...

Tot nog toe adviseerde de Hoge Gezondheidsraad om het AstraZeneca-vaccin tegen Sars-CoV-2 alleen te gebruiken bij mensen tot 55 jaar. Op vraag van federaal minister van Volksgezondheid, Frank Vandenbroucke (sp.a), bekeek de HGR deze aanbeveling opnieuw. De minister vroeg ook of het mogelijk was wat langer te wachten met het toedienen van de tweede dosis van het Pfizer-vaccin: 42 dagen in plaats van 21. Ten slotte wou Vandenbroucke weten of het te overwegen is voorlopig maar één dosis van de vaccins toe te dienen, en de tweede doses voor onbepaalde tijd uit te stellen.De HGR analyseerde drie studies (twee preprints) met de nieuwe vaccins. Een Schotse prospectieve cohortstudie, een Engelse rest negative case control design study, en een observationele studie uit Istrael. Alleen de laatste kreeg al een pre-review. Die is wel alleen van toepassing op het Pfizer-vaccin.Oudere bevolkingsgroepenDe Schotse en de Engelse studies tonen beide de goede werkzaamheid van het AstraZeneca bij oudere patiënten aan. Over de veiligheid van het vaccin bij deze personen bestond er geen echte twijfel meer.In Schotland bleken mensen ouder dan 80 jaar die het AstraZeneca-vaccin kregen, in de periode daarna veel minder vaak met covid in het ziekenhuis te belanden. De bescherming bedroeg 81% in de periode van 28 tot 34 dagen na de infectie. De Engelse studie zag dat het AstraZeneca-vaccin mensen van 70 jaar of ouder voor 60% beschermt tegen een symptomatische infectie in de periode van 28 tot 34 dagen na de eerste dosis. De bescherming liep op dag 35 nog op tot 73%.Op grond van deze bevindingen ziet de HGR geen reden meer om het gebruik van het AstraZeneca-vaccin niet aan te bevelen bij mensen ouder dan 55 jaar. Het sluit zich nu volledig aan bij de aanbevelingen daaromtrent van het EMA en de WHO.Tweede dosisDe vraag over het Pfizer-vaccin is een ander paar mouwen. Alle studies tonen aan dat de tweede dosis een belangrijke boost geeft aan het beschermend effect van dit vaccin tegen covid. In de Schotse studie zag men dat het beschermend effect van de eerste dosis tegen ziekenhuisopname bij 80-plussers weer lichtjes afnam vanaf dag 35. De Engelse studie kwam erop uit dat het Pfizer-vaccin 80-plussers in de periode van dag 28 tot 34 na toediening van de eerste dosis voor 70% beschermde tegen een symptomatische ziekte - maar dat de bescherming nadien niet meer toenam.De HGR stelt dat het aanbevolen is om de tweede dosis zo dicht mogelijk tegen dag 21 na de eerste toe te dienen, en om op basis van deze bevindingen niet langer te wachten met de herhalingsdosis dan 35 dagen. Of het risico dat men neemt door 42 dagen te wachten met het toedienen van een tweede dosis gecompenseerd wordt door dat vaccin al te gebruiken voor een eerste dosis bij andere personen, zou moeten blijken uit een simulatie.Over de vraag of het niet doeltreffender is om van alle al beschikbare vaccins tegen covid de tweede dosis voor onbepaalde tijd uit te stellen, wenst de HGR zich niet uit te spreken. Er zijn geen wetenschappelijke gegevens voorhanden om die strategie te onderbouwen, luidt het.VereenvoudigingDat het AstraZeneca-vaccin ook kan ingeschakeld worden voor het inenten van oudere bevolkingsgroepen, betekent een belangrijke vereenvoudiging van de vaccinatiestrategie. Tot nu toe zat men met de vraag welke bevolkingsgroepen tot 55 jaar oud men binnenkort kon uitnodigen naar de vaccinatiecentra om de voorraad AstraZeneca zeker op te gebruiken. Nu kan men binnenkort de drie beschikbare vaccins gezamenlijk inzetten voor het prioritair inenten van de oudere, meest kwetsbare bevolking.Het advies over het Pfizer-vaccin betekent misschien dat men wat meer souplesse aan de dag kan leggen bij het gebruik van de geleverde vaccins. De noodzaak om voldoende doses te reserveren voor de tijdige toediening van de tweede dosis wordt wat minder stringent.De Interministeriële Conferentie Volksgezondheid besloot woensdag 3 maart de vaccinatie van 65-plussers opnieuw meer naar voren te schuiven - dit onderdeel van de campagne start half maart. De uitnodigingen zijn met de post verzonden.Van het Pfizer-vaccin wordt voor de tweede dosis maar een buffer meer behouden voor maximum één week, waardoor er 170.000 extra doses onmiddellijk kunnen worden ingezet. De EMA onderzoekt of het interval tussen twee doses effectief tot maximum 35 dagen verlengd kan worden.HGR: update vaccinatiestrategieStudies: