...

Dat blijkt uit een nieuwe analyse van het apothekenlandschap in België, uitgevoerd door Sirius Insight, een Belgisch bedrijf gespecialiseerd in geomarketing. België telt momenteel 4.797 apotheken die open zijn voor het publiek. Iets meer dan de helft daarvan bevindt zich in Vlaanderen, 11% in Brussel en 35% in Wallonië. Rekenen we daarbij ook de apotheken met het statuut 'tijdelijk gesloten', dan komen we aan een totaal van 5.044. Dat aantal is hoog vergeleken met andere Europese landen, ook al daalt het al meerdere jaren op rij - op drie jaar tijd telt ons land 69 apotheken minder. "Bekijken we dat aantal apotheken (zo'n 5.000) ten opzichte van de bijna 11,5 miljoen inwoners in ons land, dan kunnen we aannemen dat een apotheek garant staat om de farmaceutische behoeften van ongeveer 2.400 mensen te vervullen", rekent Karolien Sottiaux, accountmanager bij Sirius Insight, voor. "Doorheen de analyses merken we dat niet alleen de spreiding van apotheken heterogeen is, maar ook dat het aantal apotheken per 10.000 inwoners sterk verschilt. Dat heeft tot gevolg dat niet iedere apotheek over hetzelfde patiëntenpotentieel beschikt." Dat klantenpotentieel is een objectieve raming van het aantal klanten dat een apotheek kan verwachten op een bepaalde locatie, rekening houdend met de bevolking in ieder straatsegment en de afstand tot andere apotheken. "Uit onze analyse komt naar voor dat heel wat apotheken in ons land te kampen hebben met een laag patiënten- potentieel. Voor 41% van de apotheken ligt dat onder de 2.100 klanten. In Wallonië verkeert zelfs 52% van de apotheken in die situatie. Meestal zijn die gevestigd in steden. Daarnaast zijn ook heel wat apotheken (38%) gevestigd op locaties waar ze een hoger klantenpotentieel hebben, zoals in de rand of op het platteland." Dat vooral Waalse apothekers minder klanten over de vloer krijgen, komt omdat er daar duidelijk meer apotheken zijn ten opzichte van de bevolking, zegt Karolien Sottiaux. "En ook de spreiding is er niet optimaal." Wat zijn de opties voor die apothekers? "Ze zouden kunnen verhuizen, of een fusie aangaan met een nabij liggende collega. Twee noodlijdende apotheken in elkaars buurt kunnen beter hun krachten bundelen om hun rentabiliteit te verhogen en zo een mogelijk faillissement te vermijden." Het aantal apotheken in België daalt jaar na jaar maar deze reductie verloopt eerder traag, stelt Sirius Insight vast. "De situatie in de verschillende landsdelen verschilt sterk: zo telt Vlaanderen het grootste aantal apotheken, Wallonië het grootste aantal ketenapotheken en is het aantal apotheken per 10.000 inwoners hoog in Brussel en Wallonië." (Lees verder onder de kaartjes.)Gemiddeld zijn er in Europa 31 apotheken per 100.000 inwoners, lezen we in de analyse van Sirius Insight. "België bevindt zich met 43 apotheken per 100.000 inwoners ver boven dat Europese gemiddelde. Ons land staat op de negende plaats in de lijst van Europese landen met de hoogste densiteit aan apotheken." Als we de cijfers per regio bekijken, merken we dat het aantal apotheken evenwichtig is met de spreiding van de bevolking in België. Gemiddeld vindt ieder huishouden in België een apotheek op één kilometer van zijn woning. "Deze zeer korte afstand blijft gelijk ten opzichte van 2017 ondanks de daling van het aantal apotheken." Wanneer men daarentegen het aantal apotheken per gemeente vergelijkt met de aanwezige bevolking krijgen we een genuanceerd beeld. In België zijn er momenteel 3,9 apotheken per 10.000 inwoners. Dit is minder dan in 2017 (4,39). Voornamelijk in Wallonië en in Brussel stellen we vast dat deze densiteit regelmatig hoger dan gemiddeld is. In steden als Luik, Charleroi, Brussel en Hoei is de densiteit systematisch hoger dan 6 apotheken per 10.000 inwoners. Het aantal 'tijdelijk gesloten' apotheken is in drie jaar tijd fel toegenomen, van 170 in 2017 naar 247 dit jaar, wat neerkomt op een toename met 45%. Wallonië (60%) telt veel meer tijdelijk gesloten apotheken dan Vlaanderen (22%) en Brussel (18%). Karolien Sottiaux: "Corona heeft daar voor zo ver wij weten niets mee te maken, het gaat vooral om economische overwegingen: apothekers die even afwachten hoe de wetgeving zal evolueren, of oudere, soms al gepensioneerde apothekers die nog geen beslissing hebben genomen over de toekomst van hun apotheek."