'Kom uit de koterij'

Het online debat verving het jaarlijkse symposium 'Medische Wereld', dat door de huidige covid-crisis niet kon doorgaan. Drie thema's, telkens andere sprekers. Er was veel te zeggen, maar de tijd beperkt. Niet verrassend ging veel aandacht uit naar een mogelijke tweede golf van covid-besmettingen in ons land. Het inspireerde minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid Maggie De Block tot een aanpassing van de (haar) ondertussen befaamde slagzin van deze lockdown. "Als we ons gedrag niet blijven aanpassen nu de maatregelen een beetje worden versoepeld, riskeren we in de ziekenhuizen een tweede golf te krijgen die mogelijk nog groter is dan de eerste", sprak ze dreigend. "Het is niet meer 'blijf in uw kot all the time', maar: doe alleen wat je moet doen, en gebruik daarbij je gezond verstand: afstand houden, handen wassen, ..."Het land een tweede keer in lockdown zetten, wordt een bijzonder moeilijke opgave, denkt prof. Marc Van Ranst (UZ Leuven). Het valt volgens hem niet genoeg te benadrukken dat we een stijging of daling van de curve met z'n allen zelf in de hand hebben.Misschien heeft de huidige covid-crisis net niet lang genoeg geduurd om een permanente gedragsverandering, zowel bij burgers als bij zorgverleners, te veroorzaken, opperde intensivist prof. Manu Malbrain (UZ Brussel). De grootste uitdaging van deze crisis is volgens hem dan ook het gegeven (aanvaarden) dat we niet kunnen terugkeren naar 'business as usual'. Dat, samen met de "logistieke nachtmerrie die we als zorgverleners de voorbije weken hebben beleefd. Als arts wil je niets liever dan mensen te redden, maar je bent voortdurend bezig met vragen als: ben ik voldoende beschermd? Dragen we te veel/te weinig materiaal? Zijn we zuinig genoeg met materiaal? Wat is psychologische impact van ons handelen in deze crisis?"StaatshervormingWe mogen de gevolgen op het mentale welzijn inderdaad niet onderschatten, pikte gezondheidseconoom prof. Lieven Annemans (UGent) in, verwijzend naar het actieplan 'Zorgen voor morgen' van de Vlaamse overheid (plan dat op de korte en de lange termijn het mentale welzijn van de bevolking moet verbeteren, nvdr). "Onze staatsstructuur leidt vaak tot inefficiënties en vertragingen, maar kan in deze crisis aangegrepen worden om voor complementariteit te zorgen. Bijvoorbeeld door op een ander niveau aanvullende initiatieven te nemen.""We hebben ervoor gezorgd dat min-achttienjarigen en vijfenzestigplussers nu ook een bezoek aan de klinisch of orthopedagoog terugbetaald krijgen", repliceerde minister De Block daarop, "maar het is waar dat we de politieke structuur eens zouden moeten herbekijken. Er zou één kapitein op het schip moeten zijn, en geen negen. Maar ik ga niet alleen voor zo'n hervorming zorgen", maakte ze meteen duidelijk. SamenwerkingZou een tweede covid-golf in de ziekenhuizen niet nog beter te managen zijn met een versterking van de eerste lijn als coach in preventie, en toegangspoort tot ziekenhuizen?", klonk het ondertussen bij het kijkerspubliek. Een vraag die prof. Manu Malbrain aanzette tot een oproep. "Kom uit de koterij", richtte hij zich tot het beleid, "en maak nu eens werk van de netwerkstructuur zodat alle lijnen optimaal met elkaar kunnen samenwerken."Iets wat prof. Lieven Annemans beaamde. "De voorbije jaren zijn heel wat inspanningen geleverd om de samenwerking tussen zorgverleners in de thuisomgeving van de patiënt - huisartsen, apothekers, thuisverpleegkundige, kinesisten, ... - te versterken. Op niveau van de ziekenhuizen zijn er de netwerken. Maar om beide niveaus op hun beurt te laten samenwerken, is nog meer inzet nodig. Laat dat een van de lessen zijn van deze crisis: geen eilanden meer."Het debat herbekijken kan hier.