Afgelopen zaterdag won dokter Christophe Mortelmans de Prijs van de Jonge Huisarts powered by Artsenkrant. "Het is mooi dat Artsenkrant het werk van jonge onderzoekers onder de aandacht brengt."
In mijn thesis gingen we op zoek naar een manier om in de eerste lijn voorkamerfibrillatie (VKF) op te sporen. Polspalpatie heeft als methode een lage specificiteit en we hoopten dat de Fibricheck-app daar een antwoord op kon bieden. Met een accuraatheid van 93% mogen we best tevreden zijn. De andere voordelen van de app zijn onder meer de snelheid (op nog geen minuut is de meting geklaard), de lage kostprijs t.o.v. alternatieve toestellen (AED, slimme bloeddrukmeters, enz.) en de eenvoud van uitvoeren (gewoon je vinger op de camera leggen; geen extra bedrading of materiaal nodig). Bovendien zit het smartphonegebruik - in het bijzonder nog bij ouderen - in de lift.
Verfijning
De studie heeft ons veel bijgeleerd over het logaritme dat in de app gebruikt wordt. Ik ben dan ook optimistisch dat na de verwerking van deze data nog voorruitgang mogelijk is in de software. Zo kunnen op termijn de vals positieve resultaten eruit worden gefilterd, dan heb ik het voornamelijk over de herkenning van atriale extrasystolen. Samen met de verfijning van de meetkwaliteit (bv. bij tremor of koude vingers) bleken dat de belangrijkse werkpunten. Na die aanpassingen lijkt de app mij een beloftevolle kandidaat voor implementatie in de eerste lijn, bv. door VKF-screening in thuissetting.
Thuissetting
We zien de evolutie naar het voorschrijven van een app al in de recente besluiten van onze minister van Volksgezondheid. Thuismetingen als aanvulling op consultaties bij de huisarts zijn al goed ingeburgerd bij het opvolgen van bv. diabetes of hoge bloeddruk. Analoog zouden we patiënten met een verhoogd risico kunnen vragen de app te hanteren op vaste momenten evenals bij het gewaarworden van symptomen. Een heel aantal asymptomatische en/of paroxysmale patiënten met risico op complicaties zouden we zo kunnen opsporen en behandelen, terwijl ze anders onder de radar zouden blijven. Die optie moet zeker verder worden onderzocht.
Door VKF-screening in de thuissetting kunnen we heel wat asymptomatische en/of paroxysmale patiënten met risico op complicaties opsporen
Uitdaging
Een kwaliteitskenmerk van een goede test is dat ze zowel bij aan- als afwezigheid van VKF het juiste resultaat weergeeft. Om dat te kunnen aantonen en de thesis statistisch significant te maken, hadden we een groot aantal deelnemende 65-plussers nodig, zowel met als zonder VKF. We deden de metingen met z'n tweeën en zijn er uiteindelijk in geslaagd zo'n 250 mensen te testen met de app en een ECG. Dat zijn heel wat vrije dinsdagnamiddagen op huisbezoek.
Mijn praktijkopleider, dr. Lies De Sutter, stelde zich op dat vlak ook flexibel op. Vooral het vinden van voldoende mensen met VKF was een uitdaging, ze moesten bovendien in aritmie zijn tijdens de meting zelf.
Op jacht naar VKF'ers
Bij een aantal groepspraktijken in het Leuvense was ik kind aan huis. De collega's en m'n haio-jaargenoten in de buurt wisten heel goed dat ik 'op jacht' was naar VKF'ers. Bij momenten moest ik alles laten vallen en de fiets op springen. Ik herinner me nog goed dat ik tijdens de lunchpauze een telefoontje kreeg van een goeie vriendin: "Christophe, ik ben hier op huisbezoek bij een patiënt. Ik heb net VKF bij hem vastgesteld en hij wil over een half uur naar de winkel. Als je voordien hier bent, is hij geïnteresseerd in je meting".
Het was een periode dat ik m'n ECG-toestel vaker leek te zien dan m'n vriendin. Zelfs mijn eigen familie was niet veilig. Tijdens het kerstfeest werden verschillenden onder hen tussen twee gangen door 'ontvoerd' en aan de 12-lead gekoppeld. Je zet je ten volle in om dan later te kunnen oogsten: het oplijsten en interpreteren van de resultaten. Dat de eerste versie van de app het goed deed, is uiteraard mooi meegenomen.
De slak en de ark
Mijn promotor, dr. Bert Vaes, is minsten even gedreven en ambitieus. Hij was veeleisend, maar hij kent zijn vak en ik heb hem ervaren als een goede gids. We hebben op zaterdag eens een ECG-huisbezoekenmarathon gedaan met de patiënten van zijn praktijk. Zo samen op stap met hetzelfde doel, dat schept wel een band. Het was niet altijd evident om het beoogde streefaantal als realistisch te blijven zien maar kijk... zoals Frank Focketyn ons via In De Gloria leerde: "Door doorzettingsvermogen bereikt de slak de ark, nietwaar?! :D".
Bedankt
Zonder het begrip en de flexibiliteit van m'n praktijkopleider en de ambitie en kunde van m'n promotor was dit nooit gelukt. Verder wil ik ook m'n meetpartner Ruth bedanken. Eveneens dr. Lars Grieten en Qompium, het team achter de ontwikkeling van de applicatie zelf. Tot slot de talrijke patiënten zelf, voor hun bijdragen aan de wetenschap.
In mijn thesis gingen we op zoek naar een manier om in de eerste lijn voorkamerfibrillatie (VKF) op te sporen. Polspalpatie heeft als methode een lage specificiteit en we hoopten dat de Fibricheck-app daar een antwoord op kon bieden. Met een accuraatheid van 93% mogen we best tevreden zijn. De andere voordelen van de app zijn onder meer de snelheid (op nog geen minuut is de meting geklaard), de lage kostprijs t.o.v. alternatieve toestellen (AED, slimme bloeddrukmeters, enz.) en de eenvoud van uitvoeren (gewoon je vinger op de camera leggen; geen extra bedrading of materiaal nodig). Bovendien zit het smartphonegebruik - in het bijzonder nog bij ouderen - in de lift.VerfijningDe studie heeft ons veel bijgeleerd over het logaritme dat in de app gebruikt wordt. Ik ben dan ook optimistisch dat na de verwerking van deze data nog voorruitgang mogelijk is in de software. Zo kunnen op termijn de vals positieve resultaten eruit worden gefilterd, dan heb ik het voornamelijk over de herkenning van atriale extrasystolen. Samen met de verfijning van de meetkwaliteit (bv. bij tremor of koude vingers) bleken dat de belangrijkse werkpunten. Na die aanpassingen lijkt de app mij een beloftevolle kandidaat voor implementatie in de eerste lijn, bv. door VKF-screening in thuissetting. ThuissettingWe zien de evolutie naar het voorschrijven van een app al in de recente besluiten van onze minister van Volksgezondheid. Thuismetingen als aanvulling op consultaties bij de huisarts zijn al goed ingeburgerd bij het opvolgen van bv. diabetes of hoge bloeddruk. Analoog zouden we patiënten met een verhoogd risico kunnen vragen de app te hanteren op vaste momenten evenals bij het gewaarworden van symptomen. Een heel aantal asymptomatische en/of paroxysmale patiënten met risico op complicaties zouden we zo kunnen opsporen en behandelen, terwijl ze anders onder de radar zouden blijven. Die optie moet zeker verder worden onderzocht.UitdagingEen kwaliteitskenmerk van een goede test is dat ze zowel bij aan- als afwezigheid van VKF het juiste resultaat weergeeft. Om dat te kunnen aantonen en de thesis statistisch significant te maken, hadden we een groot aantal deelnemende 65-plussers nodig, zowel met als zonder VKF. We deden de metingen met z'n tweeën en zijn er uiteindelijk in geslaagd zo'n 250 mensen te testen met de app en een ECG. Dat zijn heel wat vrije dinsdagnamiddagen op huisbezoek.Mijn praktijkopleider, dr. Lies De Sutter, stelde zich op dat vlak ook flexibel op. Vooral het vinden van voldoende mensen met VKF was een uitdaging, ze moesten bovendien in aritmie zijn tijdens de meting zelf. Op jacht naar VKF'ersBij een aantal groepspraktijken in het Leuvense was ik kind aan huis. De collega's en m'n haio-jaargenoten in de buurt wisten heel goed dat ik 'op jacht' was naar VKF'ers. Bij momenten moest ik alles laten vallen en de fiets op springen. Ik herinner me nog goed dat ik tijdens de lunchpauze een telefoontje kreeg van een goeie vriendin: "Christophe, ik ben hier op huisbezoek bij een patiënt. Ik heb net VKF bij hem vastgesteld en hij wil over een half uur naar de winkel. Als je voordien hier bent, is hij geïnteresseerd in je meting". Het was een periode dat ik m'n ECG-toestel vaker leek te zien dan m'n vriendin. Zelfs mijn eigen familie was niet veilig. Tijdens het kerstfeest werden verschillenden onder hen tussen twee gangen door 'ontvoerd' en aan de 12-lead gekoppeld. Je zet je ten volle in om dan later te kunnen oogsten: het oplijsten en interpreteren van de resultaten. Dat de eerste versie van de app het goed deed, is uiteraard mooi meegenomen.De slak en de arkMijn promotor, dr. Bert Vaes, is minsten even gedreven en ambitieus. Hij was veeleisend, maar hij kent zijn vak en ik heb hem ervaren als een goede gids. We hebben op zaterdag eens een ECG-huisbezoekenmarathon gedaan met de patiënten van zijn praktijk. Zo samen op stap met hetzelfde doel, dat schept wel een band. Het was niet altijd evident om het beoogde streefaantal als realistisch te blijven zien maar kijk... zoals Frank Focketyn ons via In De Gloria leerde: "Door doorzettingsvermogen bereikt de slak de ark, nietwaar?! :D". BedanktZonder het begrip en de flexibiliteit van m'n praktijkopleider en de ambitie en kunde van m'n promotor was dit nooit gelukt. Verder wil ik ook m'n meetpartner Ruth bedanken. Eveneens dr. Lars Grieten en Qompium, het team achter de ontwikkeling van de applicatie zelf. Tot slot de talrijke patiënten zelf, voor hun bijdragen aan de wetenschap.