Ik heb zelf nogal wat patiënten met een joods orthodoxe achtergrond en bij de eerste contacten maken ze heel snel duidelijk dat wanneer je de hand uitsteekt om hen te begroeten, het bij hen een traditie is om geen handen te geven aan de vrouwen. In het begin begreep ik dat niet onmiddellijk, echter uit respect voor de persoonlijke beleving van deze mensen had ik daar verder geen probleem mee.
Als vandaag een patiënt met een joods orthodoxe overtuiging mijn consultatie binnenstapt, dan geef ik aan de vrouwen geen hand vanuit mijn begrip van en respect voor hun overtuiging. In essentie heeft de begroetingscultuur niets te maken met de essentie van onze ontmoeting, in mijn geval het behandelen van een kind met een urologisch probleem.
Ik ben ook actief in Eritrea, waar ik in het kader van een humanitair project ingrepen uitvoer. In Eritrea begroeten mensen elkaar door een aanraking met de schouder. Ook dat was voor mij nieuw bij aankomst, maar ondertussen heb ik heel goed begrepen dat dit de traditionele manier is om elkaar te begroeten, vooral onder mannen want bij vrouwen doe je dit niet.
Stel je nu even voor dat ik een Inuitpatiënt op consultatie zou krijgen? De traditionele manier waarop Inuit elkaar begroeten is door de neuzen tegen elkaar te wrijven. Hoe zou ik dit dan aanpakken?
Begroet elkaar vooral met respect onafhankelijk van het gebaar dat er eventueel bij past
In Vlaanderen is het nogal typisch dat mannen elkaar begroeten met een handdruk. Als een man een vrouw begroet dan wordt het vaak een kus en ook als een vrouw een vrouw begroet, is dat vaak met een kus. Ten zuiden van onze taalgrens zie je dat ook mannen elkaar begroeten met een kus en ook in vele genootschappen van welke makelij ook wordt broeder- of zusterschap vaak bezegeld met een kus. Zelfs in de katholieke kerk worden sommige rituelen bezegeld met een kus tussen personen van hetzelfde geslacht.
Het is duidelijk dat begroetingsculturen heel verschillend zijn. In een multiculturele samenleving zoals deze waarin we vandaag leven, kunnen we dus geconfronteerd worden met verschillende begroetingsculturen in de context van een arts-patiëntrelatie.
Mijn mening is dat we onze persoonlijk begroetingscultuur en vooral de specifieke handelingen die erbij horen, niet kunnen opleggen aan elkaar en dat we het dus beter bij een verbale begroeting houden, iets wat zeker niet als ongepast kan ervaren worden. Er is overigens nogal wat onderzoek dat aantoont dat in het kader van preventie van overdracht van infecties binnen een zorgcontext er beter geen handen worden gegeven (1).
Kortom het 'handjes geven incident' dat de afgelopen dagen zo breed is uitvergroot in het politieke discours, is een non-issue in de echte wereld. Begroet elkaar vooral met respect onafhankelijk van het gebaar dat er eventueel bij past.
(1) Tambekar DH, Shirsat SD, Suradkar SB, Rajankar PN, Banginwar YS. Prevention of transmission of infectious disease: studies on hand hygiene in health-care among students. Continental J Biomed Sci2007;1:6e10.
Ghareeb PA, Bourlai T, Dutton W, McClellan WT. Reducing pathogen transmission in a hospital setting. Handshake versus fist bump: a pilot study. J Hosp Infect. 2013 Dec;85(4):321-3. doi: 10.1016/j.jhin.2013.08.010. Epub 2013 Sep 19
Ik heb zelf nogal wat patiënten met een joods orthodoxe achtergrond en bij de eerste contacten maken ze heel snel duidelijk dat wanneer je de hand uitsteekt om hen te begroeten, het bij hen een traditie is om geen handen te geven aan de vrouwen. In het begin begreep ik dat niet onmiddellijk, echter uit respect voor de persoonlijke beleving van deze mensen had ik daar verder geen probleem mee. Als vandaag een patiënt met een joods orthodoxe overtuiging mijn consultatie binnenstapt, dan geef ik aan de vrouwen geen hand vanuit mijn begrip van en respect voor hun overtuiging. In essentie heeft de begroetingscultuur niets te maken met de essentie van onze ontmoeting, in mijn geval het behandelen van een kind met een urologisch probleem. Ik ben ook actief in Eritrea, waar ik in het kader van een humanitair project ingrepen uitvoer. In Eritrea begroeten mensen elkaar door een aanraking met de schouder. Ook dat was voor mij nieuw bij aankomst, maar ondertussen heb ik heel goed begrepen dat dit de traditionele manier is om elkaar te begroeten, vooral onder mannen want bij vrouwen doe je dit niet.Stel je nu even voor dat ik een Inuitpatiënt op consultatie zou krijgen? De traditionele manier waarop Inuit elkaar begroeten is door de neuzen tegen elkaar te wrijven. Hoe zou ik dit dan aanpakken?In Vlaanderen is het nogal typisch dat mannen elkaar begroeten met een handdruk. Als een man een vrouw begroet dan wordt het vaak een kus en ook als een vrouw een vrouw begroet, is dat vaak met een kus. Ten zuiden van onze taalgrens zie je dat ook mannen elkaar begroeten met een kus en ook in vele genootschappen van welke makelij ook wordt broeder- of zusterschap vaak bezegeld met een kus. Zelfs in de katholieke kerk worden sommige rituelen bezegeld met een kus tussen personen van hetzelfde geslacht.Het is duidelijk dat begroetingsculturen heel verschillend zijn. In een multiculturele samenleving zoals deze waarin we vandaag leven, kunnen we dus geconfronteerd worden met verschillende begroetingsculturen in de context van een arts-patiëntrelatie. Mijn mening is dat we onze persoonlijk begroetingscultuur en vooral de specifieke handelingen die erbij horen, niet kunnen opleggen aan elkaar en dat we het dus beter bij een verbale begroeting houden, iets wat zeker niet als ongepast kan ervaren worden. Er is overigens nogal wat onderzoek dat aantoont dat in het kader van preventie van overdracht van infecties binnen een zorgcontext er beter geen handen worden gegeven (1). Kortom het 'handjes geven incident' dat de afgelopen dagen zo breed is uitvergroot in het politieke discours, is een non-issue in de echte wereld. Begroet elkaar vooral met respect onafhankelijk van het gebaar dat er eventueel bij past. (1) Tambekar DH, Shirsat SD, Suradkar SB, Rajankar PN, Banginwar YS. Prevention of transmission of infectious disease: studies on hand hygiene in health-care among students. Continental J Biomed Sci2007;1:6e10.Ghareeb PA, Bourlai T, Dutton W, McClellan WT. Reducing pathogen transmission in a hospital setting. Handshake versus fist bump: a pilot study. J Hosp Infect. 2013 Dec;85(4):321-3. doi: 10.1016/j.jhin.2013.08.010. Epub 2013 Sep 19
