Ondanks de langdurige publieke campagnes die het belang onderstrepen van openheid en transparantie waar het gaat over geestelijke gezondheid(sproblemen) in de algemene bevolking, ligt dat voor ons in de medische sector nog steeds erg moeilijk.

Schaamte en stigma spelen zeker een rol. Maar ook angst voor reputatieverlies én mogelijk consequenties op het professioneel functioneren (tuchtmaatregelen). Het zijn maar enkele van de factoren die bijdragen tot het relatieve minimaliseren van de problematiek.

Naast de individuele factoren blijft er ook wat betreft hulpverlening heel wat in gebreke. Ondanks goede en belangrijke initiatieven zoals D4D (doctors4doctors.be) is er in België veel onduidelijkheid over te volgen trajecten als artsen - en bij uitbreiding apothekers - in de problemen komen.

Een nationaal aanvaard standaardprotocol zoals bijvoorbeeld in Nederland (ABS-artsen, zie ook blz. 10 van AK nr. 2661) bestaat er niet.

Contact met en initiatie van hulpverlening binnen een, zeker voor artsen en apothekers, noodzakelijk kader van vertrouwelijkheid is in België nog maar beperkt uitgebouwd en vaak ontoereikend. Het gevolg is dat de hulpverlening vaak (te) laat opstart.

Het gebruik en soms misbruik van psychoactieve middelen bij zorgprofessionals blijkt ook in 2021 een moeilijk thema

Dit is extreem jammer. Niet alleen kan door het vroeger starten van hulpverlening heel wat schade - ook voor patiënten - vermeden worden. Tevens toont onderzoek duidelijk aan dat de prognose na behandeling voor verslavingsproblemen erg gunstig is. Voor de meerderheid van de artsen is na behandeling stabiele abstinentie en succesvolle werkhervatting mogelijk.

Internationale cijfers tonen dat het echt wel om een relevant probleem gaat. Schattingen over verschillende Europese landen heen leren dat risicovol gebruik van alcohol of drugs bij artsen, met respectievelijk 18-23% en 3%, op een significant niveau ligt (Joos e.a., 2013, Pförringer e.a., 2018). Binnen de groep van apothekers zijn er nauwelijks (internationale) cijfers voorhanden.

Ook voor ons land hebben we nauwelijks relevante data om de ware grootte van de problemen in te schatten. Een van de weinige bredere surveys hierover werd opgezet door Artsenkrant in 2011, waar toen een indrukwekkend aantal van 1.506 medisch specialisten in België aan deelnamen.

Dit is tot op heden de belangrijkste studie naar het middelengebruik bij artsen in België en leverde veel nuttige informatie (Joos e.a., 2013). Met de huidige enquête willen we deze oefening herhalen en verbreden. Dit laat toe een evolutie te zien over een periode van exact tien jaar én, belangrijk, informatie te hebben over zowel huisartsen, specialisten als apothekers.

Wéér een enquête zult u zeggen. En ja, de laatste maanden zijn er veel in het kader van covid. Als organisatoren van deze enquête zijn we bang voor 'enquêtemoeheid'. Toch durven we uw inzet hiervoor vragen. De informatie die we hiermee opbouwen, is rechtstreeks relevant voor onze beroepsgroep en kan én zal gebruikt worden om de specifieke hulpverlening voor artsen en apothekers beter uit te bouwen. Daarnaast is het gewoon ook een leuke enquête, eens geen covid maar spannende dingen zoals alcohol en drugs... En, een mooie prijs te winnen. We kijken dus graag uit naar uw massale respons.

Hartelijk dank voor uw medewerking.

Artsenkrant bevraging over middelengebruik en burn-out

In samenwerking met De Apotheker, wil Artsenkrant middelengebruik en burn-out bij artsen en apothekers in kaart brengen. We vragen hiervoor uw medewerking en zijn er ons terdege van bewust dat dit gevoelige thema een serene aanpak vergt. U kunt de enquête dan ook volkomen anoniem beantwoorden.

De vragenlijst is internationaal gevalideerd. Professor Geert Dom leidt de enquête wetenschappelijk in goede banen.

Literatuur

Joos L, Glazemakers I, Dom G. Alcohol use and hazardous drinking among medical specialists. Eur Addict Res. 2013;19(2):89-97. 363

Pförringer D, Mayer R, Meisinger C, Freuer D, Eyer F. Health, risk behaviour and consumption of addictive substances among physicians - results of an online survey. J Occup Med Toxicol. 371 2018;13:27. 372

Ondanks de langdurige publieke campagnes die het belang onderstrepen van openheid en transparantie waar het gaat over geestelijke gezondheid(sproblemen) in de algemene bevolking, ligt dat voor ons in de medische sector nog steeds erg moeilijk.Schaamte en stigma spelen zeker een rol. Maar ook angst voor reputatieverlies én mogelijk consequenties op het professioneel functioneren (tuchtmaatregelen). Het zijn maar enkele van de factoren die bijdragen tot het relatieve minimaliseren van de problematiek. Naast de individuele factoren blijft er ook wat betreft hulpverlening heel wat in gebreke. Ondanks goede en belangrijke initiatieven zoals D4D (doctors4doctors.be) is er in België veel onduidelijkheid over te volgen trajecten als artsen - en bij uitbreiding apothekers - in de problemen komen. Een nationaal aanvaard standaardprotocol zoals bijvoorbeeld in Nederland (ABS-artsen, zie ook blz. 10 van AK nr. 2661) bestaat er niet. Contact met en initiatie van hulpverlening binnen een, zeker voor artsen en apothekers, noodzakelijk kader van vertrouwelijkheid is in België nog maar beperkt uitgebouwd en vaak ontoereikend. Het gevolg is dat de hulpverlening vaak (te) laat opstart. Dit is extreem jammer. Niet alleen kan door het vroeger starten van hulpverlening heel wat schade - ook voor patiënten - vermeden worden. Tevens toont onderzoek duidelijk aan dat de prognose na behandeling voor verslavingsproblemen erg gunstig is. Voor de meerderheid van de artsen is na behandeling stabiele abstinentie en succesvolle werkhervatting mogelijk. Internationale cijfers tonen dat het echt wel om een relevant probleem gaat. Schattingen over verschillende Europese landen heen leren dat risicovol gebruik van alcohol of drugs bij artsen, met respectievelijk 18-23% en 3%, op een significant niveau ligt (Joos e.a., 2013, Pförringer e.a., 2018). Binnen de groep van apothekers zijn er nauwelijks (internationale) cijfers voorhanden. Ook voor ons land hebben we nauwelijks relevante data om de ware grootte van de problemen in te schatten. Een van de weinige bredere surveys hierover werd opgezet door Artsenkrant in 2011, waar toen een indrukwekkend aantal van 1.506 medisch specialisten in België aan deelnamen. Dit is tot op heden de belangrijkste studie naar het middelengebruik bij artsen in België en leverde veel nuttige informatie (Joos e.a., 2013). Met de huidige enquête willen we deze oefening herhalen en verbreden. Dit laat toe een evolutie te zien over een periode van exact tien jaar én, belangrijk, informatie te hebben over zowel huisartsen, specialisten als apothekers. Wéér een enquête zult u zeggen. En ja, de laatste maanden zijn er veel in het kader van covid. Als organisatoren van deze enquête zijn we bang voor 'enquêtemoeheid'. Toch durven we uw inzet hiervoor vragen. De informatie die we hiermee opbouwen, is rechtstreeks relevant voor onze beroepsgroep en kan én zal gebruikt worden om de specifieke hulpverlening voor artsen en apothekers beter uit te bouwen. Daarnaast is het gewoon ook een leuke enquête, eens geen covid maar spannende dingen zoals alcohol en drugs... En, een mooie prijs te winnen. We kijken dus graag uit naar uw massale respons. Hartelijk dank voor uw medewerking.