Vijf miljard mensen leven wereldwijd zonder toegang tot chirurgische zorg, waardoor jaarlijks meer dan 18 miljoen te voorkomen doden vallen. (1) 18 miljoen, ofwel meer dan vijfmaal het aantal sterfgevallen door malaria, HIV/AIDS, en tuberculose tezamen. 30% van de totale ziektelast wereldwijd is te wijten aan operabele aandoeningen, waaronder kanker, ongevallen, hart- en vaataandoeningen, diabetische complicaties, aangeboren aandoeningen, en zoveel meer.
Het is 2019 en we kijken nog steeds weg ... Vijf miljard mensen leven wereldwijd zonder toegang tot chirurgische zorg, waardoor jaarlijks meer dan 18 miljoen te voorkomen doden vallen
Daar waar de eerste gedachten naar "maar chirurgie is duur en complex" uitgaan, blijkt de waarheid heel anders. Levensreddende chirurgische zorg heeft een veel hogere kosteneffectiviteit vergeleken met traditionele gezondheidszorgprioriteiten in ontwikkelingslanden (bv. orale rehydratatietherapie voor diarree en antiretrovirale therapie voor HIV).
Evenzeer blijkt nationale economische groei deels afhankelijk te zijn van een dergelijke gedachtenverandering: een globale cumulatieve investering van 350 miljard dollar over 15 jaar voorkomt een verlies aan economische groei van 12.3 biljoen dollar tegen 2030.
In 2015 bracht de Lancet Commission on Global Surgery hun rapport "Global Surgery 2030" uit, dewelke de bovenstaande situatie in kaart bracht. (1) De World Health Assembly (WHA) Resolutie WHA68.15 "Strengthening emergency and essential surgical care and anesthesia as a component of universal health coverage" werd unaniem - een unicum - geadopteerd door alle WHO-lidstaten. (2)
Het gouden jaar van global surgery was een feit. Belangrijke stappen zijn sindsdien genomen, met name met het ontwikkelen van zogenaamde National Surgical, Obstetric, and Anesthesia Plans (NSOAPs) als strategische plannen die samen met lokale Ministeries van Gezondheid worden opgemaakt om chirurgische systemen te versterken. Dergelijke plannen zijn tot dusver opgesteld in Zambia, Tanzania, Ethiopië, Senegal, Rwanda, en Madagascar, en worden in de nabije toekomst gelanceerd in Pakistan, Nigeria, en Sierra Leone, alsook alle Zuid- en West-Afrikaanse landen binnen twee jaar.
Desalniettemin blijven we in 2019 op eenzelfde muur stoten: financiering en politiek. Geen enkel land is tot op heden in staat geweest zijn NSOAP te bekostigen, daar geen internationale financiering bestaat voor chirurgie, zoals die wel bestaat voor bijvoorbeeld HIV/AIDS. De WHO en bredere global health-gemeenschap brengen nieuwe foci als verwaarloosde tropische ziekten en slangenbeten op de kaart, daar waar het begrip voor chirurgie -geen ziekte maar horizontale interventie- achterwege blijft. Het is 2019, waarom kijken we nog steeds weg?
1. Meara JG, Leather AJM, Hagander L, Alkire BC, Alonso N, Ameh EA, et al. Global Surgery 2030: Evidence and solutions for achieving health, welfare, and economic development. Lancet. 2015;386(9993):569-624.
2. World Health Organization. WHA68.15: Strengthening emergency and essential surgical care and anaesthesia as a component of universal health coverage. 2015; Available from: apps.who.int/gb/ebwha/pdf_files/wha68/a68_r15-en.pdf
Dr. Dominique Vervoort (KU Leuven '18) werkt binnen de Paul Farmer Global Surgery Fellowship in de Program in Global Surgery and Social Change aan Harvard Medical School. Dr. Vervoort focust op het versterken van nationale chirurgische gezondheidssystemen in Pakistan en West-Afrika, en is de oprichter van de organisatie Global Cardiac Surgery, waarmee hij het belang van zorg voor congenitale hartaandoeningen in ontwikkelingslanden in kaart brengt binnen de academische wereld.