Het is moeilijk te zeggen wat ik het meest schokkende vind aan het sluiten van het voormalige woonzorgcentrum (wzc) Beauprez in Geraardsbergen: het sluiten van dat wzc toen het nog Beauprez was, het laten voortbestaan als cohousingproject onder een andere naam of ook dat weer sluiten, met het overplaatsen van zorgbehoevende ouderen. Hoogbejaarde mensen zijn geen overtallige katten die je vlot in een ander asiel plaatst in afwachting van hun euthanasie.
Als de coronapandemie ons iets moet leren, was het de chaos in de ouderenzorg met de angstaanjagende infantilisering van ouderen. Het is waarschijnlijk dat u zal overlijden in een wzc, hoe gezonder u leeft, hoe waarschijnlijker. U kan de teller van de jaren niet stoppen. Ouderdomsaftakeling maakt een onlosmakelijk onderdeel uit van een lange, gezonde levensloop.
Bij ouderdomsaftakeling hoort een in toenemende mate falend brein. Wat nu wordt gepresenteerd als ziekte, te behandelen met de nieuwste vorm van slangenolie, heette voor de commercialisering van veroudering ouderdomsdementie. Als kind kon niemand tegen mij winnen met memory. Nu veegt mijn vijfjarige kleindochter me iedere keer weer van tafel. Ik speel voor wat ik waard ben, maar mijn oudere hersenen zijn geen partij voor haar jeugdige herinneringsmachine.
Ik neem vaak mensen op in een verpleeghuis. Ik leef met hen mee, troost hen, vertel hen hoe erg ik het vind dat ze uit hun huis moeten. Ik heb daar niet de minste moeite mee: ik stel me de eigen toekomst voor. Vreselijk. Een gevolg van een aftakelend brein is het toenemende onvermogen tot aanpassing. Iedere molshoop wordt een Mont Ventoux, iedere barst in de dagelijkse routine een gapend ravijn. Stel u nu even voor wat er gebeurde met de bejaarde bewoners van Beauprez. Eerst worden ze uit hun woonsituatie gerukt. Ze passen zich goedschiks kwaadschiks aan. Vervolgens verliest Beauprez zijn vergunning wegens slechte zorg. Ik begrijp uitstekend dat velen niet weer het trauma van een verhuizing willen meemaken en in het "cohousingproject" blijven wonen, nu met nog slechtere zorg. En dan worden ze er met geweld uit gesleept naar een onbekende locatie. Velen zullen niet begrepen hebben wat er gebeurde en hebben zich verzet. Maar na een bepaalde leeftijd word je willoos en machteloos, een seniel kind waar volwassenen meewarig beslissen over wat goed voor je is.
Bejaarden gooi je niet op de vrije markt tot ze ergens kunnen verblijven, al dan niet uitgebuit en verwaarloosd
Een kwetsbare bejaarde behoeft bescherming. Het bewaken van een kwalitatief goede zorg is de taak van de staat. Een dysfunctioneel wzc wordt eerst onder curatele geplaatst, met een nauwgezet te volgen verbeterplan. Als dat onvoldoende helpt, wordt het beheer overgenomen door een curator en het wzc aangeboden voor overname. Als ook dat niet lukt, is een definitieve overname door een OCMW de enige oplossing. Wat je nooit doet, als je jezelf een menselijke samenleving wil noemen, is sollen met bejaarden. Die gooi je niet op de vrije markt tot ze ergens kunnen verblijven, al dan niet uitgebuit en verwaarloosd.
De auteur schrijft in eigen naam.