorginspectie in een spoelbak moet gebeuren die groot genoeg moet zijn om de endoscoop volledig in onder te dompelen.Er is meer duidelijkheid nodig over het gebruik van reinigingsborsteltjes, de spoelvloeistof, de noodzaak van bepaalde voorzorgsmaatregelen,...Nu stuitte Zorginspectie op een aantal onlogische gewoonten die kruisbesmettingen kunnen mogelijk maken. Borsteltjes voor eenmalig gebruik worden in werkelijkheid hergebruikt. Van andere borsteltjes is niet duidelijk hoe lang die wel mogen gebruikt, en wat men moet doen om ze proper te houden. Op een aantal plaatsen wordt dezelfde spoelvloeistof gebruikt voor verschillende endoscopen.Gebrek aan kennis?Zorginspectie stelt ook "een gebrek van kennis" vast bij artsen en personeel. Men hecht bijvoorbeeld geen belang aan voorreiniging of manuele reiniging omdat de endoscoop toch gedesinfecteerd wordt. De lektest tijdens de manuele reiniging wordt erg dikwijls overgeslagen. Er vindt immers ook een automatische lektest in het desinfectieapparaat plaats.Maar deze onderdelen zijn volgens Zorginspectie wel degelijk allemaal noodzakelijk om een optimaal reinigingsproces van de endoscopen te verzekeren.Tal van bevindingenDe lijst van opmerkingen is lang en uitgebreid. We halen er nog enkele aan: