Digitalisatie kan een deel van de oplossing bieden voor de lange wachttijden in de geestelijke gezondheidszorg. Dat stelt de Hoge Gezondheidsraad in een nieuw advies. Digitale interventies en apps kunnen onder meer helpen bij depressie, angst en slaapstoornissen.
...
Er bestaan tal van apps die beweren dat ze je helpen beter te slapen, stress te beheersen of angsten te verminderen. De Hoge Gezondheidsraad (HGR) is bezorgd over deze wildgroei aan apps van wisselende kwaliteit, maar wil ook innovatie in de geestelijke gezondheidszorg verwelkomen. Een goede omkadering voor en door zorgprofessionals geeft de beste resultaten. Door middel van een reeks nieuwe aanbevelingen wil de HGR bijdragen aan de ontwikkeling van zo'n kader op nationaal niveau. Digitale geestelijke gezondheidszorg gaat trouwens om veel meer dan enkel zelfhulpapps, maar omvat ook online therapie, het gebruik van data uit wearables en VR-ervaringen. Technologische vooruitgang als hefboomVolgens de HGR kan digitalisatie het zorgsysteem versterken en de kloof tussen vraag en aanbod dichten. Door het gebruik van digitale interventies en apps kunnen meer mensen op een laagdrempelige manier ondersteuning krijgen. Doordat ze bijvoorbeeld de traditionele beperkingen van fysieke afspraken omzeilen, maken apps vaak ook een snellere reactie mogelijk. De anonimiteit van online platformen kan gebruikers bovendien de vrijheid geven om zich openlijk te uiten en hulp te zoeken zonder angst voor stigma of veroordeling. Onderzoek heeft aangetoond dat over het geheel genomen digitale interventies net zo effectief zijn als face-to-face therapie voor milde tot matige symptomen. Dit geldt des te meer wanneer er bijkomend nog enige vorm van menselijke ondersteuning is. De digitale transformatie staat echter ook nog voor heel wat uitdagingen, zegt de HGR. Zorgprofessionals zijn daarin een essentiële schakel. Basisopleiding en bijscholingen kunnen hen helpen om meer vertrouwd te raken met digitale tools. Daarnaast moeten juridische en ethische vragen over privacy dringend uitgeklaard worden voordat digitale tools in de praktijk op grote schaal veilig en effectief kunnen worden gebruikt.Digital natives vs. digitale kloofDe meeste geestelijke gezondheidsproblemen ontwikkelen zich tijdens de adolescentie en jongvolwassenheid. Bovendien zijn adolescenten bijzonder gevoelig voor bepaalde drempels in de klassieke geestelijke gezondheidszorg. Juist daarom kan technologie voor hen des te nuttiger zijn. Veel van de technologieën die op jongeren zijn getest, zijn echter in eerste instantie ontwikkeld voor volwassenen. De HGR beveelt aan om jongeren actief te betrekken bij het ontwerpen en ontwikkelen van digitale interventies.Als het gaat om het gebruik van apps door ouderen, lopen de onderzoeken uiteen. De HGR pleit ervoor om meer aandacht te besteden aan inclusie, zowel voor oudere patiënten als voor mensen met een lagere sociaaleconomische status of minderheidsgroepen. "Ook hier moeten we streven naar inclusie door ontwerp en hen er vanaf het begin bij betrekken."Nationaal kader en actieplanHet nieuwe adviesrapport van de Hoge Gezondheidsraad sluit af met 12 concrete aanbevelingen gebaseerd op een analyse van de wetenschappelijke literatuur en overleg tussen de experten. Ze richten zich op het opstellen van een nationaal kader voor digitale geestelijke gezondheidszorg, met specifieke aandacht voor kinderen en jongeren. Rekening houdend met de Belgische context, beogen de aanbevelingen de toepassing van digitale oplossingen te bevorderen en zo de toegang tot geestelijke gezondheidszorg te verbeteren.Het volledige advies is hier te lezen.