Sinds enige tijd passeren de woorden maandstonden, menstruatiepijnen, endometriose, menstruatieverlof en erkenning als chronische ziekte de revue. Dit kwam onder meer door een Franse studie, verschenen op 10 januari 2022 (Zacharopoulou). Die had zijn weerslag tot op Belgische bodem met parlementaire vragen tot gevolg. Je weet wel, als het regent in Parijs... Maar in 2017 regende het in Italië, en later ook nog in Spanje. Zeer recent gingen de Spanjaarden nog een stapje verder. Recht op menstruatieverlof werd goedgekeurd, maar de modaliteiten werden slecht vastgepind. Onder meer de duur werd echter niet vastgelegd.
Uit een Nederlandse studie van Schoep en collegae bij meer dan 42.000 vrouwen tussen 15 en 45 jaar blijkt dat 85% van de vrouwen elke maand pijnlijke maandstonden heeft, waarbij een op de drie een beperking ervaart op de dagelijkse activiteiten. Een andere studie van Schoep et al. (2019) vond dat presenteïsme van de menstruerende vrouw tot een derde productieverlies leidde, met een gemiddeld verlies van ongeveer negen dagen per jaar.
Ongeveer een op de tien vrouwen krijgt te maken met endometriose. Op 13 januari 2022 erkenden de Franse parlementsleden in een niet-bindende resolutie endometriose unaniem als een 'langdurige aandoening' (lees: chronische ziekte (?)). In haar rapport adviseerde dr. Zacharopoulou ook een aantal maatregelen voor op de werkvloer: de aandacht kaderen in een ruimere actie ('gendergelijkheid'), sensibiliseringsacties, communicatie over de aandoening, opleiding van werkgevers, leidinggevenden en HRM.
Al sinds er gesproken wordt over menstruatieverlof, meer dan 100 jaar geleden, is het onderwerp omgeven met controversie
Menstruatie is nog steeds gehuld in geheimhouding, alsook soms met stigma en schaamte omgeven. De vijf belangrijkste godsdiensten hebben expliciete regels wat menstruerende vrouwen wel of niet kunnen doen (bv. zich afzonderen). Vaak is dat omwille van 'onreinheid'. Bij de Sikhs, bij de Cherokee indianenstam en in sommige Afrikaanse regio's rust er echter geen stigma op, maar is menstruatie een godsgeschenk of bezit het menstruatiebloed magische krachten.
Al sinds er gesproken wordt over menstruatieverlof, meer dan 100 jaar geleden, is het onderwerp omgeven met controversie. Vrouwen wensen het verlof niet op te nemen vanwege het stigma dat erop rust of het openbaar maken dat ze op dat ogenblik menstrueren (persoonlijke informatie), vanwege het vaak onbetaalde karakter ervan, omdat het vrouwen als 'zwak' beschouwt en hen de mogelijkheid ontneemt om hoger op te klimmen in de organisatie. Individuele werkgevers (Nike, Adidas,...) hebben soms zelf maatregelen ingesteld in bepaalde landen.
In 1912 werd er in India al gesproken over menstruatieverlof voor studentes van een meisjesschool. Sinds 1947 hebben vrouwen in Japan recht op 12 dagen betaald menstruatieverlof per jaar. Het kreeg de naam 'seirikyuuka' (fysiologisch verlof). Later volgden nog meer Aziatische landen (Zuid-Korea, China, Indonesië en Taiwan). In Zambia kan de werkneemster één dag per maand ('moederdag') opnemen. Dichter bij huis werd in 2017 een wetsvoorstel in gediend in Italië, dat echter niet goedgekeurd werd. Er werden drie dagen per maand (36 dagen per jaar!) betaald menstruatieverlof voorgesteld. Aldus zou dit niet om 'traditioneel' verlof maar om een 'werkonbewaamheidsregeling' moeten gaan.
Menstruatiepijnen zijn voor vele vrouwen toch wel een serieus probleem. Het noopt tot consultatie bij een gynaecoloog, om bv. endometriose te diagnosticeren en te behandelen. Maar of het een chronische medische aandoening is? Het is eerder een episodische, natuurlijke aangelegenheid. Federaal minister van Werk Muylle was in 2019 ook geen voorstander van het verlof.