Onderzoekers van de University of Oxford publiceerden onlangs een preprint van een niet-peer-reviewed onderzoek naar de doeltreffendheid van de overheidsmaatregelen tijdens de tweede covid-19-golf in Europa. Hieruit komt de sluiting van bedrijven als meest doeltreffende maatregel naar voren.
...
Onderzoekers van de Uni- versity of Oxford bogen zich over 17 non-pharmaceutical interventions (NPIs) in zeven landen, te weten Oostenrijk, Tsjechië, Engeland, Duitsland, Italië, Nederland en Zwitserland. In totaal werden 114 regio's gescreend om de effecten van de maatregelen en de heterogeniteit van de verspreiding van het virus niet alleen vanuit nationaal, maar ook vanuit infranationaal perspectief te evalueren.Tijdens de eerste golf werden de meeste maatregelen min of meer op hetzelfde tijdstip ingevoerd. Niet minder dan 83% van de maatregelen werd binnen de tien dagen uitgevoerd, maar het is moeilijk om een balans op te maken zonder precieze meetresultaten. Tijdens de tweede golf was de implementatie van de maatregelen meer gespreid, genoeg om het effect van de 17 maatregelen te analyseren, aldus de onderzoekers. Wat was het effect van de maat- regelen? "We stellen vast dat bedrijfssluitingen bijzonder effectief waren met als gecombineerd effect het verminderen van de reproductiesnelheid van covid-19-(Rt)gevallen met 35%", aldus de onderzoekers. De sluiting van de horeca en nachtclubs had ook een significant effect op de transmissie met een geschatte reductie van 12%. Het gecombineerde effect van het sluiten van winkels en contactberoepen (zoals kappers en schoonheidssalons) is ook aanzienlijk (12%). "Op deze plaatsen zijn de potentiële risico's van contact kort, maar talrijk", zo luidt het . Maar de sluiting van vrijetijds- en uitgaansgelegenheden als dierentuinen, musea en theaters had een heel gering effect (3%). Naast het sluiten van bedrijven, horeca, winkels, enz. was een andere belangrijke maatregel het verbod op bijeenkomsten met veel personen. Een doeltreffende maatregel aangezien het tot een verlaging met 26% van de reproductiesnelheid van het virus leidt. Het aantal personen heeft ook een grote impact, maar alleen het beperken tot een klein aantal personen heeft een statistisch significant effect (maximaal twee personen). Ten slotte hadden de verplichting een mondmasker te dragen en de avondklok matige, maar statistisch significante effecten (respectievelijk 12% en 13% reductie van de reproductiesnelheid). De lockdowns en de maatregelen leidden tot een totale vermindering van de reproductiesnelheid van het virus met 52%, volgens de onderzoekers. "Alle maatregelen die in de tweede golf werden genomen, waren minder doeltreffend dan tijdens de eerste golf", stellen de auteurs van het onderzoek . Waarom? Omdat we bepaald gedrag tussen de twee golven hebben genormaliseerd, zoals het dragen van een mondmasker, telewerken, afstand nemen, betere ventilatie of meer aandacht voor hygiëne. "Deze veranderingen hebben vermoedelijk het openbare leven veiliger gemaakt en zo het effect van lockdowns en maatregelen verminderd." Het sluiten van scholen was een van de meest effectieve maatregelen in de eerste golf, terwijl het effect van de maatregel klein was in de tweede golf (7%). "We gaan ervan uit dat een combinatie van maatregelen, gedragsveranderingen en epidemiologische factoren in het onderwijs het ontstaan van clusters heeft verhinderd. Maar zonder voldoende maatregelen zou het openen van scholen kunnen leiden tot een heropflakkering", aldus onderzoekers. Hoewel de vaccinatiecampagne de verspreiding van het virus vertraagt, is dit op zich niet voldoende om de pandemie een halt toe te roepen. "NPI's blijven het belangrijkste instrument in de strijd tegen infecties op korte termijn. Bovendien vergroten de nieuwe varianten de nood aan gerichte acties om de pandemie te controleren en tegelijkertijd de economische en sociale gevolgen van grote lockdowns te verminderen.""Het opgeven van veiligheidsmaatregelen en vrijwillig veilig gedrag in de nog steeds kwetsbare bevolking zou de doeltreffendheid van de interventies kunnen wijzigen, of zelfs naar het niveau van de eerste golf brengen", zo besluiten de onderzoekers.