...

De bevindingen verschenen 24 januari in het Journal of Librarianship and Scholarly Communication. Hoofdonderzoeker Martin Eve van University of London controleerde of 7.438.037 werken met digitale objectidentifiers (DOI's) in archieven worden bewaard. DOI's - die bestaan uit een reeks cijfers, letters en symbolen - zijn unieke vingerafdrukken die worden gebruikt om specifieke publicaties, zoals wetenschappelijke artikelen en officiële rapporten, te identificeren en ernaar te verwijzen. Uit het onderzoek blijkt dat 28% van deze werken - meer dan twee miljoen artikelen - niet voorkomt in een groot digitaal archief, ondanks het feit dat ze een actieve DOI hebben. 58% van de DOI's verwijst naar werken die in ten minste één archief zijn opgeslagen. De overige 14% werd uitgesloten van het onderzoek omdat ze te recent zijn gepubliceerd, geen tijdschriftartikelen betreffen of geen identificeerbare bron hebben."Als je niet kunt verifiëren wat iemand anders op een ander moment heeft gezegd, vertrouw je gewoon blind op artefacten die je zelf niet meer kan lezen", zegt Martin Eve.De onderzoeker geeft evenwel toe dat hij alleen artikels met DOI's heeft gescreend en niet elk digitaal archief heeft doorzocht op artikels (zo controleerde hij bv. niet of items met een DOI waren opgeslagen in institutionele archieven).Link niet voor altijdDesondanks verwelkomen specialisten de analyse. "Het is moeilijk om vat te krijgen op de werkelijke omvang van de digitale bewaaruitdaging voor e-journals," zegt William Kilbride, directeur van de Digital Preservation Coalition, in York, Verenigd Koninkrijk. "Veel mensen nemen aan dat als je een DOI hebt, deze er voor altijd is," zegt Mikael Laakso, van de Hanken School of Economics in Helsinki. "Maar dat betekent niet dat de link altijd zal werken." In 2021 rapporteerden Laakso en zijn collega's dat meer dan 170 open-access tijdschriften van het internet waren verdwenen tussen 2000 en 2019.Kate Wittenberg, managing director van de digitale archiveringsdienst Portico in New York City, waarschuwt dat kleine uitgevers meer risico lopen om artikelen niet te kunnen bewaren in vergelijking met grote uitgevers. Het kost geld om content te bewaren, zegt ze, en voor archivering is ook infrastructuur, technologie én expertise nodig.Duurzaam onderzoeksecosysteemIn de studie staan een aantal suggesties om digitale bewaring van artikels te verbeteren. Twee voorbeelden zijn strengere eisen bij DOI-registratie en uitgevers en onderzoekers meer voorlichten over het thema."Velen denken aan de onmiddellijke voordelen van publicatie, maar we moeten nadenken over de duurzaamheid van het onderzoeksecosysteem op de lange termijn", zegt Martin Eve. "Als je 100 jaar dood bent, krijgen mensen dan nog toegang tot de informatie waar je aan hebt gewerkt?"