Dieet en voeding zijn belangrijke en aanpasbare factoren die het risico op ziekte bepalen (Lupoli et al., Nutrients, 2021). Er zijn sterke verschillen tussen de verschillende regio's wereldwijd, bijvoorbeeld het Mediterraan of Japans dieet.

De associatie tussen de consumptie van vlees op de mortaliteit en de morbiditeit van vele aandoeningen werd al uitvoerig wetenschappelijk onderzocht. Vooral "rood vlees" kwam er als boosdoener uit door de link met maag- en darmkanker, diabetes type 2 en cardiovasculaire aandoeningen. Kom op tegen Kanker heeft een pagina gewijd aan rood en bewerkt vlees en het ontstaan van darmkanker .

"Wit vlees" is afkomstig van kippen en kalkoenen; terwijl "rood vlees" (rijk aan myoglobine) afkomstig is van onder andere runderen, varkens, geiten, schapen en lammeren.

Er zijn discrepanties te vinden in oudere vleesstudies. Die zijn mogelijks te verklaren door rood vlees an sich te bestuderen, maar niet bewerkt versus onbewerkt rood vlees (McAfee et al., Meat Science, 2010; Abete et al., Br J Nutrition, 2014). De relatie tussen het eten van wit vlees en gezondheid blijft controversieel.

Bewerkt vlees bevat bewaarmiddelen, nitraten en kalium (Hu et al., Clinical Nutrition, 2024). Ultrabewerkt vlees heeft nadelige effecten op hart en bloedvaten, mentale gezondheid, overgewicht en obesitas, en op mortaliteit in de umbrella review van 45 meta-analyses van Lane et al. (Br Med J, 2024).

Een recente meta-analyse toonde geen associatie aan tussen het eten van onbewerkt wit vlees en cardiovasculair lijden (zowel op de mortaliteit als op de morbiditeit). Er was wel een robuuste inverse associatie met all-cause mortality (Lupoli et al., 2021).

Wit vlees is gezonder omdat het minder verzadigde vetzuren bevat, maar dan moet de bereidingswijze ook gezond zijn

De recentere meta-analyse van Papier en collega's toonde een risico aan op ischemische hartziektes bij het eten van onbewerkt rood vlees en van bewerkt vlees (Critical Reviews in Food Science and Nutrition, 2023).

Vegetarische diëten zijn bijna altijd gelinkt aan een lager cardiovasculair risico (Lee, J Lipid Atheroscler, 2023). Hoewel: er is niet altijd een lager cardiovasculair risico bij vegetariërs (Petermann-Rocha, Clinical Nutrition, 2023). Omnivoren hebben slechtere bloedlipidenniveaus dan de flexitariërs en de veganisten (Bruns et al., BMC Nutrition, 2024).

In recente studies is rood vlees gelinkt aan hoger risico op fatale cardiovasculaire ziekten, niet-fatale myocardinfarcten en niet-fatale beroertes (Bigornia et al., 2022; Wang et al., J Nutrition, 2023; Yan et al., BMC Public Health, 2023). Echter, er werd enkel een risico op strokes gevonden in een systematische review met meta-analyse van Bandeira Silva de Medeiros et al. (Critical Reviews in Food Science and Nutrition, 2023).

Ook in een oudere systematische review werd er geen relatie gevonden tussen rood vlees en myocardinfarcten (Lippe et al., Meat Science, 2015). Er waren minder cardiovasculaire ziektes in een zeer grote Griekse cohortstudie 2002-2022 (de ATTICA Study: Damigou et al., Meat Science, 2023).

Verzadigde vetzuren in rood vlees doen cholestererolniveaus stijgen en bevorderen atherosclerose. IJzer kan oxidatieve stress en schade aan bloedvaten veroorzaken. Toegevoegde bewaarmiddelen kunnen vasculaire inflammatie triggeren (Hu et al., 2024).

Plantaardige eiwitten in de plaats van dierlijke eiwitten zijn gunstig voor cardiovasculaire preventie (Wang et al., 2023). Bewerkt en onbewerkt rood vlees draagt bij aan het cardiovasculaire risico (Wang et al., J Nutrition, 2023). Wit vlees is gezonder omdat het minder verzadigde vetzuren bevat. Maar dan moet de bereidingswijze ook gezond zijn (Lupoli et al., Nutrients, 2021).

To eat, or not to eat meat, that is the question!

Dieet en voeding zijn belangrijke en aanpasbare factoren die het risico op ziekte bepalen (Lupoli et al., Nutrients, 2021). Er zijn sterke verschillen tussen de verschillende regio's wereldwijd, bijvoorbeeld het Mediterraan of Japans dieet. De associatie tussen de consumptie van vlees op de mortaliteit en de morbiditeit van vele aandoeningen werd al uitvoerig wetenschappelijk onderzocht. Vooral "rood vlees" kwam er als boosdoener uit door de link met maag- en darmkanker, diabetes type 2 en cardiovasculaire aandoeningen. Kom op tegen Kanker heeft een pagina gewijd aan rood en bewerkt vlees en het ontstaan van darmkanker ."Wit vlees" is afkomstig van kippen en kalkoenen; terwijl "rood vlees" (rijk aan myoglobine) afkomstig is van onder andere runderen, varkens, geiten, schapen en lammeren. Er zijn discrepanties te vinden in oudere vleesstudies. Die zijn mogelijks te verklaren door rood vlees an sich te bestuderen, maar niet bewerkt versus onbewerkt rood vlees (McAfee et al., Meat Science, 2010; Abete et al., Br J Nutrition, 2014). De relatie tussen het eten van wit vlees en gezondheid blijft controversieel. Bewerkt vlees bevat bewaarmiddelen, nitraten en kalium (Hu et al., Clinical Nutrition, 2024). Ultrabewerkt vlees heeft nadelige effecten op hart en bloedvaten, mentale gezondheid, overgewicht en obesitas, en op mortaliteit in de umbrella review van 45 meta-analyses van Lane et al. (Br Med J, 2024).Een recente meta-analyse toonde geen associatie aan tussen het eten van onbewerkt wit vlees en cardiovasculair lijden (zowel op de mortaliteit als op de morbiditeit). Er was wel een robuuste inverse associatie met all-cause mortality (Lupoli et al., 2021). De recentere meta-analyse van Papier en collega's toonde een risico aan op ischemische hartziektes bij het eten van onbewerkt rood vlees en van bewerkt vlees (Critical Reviews in Food Science and Nutrition, 2023). Vegetarische diëten zijn bijna altijd gelinkt aan een lager cardiovasculair risico (Lee, J Lipid Atheroscler, 2023). Hoewel: er is niet altijd een lager cardiovasculair risico bij vegetariërs (Petermann-Rocha, Clinical Nutrition, 2023). Omnivoren hebben slechtere bloedlipidenniveaus dan de flexitariërs en de veganisten (Bruns et al., BMC Nutrition, 2024).In recente studies is rood vlees gelinkt aan hoger risico op fatale cardiovasculaire ziekten, niet-fatale myocardinfarcten en niet-fatale beroertes (Bigornia et al., 2022; Wang et al., J Nutrition, 2023; Yan et al., BMC Public Health, 2023). Echter, er werd enkel een risico op strokes gevonden in een systematische review met meta-analyse van Bandeira Silva de Medeiros et al. (Critical Reviews in Food Science and Nutrition, 2023). Ook in een oudere systematische review werd er geen relatie gevonden tussen rood vlees en myocardinfarcten (Lippe et al., Meat Science, 2015). Er waren minder cardiovasculaire ziektes in een zeer grote Griekse cohortstudie 2002-2022 (de ATTICA Study: Damigou et al., Meat Science, 2023). Verzadigde vetzuren in rood vlees doen cholestererolniveaus stijgen en bevorderen atherosclerose. IJzer kan oxidatieve stress en schade aan bloedvaten veroorzaken. Toegevoegde bewaarmiddelen kunnen vasculaire inflammatie triggeren (Hu et al., 2024).Plantaardige eiwitten in de plaats van dierlijke eiwitten zijn gunstig voor cardiovasculaire preventie (Wang et al., 2023). Bewerkt en onbewerkt rood vlees draagt bij aan het cardiovasculaire risico (Wang et al., J Nutrition, 2023). Wit vlees is gezonder omdat het minder verzadigde vetzuren bevat. Maar dan moet de bereidingswijze ook gezond zijn (Lupoli et al., Nutrients, 2021). To eat, or not to eat meat, that is the question!